شماری از زنان معترض در افغانستان می گویند با آن که صدای اعتراضات آنان همواره از سوی حکومت طالبان سرکوب شده؛اما آنان تا بدست آوردن حقوق شان دست از مبارزه نخواهد کشید.
یکی از این زنان در ولایت تخار که به دلیل مشکلات امنیتی نمی خواهد نام اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت که تعهد شان در این مورد را به مناسبت هشتم مارچ روز جهانی زن یکبار دیگر تجدید می کنند:
«متاسفانه بعد از حاکم سازی طالبان، نه تنها رویاهای زنان افغانستان نابود شد بلکه به بدترین نحو مورد سرکوب هم قرار میگیرند، اما ما باور داریم که زنان افغان هرگز تسلیم پذیر نیستند، بنا اگر طالبان جادهها و خیابانها را به روی ما بستهاند ما خانههای خود را به مکانهای اعتراضی تبدیل کردیم و نمیگذاریم صدای حق، عدالت و آزادی خاموش شود.»
یک زن معترض دیگر در کابل که از گفتن نام اش به خاطر مشکلات امنیتی خوداری کرد به رادیو آزادی گفت پیام های عدالت خواهی شان را از فضا بسته و با چهره پوشیده به جهان رسانیده اند:
«پیش از این که هشت مارچ شود، تمام کابل تحت کنترل است و تلاشی جریان دارد، مکانی که میخواهیم اعتراض کنیم حتی آن هم تعقیب میشود، حتی در مکان سربسته هم ما اعتراض نمیتوانیم بسیار سخت است صدا کشیدن ما، صدای ما را خفه میکنند، اما اگر یک نفر هم باقی بانیم صدا بلند میکنیم.»
حکومت طالبان اما همواره مدعی است که حقوق زنان در افغانستان در چهارچوب شریعت اسلام تامین است .
این درحالیست که حکومت طالبان از زمان حاکمیت دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کرد؛کار زنان در بیشتراداره های دولتی و تمامی اداره های غیر دولتی را ممنوع و دروازه های پوهنتون ها را نیز بروی آنان بست.
حکومت طالبان به وضع محدودیتهای شان با بستن آٰرایشگاههای زنانه، حمامهای زنانه ، پارکهای تفریحی و منع زنان از سفر بدون محرم در مسیرهای طولانی ادامه دادهاند و حجاب را بر زنان اجباری کردند.
اما زنان افغان در برابر وضع محدودیتهای طالبان خاموش نماندند و نخستین اعتراض شان را درحمایت از حق آموزش دختران با شعار نان، کار و آزادی آغاز کردند.
دامنهٔ این اعتراضها برعلاوهٔ کابل در ولایات از جمله هرات، بامیان، تخار، نمیروز، کندز، بلخ و برخی ولایات دیگر نیز گسترش یافت و زنان معترض جنبشهای مختلفی اعتراضی در برابر طالبان را ساختند.
اما طالبان هربار تجموعات اعتراضی زنان در جاده ها را به خشونت کشاندند و با از استفاده گاز آشکآور ؛فیر های هوایی ؛ لت وکوب و بازداشت معترضان وبا منع قرار دادند تجموعات بدون هماهنگی با حکومت آنان ؛این اعتراضات را سرکوب ساختند.
اعتراض زنان افغان نه تنها در برابر سیاستهای محدود کنندهٔ زنان از سوی طالبان بوده بلکهٔ آنها در حمایت از منع کشتار هدف مند، شکنجه و بازداشت نظامیان پیشین، خبرنگاران، فعالان آموزش، هنرمندان و کارمندان حکومت پیشین نیز همواره عدالت خواهی کردهاند.
شماری اززنان معترض از جمله نرگس سادات، پریسا مبارز، ملالی هاشمی، فاطمه محمدی، ژولیا پارسی، پریسا آزاده، منیژه صدیقی و بهاره کریمی بانوانی اند که به دلیل اعتراض در برابر محدودیتهای طالبان در سال ۲۰۲۳ بازداشت شدند.
از این میان منیژه صدیقی که به تاریخ ۹ اکتوبر ۲۰۲۳ از سوی طالبان بازداشت شد تا کنون در زندان بسر می برد.
پرسش اینجاست که آیا فعالیتهای زنان بربهبود وضعیت آنها و تغییر سیاستهای طالبان بر ضد زنان داشته است؟
شیفقه رزمنده، مسئول اتحاد چتر ملی زنان به رادیو آزادی گفت :
«زنان معترض افغانستان امروز در خط اول قیام مدنی مردم افغانستان در برابر طالب قرار دارند، صدا و سیمای یک ملت هستند، در شرایطی که وحشت در کشور حکم فرماست به ویژه زنان معترض بسیار بیرحمانه سرکوب میشوند، اما این صدا بلند است، اگر امروز توجهٔ جامعهٔ جهانی را داریم و در جای حرفی از بهبود وضعیت زنان و دفاع از حقوق شان مطرح است همهٔ آن را مدیون زنان معترض و دلیر افغانستان هستیم.»
از سوی هم مونسه مبارز، یکی از بنیانگذاران جنبش اصلی زنان مقتدر افغانستان به رادیو آزادی میگوید، اعتراض زنان افغان سبب شد، تا جهان طالبان را به رسمیت نشناسد:
«همین که هنوز سفارت خانههای افغانستان به طالبان تسلیم نشده، منفی از چند کشور مشخصی که حامی طالبان بودهاند، خود بیناگر این است که مبارزات ما تاثیر گذار بوده، همین که نمایندهٔ طالبان در نشست دوحه شرایط وضع کردند، سرمنشی سازمان ملل نپذیرفت و به عنوان یک گروه عادی همراه شان برخورد کرد نه نمایندهٔ مردم افغانستان و همین که نمایندهٔ طالب در سازمان ملل پذیرفته نمیشود نتیجهٔ مبارزهٔ زنان افغانستان بوده.»
در این حال هیدر بار، مسئول بخش زنان دیدبان حقوق بشر به رادیو آزادی گفت، در این روز جهانی زن نیاز است تا حکومتها در کنار زنان افغان بیایستند:
« این اعتراضها آنچه در افغانستان میگذرد را به جهان نشان داد، شما میتوانید چالشی را که این اعتراضها به طالبان به وجود آورده، از واکنشهای خشن آنان در برابر اعتراض کننده گان حدس بزنید، امسال در روز جهانی همبستگی زنان آنچه حکومتها میتوانند به این زنها انجام دهند، این است که آنان میتوانند این قضیه را به محکمه بینالمللی عدالت پیشکش کنند.»
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان هرچند به پرسشهای رادیو آزادی در این مورد پاسخ نداد، اما طالبان همواره اعتراض زنان افغان را بدون هماهنگی خلاف قوانین حکومت شان دانستهاند.