"مردم مشکلات خود را که دارند باز هم مجبور اند چونکه دستور امارت اسلامی است".
این اظهارات یک تن از دهقانان ولایت هرات است که با رادیو آزادی در میان گذاشت.
او که نمیخواهد به دلیل حساسیت موضوع ناماش در گزارش ذکر شود، میگوید با آنکه در نتیجه زلزله های پی هم ماه اکتوبر سال گذشته خسارت زیادی را متحمل شده است، اما با آنهم باید به حکومت طالبان عشر حاصلات زراعتی خود را بپردازد.
او ادعا میکند که در صورت عدم پرداخت، اجازه انتقال و فروش محصولاتشان را ندارند:
"عشر عدس را که از ما جمعآوری کردند بیست، یک (از ۲۰ فیصد یک فیصد)، گندم هم که حالا در حال کوبیدن خرمنها است اینها را هم بیست، یک جمعآوری میکنند. به هر کدام یک پرزه/ ورق میدهد که بدون پرزه همین عدس و گندم را هم کسی حتی نمیتواند به شهر یا ولسوالی ببرند و به فروش برسانند."
اما مقدار عشریکه دهقانان برخی ولایات دیگر به حکومت طالبان میپردازند نسبت به هرات متفاوت است. محمد یک تن از دهقانان در ولایت غور به رادیو آزادی میگوید:
"کشت و کار دیمه و للمی خوب است، دگه بقیه سیل برده، خودم اقتصاد ندارم باغدار هستم، از دکانها یکونیم لک روپیه قرضدار هستم، از ۱۰ حصه یک حصه عشر میگیرد، طالبان از ۱۰۰ سیر گندم ۱۰ سیر گندم عشر میگیرند."
بر اساس دستور طالبان از هر ده سیر گندم باید یک سیر آن به عنوان عشر پرداخت شود
یک زمیندار ولسوالی ده سبز کابل نیز میگوید که امسال ۱۰سیر گندم بهعنوان عشر به حکومت طالبان پرداخته است:
"ملکهای قریهجات این را جمع میکنند، از دهاقین به ولسوالی مربوطه تسلیم میکنند، ولسوالی مربوطه به ولایت، ولایت به مرجعه مربوطهاش. ما خود ما ۱۰ سیر عشر دادیم از گندمی که برداشتیم."
او افزود بسیاری از حاصلاتشان امسال به اثر بارانهای شدید آسیب دیدهاست.
اما قاسم یک تن از دهقانان ولایت بدخشان انتقادگونه از حکومت طالبان میپرسد پس از خسارهمند شدن مردم از سیلابهای متعدد امسال چه چیزی را بهعنوان عشر از آنان میگیرند؟: "آب برده، زراعت ما متضرر شده، همه از بین رفت، هیچ کمکی نشده، تمام زراعت ما امسال از بین رفت، سال گذشته گرفت، حالا چی را میگیرد."
یکی از چند پرسشیکه از مصباحالدین مستعین سخنگوی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری حکومت طالبان پرسیدیم، اما تا زمان نشر این گزارش پاسخ نداد.
اما پرداخت عشر در اسلام چه حکمی دارد و چگونه است؟
یک تن از عالمان دین که نظر به حساسیت موضوع نخواست در گزارش از او نام ببریم گفت: "از مسلمانان عشر از مزرعهشان گندم است یا از سایر چیزها و حبوبات برای فقیر و مسکین عشر میدهند و این چیز جبری نیست که حتمی و ضروری حکومت باید بگیرد و معلوم نباشد که این به کی داده میشود یا داده نمیشود."
این عالم دین با تأکید بر در نظر گرفتن شرایط جمعآوری عشر از سوی طالبان میگوید، هرچند عشر جنبه دینی دارد و زمینهایی که از منابع آب طبیعی آبیاری میشوند، از هر ۱۰ سیر حاصلاتیکه از این زمینها برداشت میشود یک سیر آن را باید عشر داد، اما زمینهایی که از منایع غیر طبیعی آبیاری میشوند و یا زمینهای للمی اند، از هر ۲۰ سیر در برداشت آنها یک سیر گرفته میشود.
آنچه دهقانان و زمینداران انتقاد میکنند که درحالیکه آفات طبیعی چون زلزله و سیلاب همه دار و ندار آنان را گرفته و توان پرداخت عشر را ندارند، اما حکومت طالبان بدون توجه به این موضوع، آن را جمعآوری میکند و بالای آنها جبری ساخته است.
این درحالیست که در نتیجۀ بارانها، توفانهای شدید، جاری شدن سیلابها و زلزلههای ویرانگر اخیر در ولایتهای مختلف افغانستان دهها تن جان باخته، صدها تن زخمی شده، صدها خانه و هزاران هکتار زمینهای زراعتی تخریب شدهاست.