گزارش تازه اداره مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد نشان میدهد که تولید شیشه در افغانستان از سال ۲۰۱۹ میلادی سیر سعودی را آغاز کرده و با گذشت هر سال افزایش مییابد و با وجود کاهش در کشت کوکنار، قاچاق هیرویین کاهش نیافته است.
این گزارش که با استناد بر میزان شیشه ضبط شده در افغانستان، کشورهای آسیای و اروپا تهیه شده، نشان میدهد که میزان شیشه تولید شده در افغانستان در سال ۲۰۱۹ میلادی یک صد کیلوگرام بود، اما در سال ۲۰۲۱ میلادی این مقدار به دو هزار و (۷۰۰) کیلوگرام رسید.
اداره (UNODC) دریافته که در میان سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ پاکستان و هند به مسیر قاچاق هیرویین افغانستان مبدل شده، در حال که قاچاقبران از ایران به عنوان مسیر اصلی قاچاق شیشه استفاده میکنند و مواد مخدر از این دو مسیر به بازارهای اروپایی انتقال داده میشود.
در این گزارش آمده که پس از ماه آگست سال ۲۰۲۱، یعنی حاکم شدن دوباره طالبان بر افغانستان، قاچاقبران مواد مخدر حال هنگام انتقال مواد مخدر به بیرون از این کشور کمتر احساس خطر میکنند و محموله های بزرگتر هیرویین و شیشه را به بیرون از افغانستان قاچاق میکنند.
با این حال، هرچند وزارت خارجه ایالات متحده امریکا از عملیات طالبان بر کارخانه های تولید مواد مخدر خبر میدهد، اما تاکید می کند که هنوز نیز ذخایر تریاک در افغانستان وجود دارد و تولید شیشه به نگرانی جدی مبدل شده است.
توماس ویست، نماینده ویژه امریکا در امور افغانستان هنگام سخنرانی در انستتیوت مطالعات ستمسون، از جامعه جهانی خواست که برای رفع نگرانی در رابطه به مواد مخدر، با حکومت طالبان وارد گفتوگو شوند:
"ما همچنان شاهد افزایش حاصل برداری از بته ومان استیم. بناءً وضعیت واقعاً پیچیده است. به نظر من این بخش نه تنها نیازمند گفتوگو و تعامل میان ایالات متحده و طالبان است، بلکه باید دیده شود که تریاک افغانستان بکجا قاچاق میشود، در حقیقت این تریاک به کشورهای متحد ما در اروپا قاچاق میگردد. هر کشور باید تصمیم خودش را بگیرد، اما طوری که من با همتاهایم صحبت کرده ام، آنان نیز در رابطه به این موضوع طرفدار صحبت با طالبان اند."
این در حال است که نماینده گان امریکا به شمول توماس ویست، پس از حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان برای نخستین بار به تاریخ پنج ماه اسد امسال در دوحه با نماینده گان حکومت طالبان در رابطه به چگونگی مبارزه با مواد مخدر صحبت کردند.
ایالات متحده امریکا از سال ۲۰۰۳ تا سال ۲۰۲۱ میلادی بیش از (۹) میلیارد دالر را در بخش مبارزه با مواد مخدر در افغانستان مصرف کرد، اما با سقوط نظام جمهوریت، کمکهای مستقیم در این بخش با حکومت طالبان را متوقف کرد و حال ایالات متحده با بخش تداوی معتادان و سروی کشت کوکنار از طریق سازمان ملل متحد به کمکهایش با افغانستان ادامه میدهد.
هرچند مقامهای اروپایی در رابطه به خواست تازه امریکا به منظور گفتگو با طالبان بر موضوع مواد مخدر چیزی نگفته اند، اما پیش از این تیودورا گروشکووا، تحلیلگر بخش کاهش جرایم و عرضه مواد مخدر در مرکز نظارت از مواد مخدر اتحادیه اروپا در صحبت با رادیو آزادی گفته بود:
"هرگونه تصمیم ممکن در رابطه به همکاریها در آینده و یا کمک با مقامهای حاکم در افغانستان مسوولیت نهادهای مربوطه در اتحادیه اروپا و تصمیم فردی هر دولت عضو این اتحادیه است."
نگرانیها در رابطه به افزایش تولید شیشه با استفاده از ومان در حالی است که اخیراً رادیو آزادی با مرور گزارشهای وزارت داخله طالبان دریافته که پرورش و پروسس بته ومان از سه ولایت، به ده ولایت افغانستان گسترش یافته است.
گزارشهای وزارت داخله طالبان نشان میدهد که نظامیان آنان تنها در ماه اسد امسال بیش از یک صد و شصت هزار کیلوگرام ومان و ایفیدره را ضبط کرده اند، در حال که در سال ۱۴۰۰ شمسی این مقدار تنها (۵۱۲) کیلوگرام بود.
گزارش: مرسلین ارسلا
