نخستین روز نشست دو روزۀ دوحه در بارۀ افغانستان با میزبانی آنتونیو گوترش، سرمنشی سازمان ملل متحد و با حضور نمایندگان ویژۀ کشورها و سازمانهای مختلف در امور افغانستان پشت درهای بسته آغاز شد.
وزارت خارجۀ قطر گفته نمایندگان ۲۵ تا ۲۸ کشور در این نشست شرکت کرده اند. اما دیپارتمنت امور سیاسی و صلحسازی ملل متحد در صفحۀ ایکس، توییتر سابق خود نوشته است که نمایندگان ویژۀ ۲۵ کشور و سازمان منطقهای در امور افغانستان در این نشست شرکت خواهند کرد.
بر اساس گزارش برخی رسانههای افغانستان، لطفالله نجفیزاده به نمایندگی از فعالان مدنی و محبوبه سراج، میترا مهران و شاه گل رضایی به نمایندگی از فعالان حقوق زنان افغانستان در این نشست شرکت کرده اند.
از طالبان برای شرکت در این نشست دعوت شده بود، اما وزارت خارجۀ حکومت طالبان روز شنبه در اعلامیهای گفت که با توجه به پذیرفته نشدن خواستهایش شرکت در نشست دوحه را ثمربخش نمیداند.
بیشتر در این باره: چرا طالبان اشتراک شان را در نشست دوحه تاکنون تایید نکرده اند؟دیپارتمنت امور سیاسی و صلحسازی ملل متحد روز شنبه در وب سایت خود نوشته است که بحثها در دومین نشست دوحه در چارچوب قطعنامۀ ۲۷۲۱ شورای امنیت این سازمان برگزار میشود که کشورهای عضو را تشویق میکند تا به مشارکت بینالمللی متمرکز شوند.
بر اساس این اعلامیه، فریدون سینیرلی اوغلو هماهنگ کنندۀ ویژه سازمان ملل متحد برای مشارکت در بحثهای مربوط به ارزیابیهای مستقل و پیشنهادات آن در این نشست شرکت میکند.
در نشست دوحه برعلاوۀ دیگر موضوعات روی تعیین یک نمایندۀ ویژه دیگر سازمان ملل متحد برای افغانستان بحث صورت خواهد گرفت که طالبان از قبل با این موضوع مخالفت نشان دادند.
بیشتر در این باره: چرا طالبان مخالف گزینش نماینده ویژه ملل متحد برای افغانستان اند؟ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان در صفحۀ ایکس، توییتر سابق خود نوشته است که هرچند در نشست دوحه شرکت نمیکند، اما ابراز امیدواری کرده است که این نشست برای افغانستان سودمند باشد.
او افزوده که باید در بارۀ حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان بحثهای فراگیر صورت گیرد.
هیدر بار، معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر نیز در صفحۀ ایکس، توییتر سابق خود نوشته است که گام بعدی باید تعیین یک نمایندۀ متخصص در حقوق زنان باشد که وظیفهاش تعامل با طالبان نه، بلکه تلاش برای یک واکنش جهانی در مقابل تخلفات طالبان باشد.
شورای هماهنگی ماموریتهای دیپلماتیک و قنسولیهای نظام جمهوری پیشین افغانستان با صدور اعلامیهای در مورد نشست دوحه گفته است که تعیین نمایندۀ ویژۀ سازمان ملل متحد برای افغانستان رویکرد موثر بینالمللی برای صلح و ثبات در این کشور را تضمین میکند و تحول مهمی نیز به شمار میرود.
در اعلامیۀ این شورا همچنان آمده است، انتظار دارند که در نشست دوحه و سایر نشستها به منظور پایان دادن به تمامی موارد نقض حقوق بشر در افغانستان بهویژه آپارتاید جنسیتی و نقض سیستماتیک حقوق دختران و زنان، اقداماتی روی دست گرفته شود.
نخستین نشست دوحه با حضور نمایندگان ویژه در ماه می ۲۰۲۳ برگزار شده بود که در آن از طالبان دعوت نشده بود.
هدف این نشست دستیابی به اجماع بینالمللی در مورد چگونگی تعامل با طالبان در مورد موضوعاتی مانند حقوق بشر- به ویژه حقوق زنان و دختران، تشکیل حکومت فراگیر، مقابله با تروریزم و قاچاق مواد مخدر عنوان شده بود.