کشوری که صلاحیت تدوین و ارائه پیشنهاد را در یک مورد خاص در شورای امنیت سازمان ملل متحد داشته باشد، می‌تواند شرایط و ضوابط اجرای مأموریت‌های حفظ صلح، یا تحریم‌ها را نیز تعیین کند.
در خزان سال گذشته مشخص شد که چین می‌خواهد «منشی» شورای امنیت برای قضیۀ افغانستان شود. این یک حرکت نه تنها به دلیل انعکاس تغییر در دیپلوماسی چین بود، بلکه به این دلیل که قضیه افغانستان یکی از مسایل نادری است که در آن اعضای منتخب معمولاً نقش «منشی» را بازی کرده‌اند.
چین دلایل متعدد برای توجه به افغانستان و هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، یوناما دارد. وظیفه این ماموریت، تعامل با طالبان در زمینۀ حقوق بشر، کمک‌های بشردوستانه و سایر موضوعاتی است که پس از سقوط کابل در سال ۲۰۲۱ یک کار دشوار بوده است.
به عقیدۀ تحلیلگران، چین به دو دلیل به دنبال نقش پیش نویسی در مورد افغانستان است، یکی تهدید احتمالی تروریزم از افغانستان و دوم ارزش منابع معدنی این کشور .
عزت‌الله پیژاند، کارشناس سیاسی افغانستان می‌گوید که امریکا در مورد اهداف چین نگرانی دارد:
«ایالات متحدۀ از اهداف عمق ستراتیژیک کشور چین نگران است و می‌خواهد که این اهداف را در هر جا و به هر قیمت سبوتاژ کند.»
در ماه مارچ ۲۰۲۲ میلادی زمانی که شورای امنیت در مورد آینده یوناما بحث می‌کرد، در میان بحث‌های جنجالی بین غرب و روسیه در مورد جنگ در اوکراین، دیپلومات‌های چینی مخفیانه به همتایان روسی خود گفتند که این دو موضوع را به هم پیوند ندهند و تلاش نکنند از ویتو در مورد افغانستان استفاده کنند.
از آن زمان، چین تعامل تدریجی دیپلوماتیک را با طالبان آغاز کرد و سال گذشته نیز سفیر طالبان را پذیرفت.
چین می‌تواند از نقش اصلی خود برای تقویت تلاش‌های طالبان برای کسب مشروعیت بین المللی استفاده کند، چشم اندازی که بسیاری از پناهندگان افغان و گروه‌های حقوق بشر به شدت با آن مخالفت می‌کنند، به ویژه با توجه به سیاست‌های طالبان علیه زنان و دختران.
دیپلومات‌های چینی واضح ساخته‌اند که می‌خواهند این نقش را به عهده بگیرند و به سایر اعضای شورا امنیت اطمینان داده‌اند که این کار را مسئولانه انجام خواهند داد و مایل اند که در این قضیه با پاکستان، کوریای جنوبی و یا هر دو کار کنند.
چین همچنین واضح ساخته است که خواهان تغییرات عمده در ماموریت یوناما نیست که قرار است در اواسط ماه مارچ تمدید شود.
شورای امنیت سازمان ملل متحد معمولاً در مورد تعیین گزارشگران به اجماع می رسد، اما این بار بحث‌ها در مورد افغانستان بی نتیجه باقی ماند. مقامات چینی از تداوم این منازعه به شدت نگران بودند و حتی تهدید کردند که بدون اجازه امریکا قطعنامه‌ای را در مورد افغانستان تدوین خواهند کرد.
این جنجال در دو هفته گذشته پس از آن تشدید شده که چین و پاکستان پیش نویس قطعنامۀ تمدید ماموریت یوناما را برای یک‌سال دیگر ارائه کردند. اما ایالات متحده و کوریای جنوبی، مسودۀ بدیل خود را ارائه کرده‌اند.
واضح است که بحث اصلی در مورد محتوی مأموریت یوناما نیست، بلکه در مورد کنترل آن است.
شورای امنیت که چین در ماه فبروری ریاست آن را بر عهده دارد، در ۱۰ فبروری بحث‌های مشورتی را در مورد دو قطعنامه رقابتی دایر کرد، اما نتوانست هیچ یک از این دو مسوده را در اولویت قرار دهد.
دیپلومات‌ها می‌گویند که اینک آن‌ها تلاش خواهند کرد تا این دو پیش نویس را با هم مدغم کنند، مگر هیچ یک از رقبا قصد عقب نشینی را ندارد. یک راه حل احتمالی می‌تواند این باشد که دنمارک، که در ماه مارچ ریاست شورای امنیت را برعهده می‌گیرد، یک متن بی‌طرف را برای تمدید ماموریت یوناما پیشنهاد کند که احتمالاً همان چارچوب قدیمی خود را حفظ خواهد کرد.
