بسیاری از دختران بازمانده از مکتب در جوزجان به دلیل فقر و ضعف اقتصادی به یادگیری کارهای خیاطی و صنایع دستی روی آوردهاند. این دختران از یک سو میخواهند شغلی داشته باشند و از سوی دیگر از افسردگی و رنج خانهنشینی ناشی از محدودیتهای طالبان نجات یابند.
سنگیتا، استاد یکی از کارگاههای خیاطی و صنایع دستی در شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان، میگوید که در حال حاضر در این کارگاه ۳۰ دختر سرگرم کار و حرفهآموزی هستند و با فروش صنایع دستیشان میتوانند بخشی از هزینههای خانوادههای خود را تأمین کنند.
سنگیتا هدف از ایجاد این کارگاه را پشتیبانی از زنان و دختران بازمانده از مکتب عنوان میکند و میگوید:
«ما بخش صنایع دستی و خیاطی را بهتازگی ایجاد کردیم که فعلاً در اینجا بیشتر از ۳۰ دختر مصروف کار میباشند. در بخش خیاطی، مُهرهدوزی، قُرسدوزی و انواع بخشهای بافندگی است که این کسان مصروف کار هستند.»
به گفتۀ سنگیتا، نبود بازار فروش و عدم حمایت از سوی موسسات، مهمترین مشکلاتیاند که تداوم این کار را با چالش مواجه میکند.
در همین حال، شماری از دخترانی که در این کارگاه آموزشی سرگرم خیاطی و بافندگی هستند، از مسئولان حکومت طالبان و نهادهای کمککننده میخواهند که برای ایجاد بازار ویژه و راهاندازی نمایشگاهها به هدف فروش صنایعشان در بازارهای داخلی و خارجی به آنها کمک کنند.
نرگس سادات، یکی از آنان میگوید، تولیداتشان هر روز بیشتر میشود، اما مشتری ندارند.
«اما مشکل اینجا است که ما بازار خوبی نداریم، ما لباسهای قشنگی به قیمت مناسب میدوزیم، خواهش ما این است که بازار ویژه ایجاد شود تا زنان و دختران بتوانند تهیۀ دستی خود را بفروش برسانند.»
رحیمه، دختری ۱۹ سالهای که مشغول فراگیری خیاطی در این کارگاه است، میگوید که اگر از او حمایت شود، میتواند در بازارهای داخلی و خارجی رقابت کند.
«قیمت لباسهای دستدوزی ما از ۳۵۰ تا ۱۲,۰۰۰ افغانی میرسد. ما همین توقع را داریم که لباسهایی که میدوزیم یک بازار ویژه داشته باشد تا بتوانیم به قیمت مناسب عرضه کنیم و با دیگران رقابت داشته باشیم.»
در همین حال، ریاست صنعت و تجارت حکومت طالبان در جوزجان میگوید که پیش از این نیز از دختران حرفهآموز حمایت کردهاند. غلام فاروق یعقوبی، مدیر عمومی تشبثات این ریاست، میگوید که بار دیگر خواستهای این دختران را با وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان در میان خواهد گذاشت.
«در سطح ولایت جوزجان کارگاههای خیاطی واقعاً بیحد زیاد ایجاد شده است، ما همواره حمایتشان کردیم و خواستهایشان را هم بار دیگر با وزارت صنعت و تجارت شریک میسازیم.»
بر بنیاد معلومات ریاست صنعت و تجارت حکومت طالبان در جوزجان، هماکنون بیش از ۱۳۰ هزار زن و دختر بازمانده از مکتب در بخشهای خیاطی، قالینبافی، مُهرهدوزی، پشمریسی، بیکدوزی و شیرینیپزی سرگرم کار و فعالیت هستند.
این شمار زنان و دختران در حالی به کارهای شاقه روی آوردهاند که بر اساس گزارشها، حکومت طالبان محدودیتها و ممنوعیتهای شدیدی را بر زنان و دختران وضع کرده که این ممنوعیتها به شدت آسیبهای روانی، اقتصادی و اجتماعی زنان و دختران را افزایش داده است.
در بیش از سه سال حاکمیت طالبان، هزاران زن از کار و صدها هزار دختر از آموزش و تحصیل در افغانستان محروم شدهاند.