در گوشهای از شهر فیضآباد، مرکز ولایت بدخشان، یک کارگاه خیاطی با قدمتی نزدیک به سه سال به عنوان پناهگاهی برای دخترانی که از تحصیل محروم شدهاند، فعالیت میکند.
شماری از بانوان جوان که از سه سال به اینسو اجازه رفتن به مکاتب را ندارند، اکنون شاگردان این کارگاه خیاطی هستند.
مقدسه، استاد و موسس این کارگاه، با آرزوی ایجاد فرصتهای شغلی و آموزشی برای دخترانی که از مکتب بازماندهاند، این کارگاه را راهاندازی کرده است.
نوریه ۱۶ ساله، باشنده مرکز بدخشان، یکی از شاگردان این کارگاه خیاطی است. او به رادیو آزادی میگوید که پس از اینکه حکومت طالبان مانع ادامه آموزش دختران شد و درب مکاتب را بهروی آنان بست، از ترس ابتلا به بیماری روانی، به خیاطی روی آورده است.
نوریه میگوید: «من صنف دهم بودم که طالبان افغانستان را گرفتند و ما را از درس خواندن منع کردند. این وضعیت ما را خیلی نگران کرد. من به بیماری روانی مبتلا شدم. برای اینکه بتوانم خود را از این حالت نجات دهم، به خیاطی روی آوردم. شماری دیگر از دختران که با ما هستند، همه شاگردان مکتب بودهاند.»
فریبا، ۱۸ ساله، نیز حکایت مشابهی دارد. او میگوید که تنها چند ماه به ختم دوره مکتبش باقی مانده بود که طالبان افغانستان را تصرف کردند و او و همصنفانش را از ادامه آموزش بازماندند. حالا فریبا مانند نوریه، از چند سال به اینسو به این کارگاه خیاطی روی آورده است و ظاهراً از این وضعیت راضی به نظر میرسد.
فریبا میگوید: «من صنف دوازدهم بودم که طالبان آمدند و مکاتب بهروی ما بسته شد. بعد از آن به کارگاه خیاطی روی آوردیم، کار را یاد گرفتیم. معاش داریم و از این طریق به خانواده کمک میکنیم.»
مقدسه، ۳۳ ساله، استاد و مالک این کارگاه خیاطی است. او به رادیو آزادی میگوید که در ازای کار هر یک از دختران، ماهانه دو هزار افغانی به آنها پرداخت میکند. او از نهادهای بینالمللی خواستار همکاری و حمایت است تا بتواند امکانات و فرصتهای بهتری را برای این دختران فراهم کند.
مقدسه میگوید: «این خیاطی را برای کسانی ایجاد کردیم که از مکتب بازماندهاند. در این کارگاه، شماری از دختران کار میکنند، آنها ماهانه معاش دارند و از این طریق مصرف خانهشان را تأمین میکنند. آرزو دارم که نهادها از ما حمایت کنند تا هم برای من و هم برای شاگردهایم فایده داشته باشد.»
شماری از فعالان حقوق زن: مسدود بودن مکاتب، بسیاری از دختران را به سمت خیاطی، دستدوزی و حتی کارهای شاقه سوق داده است تا از ابتلا به بیماریهای روانی جلوگیری کنند.
فوزیه کمال، فعال حقوق زن در بدخشان، به رادیو آزادی میگوید که یگانه راه نجات این بانوان، ادامه آموزش و کار در نهادهای دولتی و غیردولتی است.
فوزیه میگوید: «متأسفانه بسته بودن مکاتب و اجازه نیافتن بانوان برای ادامه تحصیل، اکثریت آنان را دچار بیماریهای روانی کرده است. حتی شماری از دختران به امراض گوناگون مبتلا شدهاند و گوشهنشین شدهاند. در این شرایط، یگانه کاری که میتواند به آنها کمک کند، خیاطی و برخی از صنایع دستی است. حتی برخی از این بانوان به کارهای شاقه مانند هوتلداری روی آوردهاند.»
مانند بدخشان، هزاران بانو در سراسر افغانستان پس از ممانعت از ادامه تحصیل توسط حکومت طالبان، در حالت بیسرنوشتی به سر میبرند یا به صنایع دستی و کارهای شاقه روی آوردهاند. این دختران از حکومت طالبان میخواهند که دروازههای تعلیم را برای آنها باز کنند تا بتوانند به آموزش و تحصیل خود ادامه دهند و آیندهای روشنتر برای خود بسازند.