امروز ۳۱ می «روز جهانی بدون تنباکو» است. شماری از استفاده کننده‌گان تنباکو در افغانستان می‌گویند به مشکلات صحی و اقتصادی روبه‌رو شده‌اند. در عین حال برخی از روان‌شناسان در مراکز درمانی اعتیاد در افغانستان هشدار می‌دهند که بیشتر افراد که از تنباکو استفاده کرده‌اند بعداً به مواد مخدر رو آورده اند.

سازمان ملل متحد می‌گوید که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در نتیجه استفاده از تنباکو جان های خود را از دست می‌دهند که ۱.۲ میلیون تن آنان به دلیل تنفس دود سگرت از محیط اطراف شان از بین می‌روند.

احمد عُزیر ۳۵ ساله از ولایت لوگر و صدیق افغان ۲۹ ساله از کابل که هر دو بیش از یک دهه از سگرت استفاده کرده‌اند به رادیو آزادی گفتند:

"از سگرت روز یک‌ونیم تا دو قوطی استفاده می‌کنم، شُش و جگرم بسیار تکلیف دارد و در ضمن از این عمل که مدت ۱۴/۱۵ سال می‌شود دارم پشیمان هم هستم، داکتر که معاینه می‌کند می‌گوید که شش‌ها و جگرم را سگرت خراب کرده و دیگر استفاده نکنم، اما نمی‌شود که بدون استفاده از سگرت باشم."

"۱۳ سال می شود که سگرت می‌زنم، روزانه دو قوطی مصرف دارم که هر روز آن مبلغ ۸۰ افغانی هزینه دارد، همچنان سگرت سبب امراض مختلف در بدن می‌شود، اما بر اساس برخی مشکلات به سگرت کشیدن رو آورده ام."

داکتر سید میرآقا حسینی روان‌شناس در یک مرکز درمانی ترک اعتیاد در شهر کابل می‌گوید بیشتر افرادی‌که از استفاده تنباکو آغاز کرده‌اند به آن وابسته شده‌اند و سرنوشت‌شان با اعتیاد به مواد مخدر گره خورده است.

او به رادیو آزادی گفت، استفاده افراد از تنباکو اضرار مختلف جسمی، روانی و عاطفی و همچنان اقتصادی دارد:

"قدم‌های اولی اعتیاد استفاده از دخانیات مثل سگرت و تنباکو شروع می‌شود تا این‌که عمل آن‌ها بیشتر و سنگین‌تر می‌شود و تا که سرانجام به اعتیاد مواد مخدر وصل می‌شود. سگرت، تنباکو و نصوار می‌تواند باعث ایجاد سرطان‌های دهان، مری و معده شود و همچنان سبب ایجاد افسرده‌گی در نزد شخص شود، در عین حال از لحاظ اقتصادی یک ضربه بزرگ است."

سازمان ملل متحد تنباکو را بزرگترین عامل مرگ‌های قابل پیش‌گیری در جهان خوانده و به مناسبت «روز جهانی بدون تنباکو» می‌گوید که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان در نتیجه استفاده از تنباکو جان‌های خود را از دست می دهند که ۱.۲ میلیون تن آنان به دلیل تنفس دود سگرت از محیط اطراف شان از بین می‌روند.

متخصصین صحت می‌گویند که استفاده از تنباکو می‌تواند بر هر عضو بدن تأثیرگذار باشد و اعتیاد به آن، احتمال مبتلا شدن مصرف کننده‌گان آن را به سرطان‌های مختلف، امراض قلبی، ناراحتی‌های تنفسی و مشکلات جگر افزایش دهد و همچنان سبب کاهش باروری و سقط جنین در نزد زنان شود.

در این حال یک آگاه امور اجتماعی و جوانان می‌گوید راه حل برای کاهش و از بین بردن استفاده از تنباکو بلند بردن سطح آگاهی مردم نسبت به ضرر های دخانیات است.

او که نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت تبلیغات بر ضد استفاده از تنباکو می‌تواند از طریق مکاتب و مراکز عمومی، رسانه‌ها و از طریق نصب بنرها به اجرا گذاشته شود: "مسئولیت دولت، مردم و جامعه است که می‌شود از طریق شوراهای مردمی، مساجد و مکاتب به مردم آگاهی‌دهی شود، در باره اضرار تنباکو گفته شود تا مردم از آن آگاهی پیدا کنند و از استفاده تنباکو و این عمل دست بردارند."

شرافت زمان سخنگوی وزارت صحت عامه طالبان به سؤالات رادیو آزادی در مورد این‌که چه تعداد افراد در افغانستان از تنباکو استفاده می‌کنند و چه راه‌های برای جلوگیری از آن اتخاذ شده پاسخ نداد.

اما قانون جلوگیری استفاده از تنباکو در اماکن عمومی در افغانستان در سال ۱۳۹۲ خورشیدی تصویب شده که در آن آمده، هر کس از این قانون تخطی کند، ۳۰۰ افغانی جریمه خواهد شد و در عین زمان بر اساس این قانون ۵۰ درصد افزایش تعرفۀ گمرکی بر واردات سگرت وضع شده بود.

با آن‌هم سگرت در صدها دکان وسگرت فروشی‌های سیار کنار جاده در ولایت‌های مختلف افغانستان به فروش می‌رسد و استفاده کننده‌گان سگرت بدون توجه به ضررهای آن به خود و دیگران آن را خریداری کرده و در محلات مختلف دود می‌کنند.

«تنباکو» گیاهی است که برگ‌های خشک آن حاوی نیکوتین که یک ماده اعتیادآور است، می‌باشد.

بر اساس یافته‌های طبی، پس از کشیدن دود تنباکو، نیکوتین موجود در آن ظرف چند ثانیه وارد جریان خون شده و به مغز می‌رسد و سبب احساس لذت و انرژی می‌شود، اما اثر تولید شده سریعاً از بین رفته و باعث خستگی و کسالت فرد می‌شود و در این شرایط فرد استفاده کننده دوباره به همان احساس قبلی نیاز پیدا کرده و مجدداً اقدام به مصرف می‌کند.

سازمان صحی جهان در سال ۱۹۸۷ میلادی ۳۱ می را به‌عنوان « روز جهانی بدون تنباکو» برگزید.

هدف از آن جلب توجه نسبت به مصرف تنباکو و تأثیرات منفی آن بر سلامت انسان در نظر گرفته شده‌است.

یکی از اقداماتی‌که در «روز جهانی بدون تنباکو» انجام می‌شود این است که برای تشویق عدم استفاده از تنباکو از افراد خواسته می‌شود که در این روز برای ۲۴ ساعت از محصولات تنباکو استفاده نکنند.

وزارت امنیت داخلی ایالات متحده گفته که شماری از «جنایتکاران» افغان را بازداشت کرده است.

این وزارت ناوقت دیشب در بیانیه‌ای گفته که این افراد در زمان ادارۀ جوبایدن، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده بدون آن‌که بررسی شوند، به ایالات متحده منتقل شده‌اند.

بر اساس اعلامیه، این افراد مشمول منصور ولی‌زاده، محمد تابش رسولی، قسمت الدین، جاوید غمگین، اسیرالله خالد خان و محمد تنی می‌شوند.

به گفتۀ وزارت امنیت داخلی ایالات متحده، سابقهٔ جرمی این افراد شامل محکومیت به دلیل انجام اعمال شهوانی با یک فرد زیر ۱۶ سال، تجاوز جنسی، نگهداری‌ مت‌آمفتامین، دزدی و حمله بر یک مامور دولتی، آدم‌ربایی و تلاش برای سوء استفاده جنسی می‌شود.

بر اساس بیانیه، این افغان‌ها در سال ۲۰۲۱ به ایالات متحده رفته‌اند و در ماه‌های می، جون، جولای، آگست و آکتوبر امسال بازداشت شده‌اند.

پیش از این مقامات امریکا از بازداشت سه افغان دیگر رحمان الله لکنوال، محمد داوود الکوزی و جهان شاه صافی نیز خبر داد‌ه‌اند.

ملا اسلام جار والی حکومت طالبان در هرات نامهٔ اعتراضی را به علی‌رضا مرحمتی، جنرال قنسول ایران در این ولایت سپرد.

مفتی محمد یوسف سعیدی، سخنگوی والی هرات، روز پنجشنبه گفت که ملا اسلام در دیدار با مرحمتی نامه‌ای را در پیوند به کشته‌شدن ده شهروند افغان توسط مرزبانان ایرانی به او سپرده و از وی خواسته است که عاملان این رویداد محاکمه شوند.

شماری از اعضای خانواده‌های قربانیان روز چهارشنبه، در برابر ساختمان ولایت هرات دست به اعتراض زده و از طالبان خواستند که این رویداد را به‌گونهٔ جدی پیگیری کنند.

در روزهای اخیر، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر این‌که ده افغان هنگام عبور به ایران، از سوی نیروهای سرحدی ایران کشته شده‌اند.

ایران تاکنون در مورد این رویداد به‌گونهٔ رسمی چیزی نگفته است.

مارکو روبیو، وزیر خارجهٔ ایالات متحده گفته است که بررسی کامل پیشینهٔ افغان‌های انتقال‌یافته به امریکا ممکن نیست.

آقای روبیو روز گذشته در مصاحبه با شبکهٔ فاکس‌نیوز گفت که این یک تهدید واقعی امنیتی است، زیرا شمار زیادی از مردم از مناطق جنگ‌زده و افراطی وارد امریکا شده‌اند.

او افزود که هرچند زندگی بسیاری از افغان‌ها به‌دلیل همکاری با امریکایی‌ها در خطر بوده، اما باز هم لازم است پروندهٔ هر فرد با دقت بررسی شود.

آقای روبیو گفت در مناطقی که اسناد کم است و حضور طالبان مانع تحقیقات می‌شود، این بررسی دشوارتر می‌گردد.

در ۲۶ نومبر، در واشنگتن دی‌سی بر دو سرباز گارد ملی امریکا تیراندازی شد و اتهام این حمله بر یک افغان به نام رحمان‌الله لکنوال وارد شد.

پس از این رویداد، قصر سفید تصمیم گرفت که اسناد همهٔ افغان‌هایی را که در دورهٔ حکومت جو بایدن به امریکا منتقل شده بودند، ارزیابی کند.

کارولین لیویت، سخنگوی قصر سفید، در یک نشست خبری گفت که در زمان حکومت بایدن دست‌کم صد هزار افغان بدون بررسی کافی یا با بررسی اندک وارد امریکا شده‌اند و اکنون امنیت امریکا را تهدید می‌کنند.

حکومت طالبان تاکید کرده که راه‌های تجارتی با پاکستان تنها زمانی باز خواهد شد که از اسلام‌آباد اطمینان قوی بگیرد که این مسیرها در آینده برای «فشار سیاسی یا اقدامات غیرقانونی» بسته نخواهند شد.

پاکستان گفته است که برای انتقال کمک‌های بشردوستانهٔ سه ادارۀ سازمان ملل متحد به افغانستان، روی بازگشایی گذرگاه‌های مرزی تورخم و چمن توافق کرده است.

وزارت تجارت پاکستان امروز در یک اعلامیه گفته است که این گذرگاه‌ها برای تجارت، اموال ترانزیتی و مسافران همچنان بسته خواهند ماند.

ذبیح الله مجاهد، امروز در شبکۀ ایکس نوشت: «از آنجایی که افغانستان نیازمندی‌های خود را از کشورهای مختلف دیگر تامین می‌کند، حکومت طالبان تصمیم گرفته است که برای گسترش تجارت و ترانزیت با عزت میان دو طرف، راه‌های تجارتی با پاکستان زمانی دوباره باز خواهد شد که که از حکومت پاکستان اطمینان قوی حاصل شود، تا این راه‌ها برای فشار سیاسی، استفاده غیرقانونی یا تحت فشار قرار دادن مردم بسته نشوند و حقوق مردم هر دو کشور محفوظ بماند.»

اما تا زمان نشر این خبر، گذرگاه‌های مرزی دو کشور بسته مانده است. خبرنگار رادیو مشال بخش پاکستان رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گزارش داده است که بسیاری کانتینرهای حامل مواد غذایی و دیگر مواد کمکی ملل متحد در کراچی متوقف‌اند. گفته شده است که چند روز را در بر خواهد گرفت تا این کانتینرها به گذرگاه‌های مرزی تورخم و چمن برسند.

پنج گذرگاه تجاری میان پاکستان و افغانستان پس از آن در دوازدهم اکتوبر بسته شدند که در یازدهم اکتوبر میان نیروهای پاکستانی و طالبان افغان درگیری رخ داد؛ در این درگیری ده‌ها تن از هر دو طرف کشته شدند.

نزدیک به سه هفته پیش، ملا عبدالغنی برادر معاون اقتصادی ریاست‌الوزرای حکومت طالبان، پاکستان را متهم کرده بود که از موضوعات تجارتی استفادهٔ سیاسی می‌کند؛ بنابراین، گذرگاه‌های تجارتی با پاکستان زمانی باز خواهند شد که اسلام‌آباد تضمین بدهد که در هیچ حالت و شرایطی دوباره این گذرگاه‌ها را نخواهد بست.

وزارت امنیت داخلی ایالات متحده می‌گوید که یک افغان به نام جان شاه صافی را به اتهام حمایت از شاخهٔ خراسان گروه دولت اسلامی معروف به داعش بازداشت کرده است.

کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی امریکا، روز چهارشنبه در یک اعلامیه گفت که این فرد توسط مسئولان بخش تحقیقاتی امنیت داخلی در منطقهٔ وینز‌بورو در ایالت ویرجینیا بازداشت شده است.

در اعلامیۀ این وزارت آمده است که جان شاه صافی برای پدرش نیز اسلحه فراهم کرده است.

بر اساس اعلامیه، پدر صافی، فرمانده یک گروه ملیشه در افغانستان است.

در ادامه آمده است که صافی در ۸ سپتمبر ۲۰۲۱، از طریق برنامۀ «عملیات استقبال از متحدان» حکومت جوبایدن، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده وارد فیلادلفیا در ایالت پنسیلوانیا شده بود.

تا هنوز خانواده و اقارب صافی در این مورد تبصره نکرده‌اند.

چند روز پیش مقامات ایالات متحده از بازداشت دو افغان دیگر، رحمن الله لکنوال و محمد داوود الکوزی نیز خبر دادند.

به گفتۀ مقامات امریکا، لکنوال در بیست‌وششم ماه نومبر، سارا بَکس‌تروم و اندرو وولف، دو عضو گارد ملی را در واشنگتن دی‌سی با شلیک گلوله هدف قرار داد.

سارا پس از آسیب‌های شدید در شفاخانه جان باخت و اندرو وولف هنوز بستری است.

الکوزی متهم است که او در تیک‌تاک تهدید کرده بود که با ساختن بمب یک ساختمان را در منطقۀ فورت ورت تکزاس منفجر می‌سازد.

در این گزارش گفته شده که امریکا در مدت بیست سال حضور خود در افغانستان ۱۴۴.۷ میلیارد دالر را صرف بازسازی و ۷۶۳ میلیارد دالر را صرف جنگ و امنیت کرده است.

سیگار در گزارش اخیر خود گفته که از سال 2009 تاکنون، حدود 900 ارزیابی، تفتیش و تحقیقات مرتبط به کمک های امریکا در افغانستان را انجام داده است.

به گفتۀ سیگار گفته، امریکا برای یک افغانستان دموکراتیک و با ثبات هزینه کرد، اما به گفته آن، مدیریت آن ضعیف بوده و این مصارف مملو از حیف‌ومیل و فساد بوده است.

سیگار گفته که در نتیجه تحقیقات توانسته بیش از ۲.۵ میلیارد دالر کمک های امریکا را صرفه جویی و مصارف مشکوک به ارزش ۵۴۱ میلیون دالر را شناسایی کند.

بر اساس گزارش سیگار، ایالات متحده پس از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان سه میلیارد و نیم میلیارد دالر کمک‌های بشردوستانه کرده است. دونالد ترمپ، رییس‌جمهور امریکا، در اوایل سال ۲۰۲۵ کمک‌های این کشور با افغانستان را قطع کرد.

رسانه‌های داخلی افغانستان و وزارت امور خارجۀ قطر نیز روز چهارشنبه(۳ دسمبر) از پذیرش اعتبارنامه سفیر جدید قطر در کابل خبر دادند.

قطر در سال‌های اخیر نقش مهمی در امور سیاسی افغانستان داشته و اخیراً قطر میزبان مذاکرات صلح میان افغانستان و پاکستان بود و توافقنامه امریکا و طالبان نیز در سال ۲۰۲۰ در شهر دوحه پایتخت قطر امضا شد.

براساس این گزارش‌ها، ملا محمد حسن آخند، رئیس الوزرای حکومت طالبان گفته که با تعیین سفیر جدید قطر، فصل تازه‌ای در روابط سیاسی میان افغانستان و قطر باز خواهد شد.

عباس علی‌آبادی، وزیر انرژی ایران، به خبرگزاری فارس گفته است "اگر کشوری مایل به فروش آب باشد، ما آن را خواهیم خرید."

اکثر کشورهای همسایهٔ ایران نیز با خشکسالی و کمبود آب مواجه‌اند، از جمله عراق، افغانستان و مناطق مرزی پاکستان.

از سوی دیگر، ارمنستان در شمال این کشور دارای منابع آب نسبتاً بیشتری است.

ایران یکی از خشک‌ترین کشورهای جهان است.

در سال‌های اخیر، کارشناسان کاهش قابل توجه بارندگی، افزایش خشکسالی و دیگر پدیده‌های اقلیمی شدید را در ایران مشاهده کرده‌اند.

تیراندازی بر اعضای گارد ملی امریکا در مرکز شهر واشنگتن دی سی، که در آن یک مهاجر افغان متهم شده، هیچ ارتباطی با مردم و یا دولت افغانستان ندارد. تاریخ و محل برگزاری این نشست مشخص نشده است.

در حمله ۲۶ نوامبر که به رحمان الله لکنوال نسبت داده می‌شود، دو عسکر گارد ملی به‌شدت زخمی شدند، یکی از آنها بعداً در شفاخانه وفات کرد و دیگر همچنان تحت تداوی قرار دارد.

لکنوال با چندین اتهام از جمله قتل عمد روبه‌رو است.

روز سه‌شنبه((۲ دسمبر)) گزارش‌هایی منتشر شد که دوشنبه و مسکو در مورد اعزام این نیروها گفت‌وگو کرده‌اند.

این گزارش‌ها پس از آن منتشر شد که در هفته گذشته پنج شهروند چینی در داخل تاجیکستان در نزدیک شرحد با افغانستان کشته و پنج تن دیگر زخمی شدند.