هند و ایران روز دوشنبه قرارداد ۱۰ ساله‌ای را برای توسعه و بهره‌برداری از بندر چابهار در تهران، پایتخت ایران امضاء کردند که به گفتۀ مقام‌های این دو کشور، این قرارداد مسیری را برای تقویت روابط تجارتی در منطقه فراهم خواهد کرد.
سرباندا سونوال، وزیر کشتی‌رانی هند برای امضای این قرار داد با طرف ایرانی خود مهرداد بذرپاش، وزیر شهرسازی این کشور به تهران رفته بود.
مقامات هر دو کشور بیان کردند که قرارداد بلند مدت بین شرکت هند پورت گلوبال لیمیتد (IPGL) و سازمان بندر و دریانوردی ایران به ارزش ۱۲۰ میلیون دالر امضا شده است.
این قرارداد ده ساله برای هند این امکان را می‌دهد که از بندر چابهار در جنوب ولایت سیستان و بلوچستان ایران و در نزدیکی مرز با پاکستان، برای تجارت با منطقه از جمله ایران، افغانستان و آسیای مرکزی استفاده کند.
بر اساس بیانیۀ رسمی، هدف از این قرارداد تقویت روبط منطقه‌ای و تسهیل تجارت به ویژه بین هند، ایران و افغانستان خوانده شده است.
این درحالیست که برخی بازرگانان افغانستان و اعضای اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان می‌گویند، این قرارداد می‌تواند برای تاجران افغان فرصت تجارت با هند و دیگر کشور ها را از طریق این بندر فراهم کند.
مخلص احمد، عضو اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان به رادیو آزادی گفت:
"اگر پاکستان راه را برای ترانزیت برای تجاران افغان فراهم کند، می‌توانیم بگویم که راه نزدیک و ارزان برای تجارت است، ولی در کل بندر چابهار برای رشد اقتصاد کشور و ترانزیت یک گام مثبت است، چون افغانستان یک نقطۀ توصل بین هند و کشورهای آسیای میانه است."
در همین حال امید حیدری، یکی از تاجران افغان به رادیو آزادی می‌گوید، این قرارداد زمینۀ رشد معاملات آنان با هند و کشورهای دیگر را فراهم می‌کند.
"ما صادرات ما از طریق پاکستان بود و هر زمان که پاکستان راه را بند کرد، دهقان و تاجر ما متضرر شد، بندر چابهار می‌تواند که محمولۀ تجاری ما را به وقت کم و سریع به مقصد برساند و بازار خوب آسیای میانه و بازار افغانستان را اعم از واردات و صادرات با هم داشته باشیم."
این قراداد در حالی به امضا رسیده که هنوز ایران تحت تحریم‌های امریکا قرار دارد.
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجۀ امریکا در پاسخ به سوالی در بارۀ این توافق گفت، هر کسی که به معاملۀ تجاری با ایران فکر می‌کند، باید از خطرات بالقوۀ تحریم‌ها آگاه باشد.
برخی تاجران افغان هم می‌گویند که تحریم‌های امریکا بر ایران، روی تجارت افغانستان نیز تاثیر گذاشته و آنها در انتقالات بانکی با مشکلات روبه‌رو هستند.
اما آنها امیدواراند که این تحریم‌ها بر قرارداد جدید تاثیر نگذارد.
با این وجود عبدالنصیر رشتیا، آگاه اقتصادی به رادیو آزادی می‌گوید، با وجود تحریم‌ها بر ایران، هند در تلاش است که از طریق این کشور از لحاظ تجارتی به آسیای میانه و افغانستان وصل شود.
"تحریم‌ها در گذشته سبب کند شدن روند سرمایه‌گذاری شد و اکنون نیز تاجران افغان نیز برای انتقال پول در بندر چابهار با مشکل روبه‌رو هستند. اما کشورها به منافع ملی‌شان فکر می‌کنند، ایران تحت تحریم قرار دارد، اما ما دیدم که چگونه این تحریم‌ها را دور می‌زند و هند نیز یکی از قدرت‌های اقتصادی مطرع منطقه است."
این اولین بار است که هند مدیریت یک بندر خارج از این کشور را آن هم در کشوری که با تحریم‌های امریکا روبه‌رو است، بر عهده می‌گیرد.
پیش از این یک محمولۀ تجارتی افغانستان از طریق این بندر به هند رسیده بود، اما آن زمان سرمایه‌گذاری بر این بندر صورت نگرفته بود.
با این همه اس جی شنکر، وزیر خارجۀ هند تأکید کرده است که پس از امضای این قرارداد، گواه سرمایه‌گذاری‌های بیشتر هند خواهند بود.
