ادارۀ بین‌المللی مهاجرت ملل متحد (آی او ام) می‌گوید که از ۲۱ تا ۲۷ ماه اپریل ۷۲ هزار و ۲۹۱ مهاجر افغان از ایران و پاکستان به افغانستان برگشت کرده اند.
آی او ام در تازه‌ترین گزارش هفته‌وار خود که روز یکشنبه منتشر کرده، افزوده که ۴۳ هزار و ۱۷۶ مهاجر از ایران و ۳۲ هزار و ۱۱۵ مهاجر از پاکستان به افغانستان برگشت کرده اند.
گزارش این سازمان گفته که بازگشت مهاجرین از کشورهای همسایه به افغانستان افزایش یافته، اما در بخشی از این گزارش آمده است که در این مدت بیش از ۲۴ هزار افغان دوباره به این کشورها مهاجرت کرده اند.
آی او ام مشخص نساخته که چه تعداد این افراد به گونۀ اجباری و چه تعداد به گونۀ داوطلبانه برگشت کرده اند، اما از اواخر ۲۰۲۳ به این سو اخراج مهاجرین افغان از ایران و پاکستان افزایش یافته است.
این درحالیست که برخی از مهاجرین اخراج شده به افغانستان از مشکلات شدید اقتصادی و اجتماعی شکایت دارند.
جمعه خان که اخیراً از پاکستان به افغانستان برگشت داده شده و در کابل زندگی می‌کند، می‌گوید، با وجود اینکه هر از گاهی در پاکستان مورد آزار و اذیت پولیس قرار می‌گرفت، اما در افغانستان نیز با خانوادۀ شش نفره‌اش با مشکلاتی زیادی مواجه شده است:
"فعلاً در خانۀ کرایی هستیم، مشکلات اقتصادی، خوراک درست نیست، پوشاک نیست، کار نیست. همان بدبختی و همان بی‌روزگاری است."
فواد ربانی، باشندۀ شهر کابل که اخیراً از ایران به افغانستان بازگردانده شده، به رادیو آزادی گفت:
"اینجا چند مشکل است که دامنگیر مردم بیچارۀ افغانستان است، تمام مردم افغانستان از فقر و بیچارگی و بیکاری رنج می‌برند، زمینۀ کار برای هیچ کس مساعد نیست و هر کس که به هر کاری دست می‌زند و یک مقدار پولی را که از فروش طلا و بعضی وسایل خانه از ایران با خود آوردند، دست به دکانداری و یگان شغل دیگری زدند چون اینجا هم تجربۀ قبلی نداشتند، تمام آن چیزهایشان هم گم می‌شود."
از عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان در مورد مشکلات مهاجرین بازگشته پرسیدیم، اما او به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ نداد.
اما در صفحۀ ایکس این وزارت نوشته شده که تنها به روزهای شنبه و یکشنبه ۹۱۳ نفر از پاکستان به افغانستان بازگشته اند که برای کمک به سازمان ملل و برخی سازمان‌های مرتبط دیگر معرفی شده اند.
بر اساس گزارش IOM، بیشتر عودت کنندگان از ایران دارای اسناد معتبر مانند پاسپورت، ویزای ایران، کارت شناسایی و سایر اسناد مهاجرتی هستند، اما بر اساس این گزارش مهاجرین بازگشته از پاکستان، افراد دارای مدارک مهاجرتی کمتری هستند.
این در حالیست که بر اساس گزارش بخش ایران رادیوآزادی – رادیوفردا، احمد وحیدی وزیر داخله ایران روز یکشنبه گفته که در جریان یکسال گذشته یک میلیون و ۳۰۰ هزار اتباع خارجی از این کشور اخراج شده اند.
قابل یادآوری است که ادارۀ بین‌المللی مهاجرت پیش از این گفته بود که از جنوری ۲۰۲۳ تا اپریل ۲۰۲۴، بیش از یک و نیم میلیون مهاجر افغان از ایران و پاکستان به کشورشان برگشت کرده اند.
