دفتر هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) می‌گوید، حدود ۶.۳ میلیون تن در افغانستان، یعنی از هر هفت نفر یک نفر با آوارگی یا بیجاشدگی داخلی طولانی مدت روبه‌رو هستند.
اوچا روز سه‌شنبه با نشر گزارشی در صفحۀ ایکس، توییتر سابق خود نوشته است که افغانستان از لحاظ داشتن بیجاشدگان داخلی در جنوب آسیا در جایگاه اول و در سطح جهان در جایگاه دوم قرار دارد.
به بیان اوچا، بیشتر این افراد طی بیش از یک دهه به دلایل مختلف مجبور به ترک خانه‌های خود شدند.
اوچا می‌گوید که با وجود کاهش چشمگیری درگیری‌ها در افغانستان، این کشور هنوز هم به دلیل بیجاشدگی طولانی‌مدت، آلودگی گسترده به مواد منفجره، محدودیت‌های مداوم بر حقوق و آزادی‌های زنان، افزایش خشونت‌های مبتنی به جنسیت، کار کودکان و ازدواج زودهنگام، در درجۀ اول یک بحران حفاظتی قرار دارد.
اوچا هشدار می‌دهد که این موارد باعث ناپایداری و بحران در کشور شده و بیش از نیمی جمعیت افغانستان در سال ۲۰۲۴ به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.
این در حالی است که شماری از بیجاشدگان داخلی در صحبت با رادیو آزادی می‌گویند که به دلیل جنگ، حوادث طبیعی و فقر خانه‌های شان را ترک کردند و اکنون با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند.
آزاده که با شوهر و سه پسرش از ولایت کاپیسا به کابل بیجا شده است، به رادیو آزادی می‌گوید:
"شوهرم با کراچی دستی کار می‌کند. خرچ و کرایۀ خانه را نمی‌تواند پیدا کند. این مشکلات بیکاری و بی‌خانگی است. اگر یک مریض در خانه باشد نمی‌توانیم تداوی کنیم. من خودم مریض هستم. میکروب خون و زردی دارم. نمی‌توانم تداوی کنم."
احمد شاه، یکی دیگر از آوارگان داخلی از ولایت کندز است که اکنون در کمپ بیجاشدگان در مطنقۀ کمپنی شهر کابل زندگی می‌کند.
او می‌گوید که ۳۵ خانوادۀ دیگر در این کمپ زندگی می‌کنند که با مشکلات اقتصادی، سرپناه و نبود فرصت‌های آموزشی برای فرزندانشان مواجه هستند:
"اینجا مشکلات ما فراوان است، مکتب نیست، کلینیک نداریم. خانه‌های ما درست نیست. در مقابل برف و بارش استقامت ندارد، حتی در گرمی استقامت ندارد."
او می‌گوید که با فقر و بیکاری مواجه هستند و بیشتر خانواده‌ها ناچار هستند که کودکان‌شان را به کار بفرستند.
عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان حکومت طالبان به پرسش‌های رادیو آزادی در بارۀ اقدامات‌شان برای بیجاشدگان داخلی پاسخ نداد.
اما این وزارت در وب سایت خود نوشته است که در حال حاضر بیش ۳۷۹ هزار خانوادۀ بی‌جاشدۀ داخلی در افغانستان وجود دارد و ۱۷۶ هزار خانواده پس از روی کار آمدن حکومت طالبان به مناطق اصلی‌شان برگشته اند.
بر اساس گزارش اوچا، در حال حاضر به شمول بیجاشدگان داخلی نزدیک به ۲۴ میلیون تن در افغانستان برای زنده ماندن به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.
