بیست سالگی فیسبوک؛ زلفا: از طریق فیسبوک فرصت های آموزشی برای ما فراهم شده است

امروز ۴ فبروری بیستمین سالگرد تاسیس فیسبوک است.

این رسانۀ اجتماعی ۲۰ سال پیش ایجاد شد و اکنون صدها میلیون کاربر در سراسر جهان دارد.

برخی کاربران افغان این رسانۀ اجتماعی که قابلیت شریک کردن متن، تصویر و صدا را در فضای این رسانه می‌دهد، در بارۀ پیامدهای استفاده از آن تجربه‌های مختلفی دارند که با رادیو آزادی شریک کرده اند.

زلفا محمدی، یکی از آنان در شهر کابل می‌گوید، این روزها فیسبوک برای دختران محروم از آموزش و تحصیل در افغانستان یک راهی است که به فرصت‌های تحصیلی و آموزشی دست بیابند:
"در افغانستان که دختران نمی‌توانند مکتب بروند، بسیاری از فرصت‌های تحصیلی را از طریق فیسبوک پیدا می‌کنند. من خودم یک عکاس هستم و از طریق فیسبوک توانستم با عکاس‌های مشهور آشنا شوم و فرصت مهیا شده تا کارهایم را شریک کنم و بازدید بیشتر داشته باشد."

یاسین میرزایی، دیگر کاربر فیسبوک و باشندۀ هرات به رادیو آزادی می‌گوید، در کنار اینکه از طریق فیسبوک با دوستانش ارتباط برقرار می‌کند، اما محتوایی که در این رسانۀ اجتماعی منتشر می‌شود سبب ضایع شدن وقت او و دیگر جوانان می‌شود:
"از نظر شخصی خودم وقتی از فیسبوک استفاده می‌کنم با تنوعی از واقعات روبه‌رو می‌شوم و همین ده دقیقه که می‌خواهم از فیسبوک استفاده کنم، این ده دقیقه به یک ساعت و یک و نیم ساعت طول می‌کشد که این می‌تواند بر زندگی روزمرۀ ما جوانان تاثیر بگذارد."

جمشید فرهمند، دیگر کاربر فیسبوک و باشندۀ کابل می‌گوید، ده سال است که از فیسبوک استفاده می‌کند و در کنار شریک کردن فعالیت‌هایش، گاهی برخی از خبرها را نیز در این رسانۀ اجتماعی دنبال می‌کند.

او به رادیو آزادی می‌گوید، برخی کاربران این رسانۀ اجتماعی در افغانستان در تلاش اند که بیشتر خبرهای منفی و آزار دهنده را نشر کنند:
"در این مدت ده سال که از فیسبوک استفاده می‌کنم، ابعاد مثبت و منفی‌اش را دیدم، به طور مثال اگر اتفاق ناگواری بی‌افتد و روحیه مردم را آسیب برساند، بیشتر نشر و پخش می‌شود و اگر خوب باشد آنها مورد توجه قرار می‌گیرد."

برخی آگاهان امور ارتباطات می‌گویند، فرهنگ استفاده از تمام رسانه‌های اجتماعی در افغانستان باید نهادینه شود تا جوانان بتوانند از آن استفادۀ مفید کنند.

بصیر احمد دانشیار، استاد خبرنگاری در این مورد به رادیو آزادی گفت، به دلیل اینکه سطح آگاهی کاربران رسانه‌های اجتماعی در افغانستان پایین است، از این رسانه‌ها به گونۀ منفی نیز استفاده می‌شود:
"از جمله ما می‌بینیم که حساب‌های جعلی وجود دارد، بر شخصیت‌ها تاخت و تاز دارند، عدم استفادۀ بهینۀ کاربران، نقد منفی شخصیت از اثرات منفی آن است. اما اثرات مثبت آن فراوان است که تاثیر را بر زندگی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی کاربران برجا گذاشته است."

بر اساس آمار وب سایت ناپلیون‌کَت که در بخش رسانه‌های اجتماعی فعالیت می‌کند، شمار کاربران فیسبوک در افغانستان در ماه جنوری ۲۰۲۴ به ۴ میلیون و ۷۴۸ هزار و ۵۰۰ تن می‌رسد که ۸۲.۷ درصد شان مردان و ۱۷.۳ درصد شان زنان هستند.