افغانستان سال نو میلادی را در حاکمیت طالبان آغاز کرده، جایی که حقوق زنان و دختران به شدت با محدودیت همراه شده است.
در اضافه از دو سال گذشته، حق کار، آموزش و فعالیتهای اجتماعی برای بانوان در افغانستان به شدت صدمه دیده و دستاوردهای دو دهه گذشته با محدودیتهای جدی به همراه شده است.
بر اساس گزارش مرکز خبر رادیو آزادی، به نظر می رسد که زنان در بخش حقوق بشری و آزادیهای اجتماعی در سال ۲۰۲۴ و فراتر از آن هم با چالشهای جدی روبرو شوند.
شکریه بارکزی: مدرسههای دینی بدیلی برای مکتب شده نمیتواند
شماری از ناظران می گویند که اجازه دادن به دختران برای آموزش در مدرسه ها، تلاشی از جانب طالبان است تا جامعه افغانستان را به سوی افراط گرایی سوق دهد.
شکریه بارکزی سفیر پیشین افغانستان در ناروی می گوید که مدرسههای دینی بدیلی برای مکتب شده نمیتواند زیرا به باورش، از مدرسه ها، داکتر، انجنیر، حقوق دان، خبرنگار و سایر بخشهای تخصصی فارغ نمیشوند.
به گفته بارکزی، هدف طالبان از ایجاد مدرسه ها، شستشوی مغزی برای ایجاد جامعه افراط گرا در افغانستان است.
طالبان با حاکمیت دوباره در افغانستان در اگست سال ۲۰۲۱، به دختران بالاتر از صنف ششم، اجازه رفتن به مکتب را ندادند.
همچنان دروازه پوهنتونها در ماه دسمبر سال ۲۰۲۲ به روی همه دختران در افغانستان بسته شد.
پس از بازگشت به قدرت، طالبان کمیسیون مستقل حقوق بشر و وزارت امور زنان را بستند و اکنون بانوان مکانی ندارند تا در صورت روبرو شدن با خشونت، به آن مراجعه کنند.
در گزارش مرکز خبر رادیو آزادی از مجیب خپلواک، متخصص بیماریهای روانی در کابل نقل شده که گفته است، ۹۰ درصد از زنانی که در گذشته مشغول کار بودند، اکنون با بیماریهای روانی دست و پنجه نرم میکنند.
به گفتۀ آقای خپلواک، بسیاری از زنان در افغانستان با از دست دادن کارهایشان در بیسرنوشتی بسر میبرند و اکنون از آینده نامعلومشان هراس دارند.
در ادامه به نقل از هیدر بار معاون بخش زنان در دیدبان حقوق بشر آمده که گفته است، دریافت گزارشها در مورد خودکشی دختران در افغانستان، حیران کننده نیست؛ زیرا به باورش، تمامی حقوق آنها به شمول آموزش در مکتب و پوهنتونها و همچنان فعالیتهای اجتماعیشان به شدت محدود شده است.
در ادامه این گزارش به وضعیت چند کشور دیگر نیز پرداخته شده است.
- انتخابات پارلمانی ایران
در مورد همسایه غربی افغانستان، ایران، در گزارش آمده که انتخابات پارلمانی در این کشور در ماه مارچ برگزار میشود و باز چالشی فرا راه مشروعیت در ایران بزرگتر میشود.
در ادامه گفته شده که رژیم افراطی ایران در جریان امسال هم با چالشهای اقتصادی دست و پنجه نرم میکند و اینسو اعتراضهای مردمی که پس از کشته شدن مهسا امینی آغاز شد، همچنان ادامه دارد و به نظر میرسد که با وضع محدودیت بر زندگی و آزادی زنان، این اعتراضها در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه خواهد یافت.
- جنگ اوکراین
در بخشی از گزارش آمده که جنگ در اوکراین تا هنگامی ادامه خواهد یافت که غرب درک کند، بازگشت به ساختار پیشین جهان نا ممکن است.
در ۲۴ فبروری امسال از آغاز جنگ اوکراین دو سال میگذرد و در گزارش گفته شده که اگر هر جانب به پیروزی نظامی دست یابد، چه از نظر آزادسازی بخشی از خاک اوکراین و یا اشغال توسط روسیه، به جنگ از لحاظ سیاسی نقطه پایان گذاشته نخواهد شد.
- احتمال نزدیک شدن بلاروس به غرب و خروج روسیه از منطقه
در باره بلاروس در گزارش مرکز خبر رادیو آزادی آمده است که با چالشها در برابر روسیه در اوکراین، شاید رژیم الکساندر لوکاشنکو امسال برای عادی سازی روابط با غرب تلاش کند.
در ادامه گفته شده که شاید صلح میان ارمنستان و همسایه هایش، زمینه خروج روسیه از منطقه را فراهم کند.
مرکز خبر رادیو آزادی، این گزارش را بر اساس صحبت با آگاهان امور تهیه کرده و تصویری از برخی کشورها را در سال ۲۰۲۴ شریک ساخته است.