با فرا رسیدن ۲۴ اکتوبر روز ملل متحد، سرپرست نمایندگی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد روی تقویت نقش سیاسی این سازمان تأکید کرده می‌گوید مردم افغانستان هنوز با چالش‌های بزرگ بشری، اجتماعی و اقتصادی روبه‌رو اند.
نصیر احمد فایق به رادیو آزادی می‌گوید که افغان‌ها برای رسیدن به ارزش‌های منشور سازمان ملل متحد تلاش می‌کنند.
آقای فایق ابراز امیدواری کرد تا با استفاده از این روز سازمان ملل متحد بتواند نقشش را تقویت ببخشد: "امیدوار هستیم که این روز فرصتی باشد برای تجدید تقویت همکاری‌های مشترک در سطح بین‌المللی به ویژه برای سازمان ملل متحد و به کشورهای عضو آن تا بتوانند از طریق گفتمان، همکاری و ابزار مسالمت‌آمیز و صلح‌جویانه که در منشور سازمان ملل متحد انعکاس‌یافته، برسند."
از سوی هم نصیر احمد اندیشه نمایندۀ افغانستان در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد می‌گوید با آن‌که نقش و فعالیت‌های سازمان ملل متحد در قضیه افغانستان محدود به رساندن کمک‌های بشری شده، اما امیدوار است که این سازمان بتواند در ایجاد پروسه صلح، رسیدن به یک حکومت مشروع و پیشرفت اقتصادی در افغانستان نقش ایفا کند.
او در صحبت با رادیو آزادی گفت که افغانستان در بیش از چهار دهه گذشته از نبود سه اصل اساسی که قاعده سازمان ملل متحد را تشکیل می‌دهد و عبارتند از صلح و ثبات، حقوق بشر و ارزش‌های اجتماعی و پیشرفت اجتماعی و اقتصادی، رنج می‌برد.
آقای اندیشه افزود: "نقش افغانستان در سازمان ملل متحد در حال حاضر بیشتر به یک نقش واکنشی محدود شده، امیدواری ما اینست که بر اساس قطعنامه‌های اخیر که شورای امنیت برایش وظیفه داده بتواند نقشش را در ایجاد پروسه صلح و رسیدن به یک حکومت مشروع و همه شمول، حقوق بشر و پیشرفت اقتصادی در افغانستان ایفا کند."
گفتنی است که نماینده‌های خاص سازمان ملل متحد برای افغانستان از زمان حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان در اگست ۲۰۲۱، تلاش‌های در بخش سیاسی از جمله برگزاری نشست‌های ویژه در مورد وضعیت افغانستان، نشر گزارش‌ها از وضعیت حقوق بشری افغان‌ها، صدور اعلامیه‌ها، مطرح کردن خواست‌ها در دیدارها با مقام‌های طالبان برای تغییر وضعیت، ایجاد حکومت همه شمول و رفع محدودیت‌ها بر آموزش و کار زنان انجام داده‌اند.
به تازگی فریدون سینیرلی اوغلو هماهنگ کنندۀ ملل متحد برای افغانستان در دیدار‌ش با سراج‌الدین حقانی سرپرست وزارت داخله حکومت طالبان به تاریخ ۲۳ نوامبر در کابل گفت که راه حل مشکل افغانستان رفع محدودیت‌های تحمیل شده بر آموزش دختران و اطمینان از عدم استفاده از خاک افغانستان علیه سایر کشورها است.
پیش از این ریچارد بنت، گزارش‌گر ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان، در گزارش‌های متعدد وضعیت بشری در افغانستان و به ویژه عدم رعایت حقوق زنان را نگران‌کننده خوانده است.
اما حکومت طالبان محدودیت‌ها بر زنان را موضوع داخلی افغانستان خوانده و گزارش‌های ریچارد بنت در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان را رد کرده است.
حکومت طالبان همواره از سازمان ملل متحد خواسته تا به‌عنوان یک نهاد بی‌طرف عمل کند و کرسی افغانستان در این سازمان را به آن‌ها بسپارد.
با آن‌که سازمان ملل متحد در برخی موارد تعامل با طالبان را راهی برای نجات مردم افغانستان خوانده، اما فیصله کرده تا این کرسی را به نماینده حکومت طالبان نسپارد و نماینده حکومت جمهوری پیشین در این کرسی تا هنوز باقی مانده است.
طالبان حکومت‌شان را همه شمول می‌گویند و ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان گفته که لازم است در مورد پایان دادن به لیست سیاه، رفع تحریم‌ها، آزادسازی پول منجمد شدۀ افغانستان و به رسمیت شناختن حکومت آن‌ها در سازمان ملل متحد بحث شود و راه حل‌هایی در این زمینه، جستجو شود.
در این حال سازمان ملل متحد در دو سال گذشته کمک‌های بشری را هم برای مردم این کشور فراهم کرده و نقش این کمک‌ها در ثبات نسبی اقتصادی به خصوص ثبات پول افغانی نیز مؤثر خوانده شده است.
بانک جهانی در گزارشش در ۳۱ جولای سال جاری گفته است که وارد شدن محموله‌های نقدی سازمان ملل متحد به افغانستان سبب شده تا نرخ ارز افغانی در بازار ثابت باقی بماند.
در ادامه آمده که از ماه جنوری تا جولای ۲۰۲۳ مبلغ نزدیک به ۱.۴ میلیارد دالر وارد افغانستان شده و پیش از آن نیز ۱.۸ میلیارد دالر در سال ۲۰۲۲ به افغانستان کمک شده است.
اداره هماهنگ کننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) به تاریخ ۱۹ اکتوبر گفت که در جریان سال ۲۰۲۳، حدود ۱،۲۰۰ میلیون دالر با افغانستان کمک شده است.
حدود ۴۰۰ میلیون دالر این کمک از سوی امریکا صورت گرفته و پیش از این مقام‌های امریکایی گفته بودند که پس از حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان در اگست سال ۲۰۲۱، دو میلیارد دالر با این کشور کمک کرده اند.
از سوی هم برخی از افرادی‌که کمک‌های غذایی سازمان ملل متحد را دریافت کرده اند این کمک‌ها را مؤثر دانسته و خواهان ادامه آن اند.
غلام علی یک باشنده شهر کابل در مورد چنین می‌گوید: "سابق‌ها «دبلیو اف پی» بود فعلاً نی، تقریباً پنج شش ماه می‌شود کارت‌های ما را غیر فعال ساخته اند و چیزی نمی‌دهند، مردم و تلویزیون‌ها می‌گویند بودجه ندارند، کارت ما و کسانی را که می‌شناسیم کارت‌های ما غیر فعال شده، لویبا، آرد و یگان وقت روغن هم می‌داد، از روزی‌که کارت ما غیر فعال شده بسیار به مشکل هستیم، می‌خواهیم کمک‌ها ادامه پیدا کند."
چندی پیش برنامۀ جهانی غذا هشدار داد که به دلیل کمبود بودجه امسال روند کمک‌رسانی به حدود ۱۰ میلیون نیازمند در افغانستان را متوقف کرده است.
بر اساس آمار دفتر هماهنگ کننده امور بشردوستانۀ سازمان ملل متحد (اوچا)، در حال حاضر ۲۹.۲ میلیون تن در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.
اما حکومت طالبان گفته که وضعیت بشری در افغانستان به حدی بحرانی نیست که در گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی بازتاب داده می‌شود.
بخش افغانستان سازمان ملل متحد در وب‌سایتش نوشته که از بین بردن فقر و گرسنگی، تأمین خدمات صحی، آموزش، برابری جنسیتی، فراهم شدن آب پاک و تأمین صلح و عدالت از جمله عمده‌ترین اهداف این سازمان در افغانستان است.
اما طارق فرهادی آگاه امور سیاسی می‌گوید که سازمان ملل متحد در بخش‌های سیاسی، اقتصادی و بشری در افغانستان کوتاهی‌های نیز داشته است.
او در صحبت با رادیو آزادی چنین گفت: "مسایل و مشکلات افغانستان مشقت‌های فقر، مسایل حقوق بشری، مسایل مهاجرین افغانستان که کلان‌ترین درد افغان‌ها در داخل و خارج از کشور است و برخوردی‌که با مردم افغانستان در کشورهای گوناگون صورت می‌گیرد و ملل متحد در تمام این عرصه‌ها بسیار نرم عمل کرده و کوتاهی‌های دارد."
اما دانیل اندرس معاون نماینده خاص سرمنشی سازمان ملل متحد و هماهنگ کننده کمک‌های بشری این سازمان برای افغانستان به تاریخ ۳ جولای هنگام اعلام چهارچوب استراتژیک این سازمان برای افغانستان برای دوره ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ تأکید کرده که ملل متحد تمرکز خاص برای ارائه کمک‌های اصولی در پاسخ به محیط محدود کنندۀ رو به افزایش دارد که همه افغان‌ها به ویژه زنان و دختران با آن روبه‌رو اند و رسیدگی به عودت کنندگان و پناهندگان از اولویت‌های اصلی آنان است.
او در اعلامیه‌ای که در وب‌سایت این سازمان نشر شده گفته که ممنوعیت زنان افغان که برای سازمان ملل کار می‌کنند به محدودیت‌های اعمال شده قبلی توسط مقام‌های طالبان برای زنان افغان افزوده است.
از چهار اپریل سال جاری میلادی طالبان کار زنان در نهادهای سازمان ملل متحد در افغانستان را ممنوع قرار داده‌است.
یوناما پس از ممنوعیت کار زنان در دفترهای این سازمان در افغانستان گفته بود که آن‌ها مجبور هستند که انتخاب وحشتناکی بین ماندن در افغانستان و کمک‌رسانی به نیازمندان و متعهد ماندن به اصول‌شان، داشته باشند.
اما سازمان ملل متحد سپس تصمیم گرفت که به مأموریتش در افغانستان ادامه دهد.
سازمان ملل متحد در ۲۴ اکتوبر۱۹۴۵ بنیان‌گذاری شد و دو سال پس از آن این تاریخ به‌عنوان «روز ملل متحد» به هدف شناساندن اهداف و دستآورد‌های سازمان ملل متحد به مردم جهان و جلب پشتیبانی آن‌ها برای این سازمان، اعلام شد.
انتونیو گوترش سرمنشی سازمان ملل متحد روز سه شنبه به مناسبت ۷۸مین سالروز ملل متحد در شبکه اکس‌اش روی اتحاد ملت‌های جهان تأکید کرده است.
افغانستان در سال ۱۹۴۶ به گونه رسمی به سازمان ملل متحد پیوست.
منشور سازمان ملل متحد سندی است که اهداف و نحوه کار این سازمان و نهادهای وابسته به آن را تعیین می‌کند و حکم اساسنامه سازمان ملل متحد را دارد.
اهداف اساسی این سازمان تلاش برای حفظ امنیت، صلح جهانی و گسترش روابط دوستانه میان کشورها و هماهنگی در عملکرد ملت‌ها است.
سازمان ملل متحد که مقر آن در نیویارک است بزرگترین و قدرتمندترین سازمان جهان است که اعضای این سازمان شامل همه کشورهای مستقلی می‌شود که از نظر قوانین بین‌المللی به رسمیت شناخته شده‌اند.
