فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی پارلمان ایران گفته که شورای عالی امنیت ملی ایران به دنبال راههایی غیر دیپلماتیک است که حقابه ایران را از دریای هلمند به دست آورد.
وی که سابق سفیر ایران در کابل بود گفت: بستن سفارت طالبان در تهران یا کاهش روابط سیاسی، اقتصادی و تجارتی با طالبان گزینه هایی است که در یکی از کمیتههای شورای عالی امنیت ملی زیر بررسی قرار دارد.
مالکی این اظهارات را در گفت و گو با خبرگزاری عصر ایران که روز یکشنبه منتشر شد، بیان کرد.
فدا حسین مالکی نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی گفت: "مردم سیستان بلوچستان به دلیل کمبود آب با وضعیت بسیار بدی روبرو هستند و مردم از روستاهای خود کوچ میکنند."
دریای هلمند که در نهایت به جهیل هامون در سیستان بلوچستان ایران میریزد، سال هاست که سبب تنش بین دولتهای ایران و افغانستان بوده است.
مقامات ایرانی مدعی هستند که افغانستان باید سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب آب به ایران بر اساس قرارداد هیرمند بدهد. در قرارداد این میزان آب در سالهای معمولی و آبی ذکر شده است، اما در شرایط دیگر به سطح آب بستگی دارد.
علیرضا نظری، یکی دیگر از نمایندگان پارلمان و رئیس کمیسیون زراعت و آبیاری نیز تایید کرده که شورای امنیت ملی ایران در حال بررسی امکانات موجود در حوزه امنیتی، اقتصادی و سیاسی برای حل مشکل سیستان و بلوچستان است.
آقای نظری میگوید: "موضوع مطالبه ایران از دریای هلمند در جلسه کمیسیون با معاونان وزارتهای آب و امور خارجه بررسی شد."
وی در گفتگوی روز یکشنبه با خبرگزاری نیمه دولتی مهر از چیزیکه عدم تامین حقابه ایران توسط طالبان خواند انتقاد کرد.
حکومت طالبان هنوز در مورد این اظهارات تازۀ مقامات ایران اظهار نظر نکرده است، اما پیش از این گفته که مقامات ایرانی نباید در مورد مسئله حقابه از فشار و زور استفاده کنند.
حکومت طالبان تا اکنون در مورد اظهارات تازه مقام های ایرانی واکنشی نداشته است.
اما امیرخان متقی سرپرست وزارت امور خارجه حکومت طالبان در کنفرانسی در باره حقابه ایران از دریای هلمند گفته بود که افغانستان از خشکسالی شدید رنج میبرد و در بند کجکی آب کافی برای رسیدن به سیستان بلوچستان وجود ندارد.
خان محمد تکل، وزیر پیشین آب و انرژی در دوران جمهوریت و کارشناس مدیریت آب، در مقالهای که در فیسبوک خود منتشر کرد، از اینکه مقامات ایرانی در مورد حقابه هلمند از لحن تند و تهدید آمیز استفاده میکنند و طالبان به گفته وی قاطعانه پاسخ نمیدهند، انتقاد کرده است. وی نوشته: «ابتدا باید به صورت سنجیده آب به ایران رها شود. ثانیاً صدها پمپ آب توسط ایران در مرز در سمت چپ دریای هلمند بر خلاف قرارداد نصب شده که صدها میلیون متر مکعب آب در سال پمپ میکنند."
اگرچه وزارتهای خارجه و داخله ایران به طور رسمی در مورد موضوع فشار بر طالبان از راههای غیردیپلماتیک اظهار نظر نکرده اند، اما در سالهای گذشته در شرایط مشابه، مقامات ایرانی محدودیتها را برای مهاجران افغان افزایش داده اند.
جواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران، به افزایش محدودیتها برای پناهجویان به عنوان یکی از گزینه هایی که ایران در دست دارد، اشاره کرده بود.
بر اساس آخرین گزارشها، وزارت داخله ایران اسکان و اشتغال مهاجران افغان را در برخی شهرها از جمله کرمانشاه ممنوع کرده است.
حمزه سلیمانی، رئیس اداره امور مهاجرین و اتباع خارجی کرمانشاه، گفته: بر اساس دستور وزارت داخله مهاجران افغان از اقامت و کار در کرمانشاه منع شده اند.
وی گفت که بر اساس دستور این وزارت از تمامی ارگانهای ذیربط از جمله زراعت، کار، تجارت، معدن و صنعت خواسته تا آمار مهاجرین افغان را شریک سازند تا دستور دستگیری آنها صادر شود.