لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
پنجشنبه ۱ قوس ۱۴۰۳ کابل ۰۹:۳۱

احمدظاهر٬ هنرمندی که شهرت و کارنامه اش فرا تر از افغانستان گسترش یافته است


تصویری از کلکسیون عکس های احمد ظاهر که آن را یما٬ یکی از علاقمندان این هنرمند٬ از هالند در اختیار رادیو آزادی قرار داده است.
تصویری از کلکسیون عکس های احمد ظاهر که آن را یما٬ یکی از علاقمندان این هنرمند٬ از هالند در اختیار رادیو آزادی قرار داده است.

بیست و چهارم جوزا برابر است با سالروز مرگ احمد ظاهر هنرمند نامدار أفغانستان. با آنکه چهل و چهار سال است که این هنرمندان رخ در نقاب خاک کشیده است٬ اما مردم با اشتیاق فراوان به آهنگ های وی در داخل افغانستان و بیرون از آن کشور گوش می دهند.

مهدی، جوان ۲۷ساله و علاقمند هنر احمد ظاهر است.
او می‌گوید، افزون بر لذت بردن از آواز احمد ظاهر از طریق آهنگ‌های او با شاعران بزرگ زیادی هم آشنا شده است:

"احمد ظاهر الگوی از یک عصر فرهنگی افغانستان است که با تمام محدودیت‌ها و چالش‌ها می‌جنگید گرچند ما هنرمندان بسیار شاخصی از آن دوره داریم ولی فقط صدای احمد ظاهر است که می‌تواند آن دوره را برای ما به عنوان دوره پر از چالش زنده کند به همین دلیل من همیشه احمدظاهر را می‌شنوم".

واسع، باشندۀ کابل نیز مردی است که می‌گوید، از نوجوانی تا امروز آهنگ‌های احمد ظاهر را به تکرار می‌شنود و این آهنگ ها برایش کهنه شدنی نیست:

"به دلیلی صدا یا حنجره احمد ظاهر را تا حالا دوست دارم چون وقتی گَمک‌های را می‌رود، وقتی میلودی‌های را می‌خواند و با همان قشنگی‌اش ادا می‌کرد و یک سبک منحصر به فرد و خاص را ایجاد کرد که تا امروز هیچ کسی، هیچ تن صدای و هیچ حنجره‌ای جایگزین‌اش نشده".

یما یکی از افغان‌های باشنده هالند
یما یکی از افغان‌های باشنده هالند

تعدادی از علاقمندان احمدظاهر که در سال های اخیر مهاجر شده اند٬ یاد ها و خاطره های فراوانی را با خود به کشور های مختلف برده اند. یما یکی از جوانانی است که عکس های نایاب احمدظاهر را در أفغانستان جمعآوری کرده بود. یما البوم های عکس از احمدظاهر را با خود به هالند برده است. وی میگوید:

بسیاری از آهنگ های احمدظاهر را برخی از آواز خوان های تاجکستانی نیز بازخوانی کرده اند

« علاقمندی من به آهنگ های احمد ظاهر از زمان نوجوانی آغاز شد. من از سال های طولانی به این طرف عکس های احمد ظاهر را جمعاوری می کنم٬ نزد من عکس های است که کمتر افراد آن را دارند. او هنرمند بی بدیل است و من هر لحظه صدای وی را در وجود خود حس می کنم».

آهنگ‌های احمد ظاهر از افغانستان فراتر رفته و در کنار مخاطبان زیادی که در دیگر کشورها از جمله کشورهای همسایه و همزبان افغانستان دارد، حتا توسط برخی از آوازخوان‌های این کشورها نیز بازخوانی شده است.

تصویر نقاشی شده از احمدظاهر
تصویر نقاشی شده از احمدظاهر


پروین احمدیار، آوازخوان تاجیکستانی می‌گوید، همه ‌ساله در کشور‌ش از ۲۴جوزا که برابر است با ۱۴ ماه جون، مراسم یادبود احمدظاهر برگزار می‌شود.

پروین احمدیار در صحبت با رادیو آزادی گفت، منحصر به فرد بودن آواز و سبک هنر احمد ظاهر سبب شده که آهنگ‌های او برای نسل‌ها کهنه نشود:

"مردم ما زیاد احمد ظاهر را دوست می‌دارند گوش می‌کنند از دورانی که پدر و مادران ما جوان بودند گوش می‌کردند و بسیار دوست‌اش می‌داشتند آهنگ‌هایش را و بسیار آوازخوان‌ها بازخوانی هم کردند و باز ما با صدا و آواز زیبای احمد ظاهر و آهنگ‌های زیبایش را شنیده به وایه رسیده/بهره برده کلان شدیم باز امروز نسل جوان امروزه ما هم احمدظاهر را دوست می‌دارند، گوش می‌کنند خصوصا آواز خوانان اکثریت گفته می‌توانم که قریب شاید اگر صد فیصد نباشد ۹۹ فیصد آوازخوانان تاجیکستان حد اقل یک آهنگ احمد ظاهر را بازخوانی کردند".

احمد مُرید آوازاخوان افغان نیز احمدظاهر را پدیدۀ ویژۀ هنری- فرهنگی عنوان می‌کند.
به باور احمد مرید، احساس و عشق احمد ظاهر به هنر موسیقی و مردمش از او هنرمند بی‌بدیل ساخته است:

"احمد ظاهر خلاصه یک پدیده بود، یک پدیدۀ اجتماعی، هنری، فرهنگی و شخصیتی که در یک زمانی به دنیا آمد و در هیچ وقتی شاید دیگر آواز‌اش و هنرش از دنیا نرود، اگر جسماً در کنار ما نیست اما روحاً در روح جوان و پیر و همه هنرش و موسیقی‌اش تازه است، نسل‌هایی که هنوز در او وقت تولد نشده بودند و بسیار جوان هستند، جوان‌های امروزی همه به طرف آواز و موسیقی احمد ظاهر تمایل دارند و عاشقانه گوش می‌کنند".

آرامگاه احمدظاهر در منطقه شهدای صالحین کابل
آرامگاه احمدظاهر در منطقه شهدای صالحین کابل


احمد ظاهر هنرمند افغان در ۲۴ جوزای ۱۳۲۵ هجری خورشیدی چشم به دنیا گشود و در ۲۴ جوزای سال ۱۳۵۸ در روز تولدش در یک رویداد ظاهراً ترافیکی جان باخت.

این رویداد که که در تونل سالنگ رخ داد، برخی‌ها می‌گویند یک رویداد عادی بود، اما برخی هم آن را عمدی خوانده و می‌گویند، احمد ظاهر به قتل رسیده است.

این هنرمند نامدار افغانستان در دوره ۳۳ساله زنده‌گی ‌اش بیش از ۳۳ آلبوم به یادگار گذاشته.
«الماس شرق» و «الویس پریسلی» لقب‌های است که در شرق و غرب به احمدظاهر به پاس هنرش داده شده است.

در سال ۱۳۷۵ خورشیدی، طالبان مقبرۀ احمد ظاهر را در شهدای صالحین کابل ویران کردند.
طالبان معتقد هستند که تمام اشکال موسیقی برخلاف آموزه‌های اسلام است.

اندکی پس از سقوط رژیم اول طالبان، گروهی از دوستان نزدیک و مخلصان احمد ظاهر، آرامگاه چند ستونی او را بازسازی کردند.
در زمان نظام جمهوریت صدها تن به آن جا می‌رفتند، دعا می‌خواندند و به خوانندۀ افسانه‌ای‌شان ارج می‌گذاشتند.
اما پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، خبری از این ارج‌گزاری نیست.

XS
SM
MD
LG