عبدالصمد ساکن ولایت غزنی می‌گوید چند ماه قبل همسر و کودک نوزاد‌ش هنگام زایمان در نتیجه عدم دسترسی به خدمات به موقع صحی، جان باختند.
او می‌گوید همسر‌ش را از یک قریه دور این ولایت برای زایمان با موترسایکل به کلینیک صحی انتقال داده بود: "از قریه بسیار دور بودم، خانم خود را توسط موترسایکل به کلینیک آوردم. بعداً مادرش را برایش آوردم و پسان رفتم که خواهرش را بیارم، نیم ساعت بعد برایم زنگ آمد، که خانمت به عذاب است. من که رسیدم، او به حق رسیده بود. داکتر زیاد نمی فهمید، گفتن که فشار خانمم بالا بود اما او در فشار برایش سیروم تطبیق کرده بود که کسی در چنین حالت سیروم ترزیق نمی‌کند."
گزارش جدید سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که بیش از ۴.۵ میلیون مادر و نوزاد هر ساله در طول بارداری، زایمان یا هفته‌های اول پس از تولد جان خود را از دست می‌دهند.
در ادامه آمده که این رقم معادل یک مرگ در هر ۷ ثانیه است که علت‌های بسیاری از این مرگ‌ها قابل پیشگیری یا قابل درمان هستند.
بر اساس گزارش جدید سازمان ملل متحد، پیشرفت‌های جهانی در کاهش مرگ و میر زنان باردار، مادران و نوزادان در هشت سال گذشته به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری در سلامت مادران و نوزادان متوقف شده است.
در این گزارش آمده که پیامدهای ویروس کرونا، افزایش فقر و تشدید بحران‌های بشری فشار بر خدمات صحی و زایمان و نوزادان را شدت بخشیده است.
در عین حال سازمان جهانی صحت در گزارش "بهبود سلامت و بقای مادر و نوزاد و کاهش مرده‌زایی" سال ۲۰۲۳ اش گفته که افغانستان در سال ۲۰۲۰ در ردیف ده کشور با نرخ بلند مرگ و میرمادران و نوزادان قرار داشته است.
در این گزارش آمده که مجموع مرگ مادران و نوزادان در افغاستان در سال ۲۰۲۰ میلادی ۹۵ مادر و نوزاد در ۱۰۰۰ زایمان زنده، بوده است.
گفته شده که هند، پاکستان، جمهوری دیموکراتیک کانگو، اتوپیا، بنگلادش، چین، اندونیزیا، افغانستان و تانزانیا ۱۰ کشوری اند که با ۶۵۹۰۰۰ مرگ و میر مادران، مرده‌زایی و مرگ نوزادان ۱۴ درصد ارقام کل جهان را دارند.
شرافت زمان، سخنگوی وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان به پرسش‌ها در این باره پاسخ نداد.
اما انجمن داکتران نسایی و ولادی افغانستان می‌گوید به اساس آخرین ارقام که از سوی وزارت صحت عامه حکومت طالبان اعلام شده در هر ۱۰۰ هزار زایمان زنده ۶۳۸ زن و در هر ۱۰۰۰ ولادت زنده ۲۲ نوزاد جان‌های‌شان را از دست می‌دهند.
داکتر نجم‌السما شفاجو، رئیس این انجمن در بارۀ دلایل آن به رادیو آزادی گفت:
"فکتورهای که در این مسئله نقش دارد، کثرت ولادت‌ها، اقتصاد خراب، نبود قابله‌ها و داکتران برای زنان، نبود شفاخانه‌های معیاری، نبود تجهیزات ستاندارد، دواهای بی‌کیفیت، راه‌های دور و صعب العبور و بیسوادی از مسایلی اند که آمار مرگ و میر مادران را بلند می‌برد."
در همین حال صندوق توسعه‌ای قطر (QFFD) تواققنامه یی را با سازمان جهانی صحت (دبلیو، اچ، او) برای حمایت از ارائه خدمات صحی ضروری در ۱۱ ولایت افغانستان امضا کرده است.
آنان روز سه‌شنبه با نشر یک اعلامیۀ مشترک گفته اند، در نظر دارند تا در توزیع داروهای مورد نیاز و انکشاف ظرفیت کارکنان صحی در ولایت‌های هلمند، دایکندی، غور، فراه، سمنگان، تخار، بغلان، میدان وردک، پکتیکا و نورستان کمک کنند.
گفته شده که این داروها به هدف پیشگیری و درمان بیماری‌های مرتبط به سلامت جنسی و باروری و مرگ و میر مادران، نوزادان و کودکان از طریق ۸۹ مرکز صحی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
