"مغاره‌ها آب ندارد، مغاره خزندگان گزنده دارد و من بی‌سرپرستم از مجبوری زندگی می‌کنم."
مریم که چند سال پیش شوهرش را از دست داده، می‌گوید که از بی‌سرپناهی با سه فرزندش در مغاره‌ای در ولایت بامیان زندگی می‌کند.
او از سختی‌های زندگی در مغاره‌ها روایت می‌کند و می‌گوید، در زمستان و تابستان مغاره جای درستی برای زندگی نیست و در کنار نبود امکانات اساسی، گاهی با کمبود آکسیجن روبه‌رو می‌شوند.
او به رادیو آزادی گفت، خرسند است که در سال نو کارمندان ولایتی سازمان ملل متحد از آنها لستی تهیه کرده تا برایشان سرپناه بسازد:
"من ۵۰ ساله هستم و زندگی‌ام را در مغاره، خانۀ کرایی و بی‌سرپناهی سپری کردم. در عید و برات کسی خانۀ ما نمی‌آید که مغاره بوی می‌دهد، امکانات ندارد. اکنون خیلی خوشحالم که برایمان یک سرپناه درست شود و برای فرزندان‌مان مکتب مهیا شود."
محمد حسین یکی دیگر از مغاره‌نشین‌ها در ولایت بامیان که از ناحیه پا دچار معلولیت است، می‌گوید که با ۵ تن از اعضای خانواده‌اش در مغاره زندگی کند.
او می‌گوید، فهرست آنان برای ساخت سرپناه گرفته شده و امیدوار است که در آینده صاحب یک خانه شود:
" از ما یک لیستی گرفتند و گفتند که برایتان خانه می‌دهند. تذکره و نام ما را گرفتند. دیروز نیز افراد از موسسه آمدند و چند تن را نماینده تعیین کردند. هرچند نمی‌دانم کی توجه کرده است به مغاره نشین اما اگر واقعاً برایمان خانه بدهد خوشحالم می‌شویم."
در همین حال محمد اشرف نیازی، مسئول دفتر ولایتی کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در بامیان می‌گوید، این سازمان برای ۱۴۴ خانوادۀ مغاره‌نشین در این ولایت شهرک می‌سازد:
" ما ۱۴۴ خانواده را شناسایی کرده ایم، زمین را دولت همکاری می‌کند، قرار است شهرک به نام "بابا" که سنک تهداب آن روز دوشنبه گذاشته شد تا آخر سال ۲۰۲۳ تکمیل شود. هزینه ساخت هر خانه ۴۴۰۰ دالر تخمین زده شده است. ما پلان داریم افردیکه در مغاره زندگی می‌کنند انتقال بدهیم تا شامل سرپناه شوند."
او می‌افزاید که تهداب این شهرک به روز دوشنبه با حضور جیلیان تریگز، معاون کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در بخش خدمات محافظتی گذاشته شده است و تا آخر سال ۲۰۲۳ به اتمام خواهد رسید.
فضل عمر آخندزاده، رئیس مهاجرین و عودت کنندکان حکومت طالبان در ولایت بامیان به رادیو آزادی گفت که این ریاست به همکاری شاروالی این ولایت ۶۰ جریب زمین را برای ساخت این شهرک در نظر گرفته اند.
این در حالیست که چندی پیش رسانه‌های محلی گزارش کرده بودند که حکومت طالبان به مغاره‌نشین‌ها گفتند که مغاره‌ها را ترک کنند، اما حکومت طالبان این موضوع را رد کرده بود.
مغاره‌های بامیان در مرکز این ولایت که بیشتر مکان‌های باستانی اند، به محل بود و باش برخی بیجاشدگان داخلی مبدل شده اند.
