برخی پیروان فقه جعفری: طالبان حذف سیستماتیک مذهب ما را آغاز کرده است

نگرانی‌ها از ایجاد موانع و تهدیدها در برابر آزادی‌های مذهبی در افغانستان.

شماری از پیروان مذهب جعفری در مورد چیزی‌که آنان حذف سیستماتیک مذهب‌شان از جامعه می‌دانند، نگرانی دارند.

آنان ادعا می‌کنند که طالبان تمام امور را در نهادهای‌شان بر اساس مذهب حنفی به پیش می‌برند، در حالی‌که به گفته شان پیش از این در هر گونه رسمیات به مذهب و عقیده آنان نیز احترام می‌شد.

طالبان در این مورد خاموش اند، اما پیش از این گفته اند که هر گونه آزادی‌های مذهبی همه شهروندان افغانستان مصون است.

شماری زیاد از پیروان فقه جعفری در افغانستان که اهل تشیع اند در گفتگو با رادیو آزادی می‌گویند که همین اکنون در نهادهای عدلی و قضایی و دیگر اداره‌ها فقه جعفری کنار گذاشته شده است. به گفتۀ آنان این کار به آزادی‌های مذهبی و حقوق آنان آسیب رسانیده است.

یکی از پیروان فقه جعفری که نمی‌خواهد به دلیل مشکلات امنیتی نام‌اش در گزارش ذکر شود به رادیو آزادی گفت که دخالت طالبان به مراسم و مناسک مذهبی مردم در بلخ و هرات مثال آشکار این ادعا است، اما در این مورد جزئیات بیشتر ارائه نکرد.

او می‌افزاید: "شما می‌دانید که افغانستان اقلیت‌هایی دارد که در این شرایط مناسک و آئین‌های مذهبی‌شان حتی در بحث حقوق و قضا هم متضرر می‌شود، به این شکل اگر قرار باشد که طالبان فقه حنفی را تطبیق بکنند، باز اقلیت‌ها به شدت با چالش روبه‌رو می‌شوند."

پیش از این در سال ۱۳۹۹ در جریان گفتگوهای صلح یکی از مواردی‌که هیئت گفتگو کنندۀ نظام جمهوری با طالبان در دوحه روی آن اختلاف نظر داشتند، کنار گذاشته شدن فقه جعفری هنگام این گفتگوها بود. طالبان تأکید داشتند که فقه حنفی مبنای گفتگوهای آنان با هیئت نظام جمهوری خواهد بود، موضوعی‌که در آن وقت واکنش‌هایی را برانگیخت.

یکی دیگر از پیروان فقۀ حنفی نیز به شرط افشا نشدن هویت‌اش به رادیو آزادی گفت، طالبان همزمان با آغاز حاکمیت‌شان در افغانستان تلاش‌ها را آغاز کردند که تمام افغان‌ها، اقلیت‌های مذهبی و قومی را از هر لحاظ تحت سلطه خود قرار دهند، آنچه که پیش از این طالبان آن را رد کرده اند.

وی ادعا می‌کند که طالبان به گونه نظامند در بخش‌های آموزشی، عدلی و قضایی فقه جعفری را حذف کرده اند و تمام امور را مطابق فقه‌ حنفی به پیش می‌برند.

او افزود: "این مسئله سبب می‌شود مردم افغانستان با عقاید مختلف که دارند در برابر هم‌دیگر قرار بگیرند و شیعه‌های افغانستان نگذارند که حقوق‌شان پایمال شود و با آن‌چه که باورمند هستند مطابق به همان مسئله مشکلات حقوقی‌شان از همان مرجع که فقه جعفری است حل‌وفصل شود."

یکی دیگر نیز به رادیو آزادی گفت که طالبان اخیراً از برگزاری مراسم ویژه مذهبی اقلیت‌ها جلوگیری کرده است.

او به گونه مثال به یکی از نشست‌های شورای عالمان دینی اهل تشیع در ۲۳ ثور سال جاری در کابل اشاره کرده و می‌گوید که طالبان هجوم آورده و نشست را برهم زدند، اما طالبان این را نتیجه عدم هماهنگی میان افراد شان خوانده بودند.

وی می‌گوید: "در سال‌های گذشته در افغانستان فقه جعفری به رسمیت شناخته می‌شد، کسی‌که پیرو این مذهب بود می‌توانست بدون این‌که حکومت جلو اش را بگیرد مراسم ویژۀشان را انجام بدهند، اما این بار طالبان پس از آمدن‌شان اهل تشیع را تحت فشار قرار داده اند."

وی گفت که طالبان نمی‌توانند با اعمال زور و فشار از مراسم مذهبی مردم جلوگیری کنند و یا هم خلاف عقیده و مذهب‌شان فیصله مذاهب دیگر را بر آنان عملی کند.

در این مورد از طالبان پرسیدیم، به شمول وزارت عدلیه همه سخنگویان به پرسش‌های ما جواب ندادند، اما پیش از این گفته اند که تمام آزادی و حقوق اتباع افغانستان مصون است.

اما نهاد حقوق بشر سازمان ملل متحد دو هفته پیش در نشستی در مورد افغانستان در مورد مصونیت حقوق مردم و وضعیت جاری بشری در افغانستان ابراز نگرانی کرد و از جهانیان خواست که برای مصون شدن حقوق زنان، دختران و اقلیت‌ها گام‌های جدی بردارند.

از سوی دیگر محمد محق یکی از آگاهان علوم دینی می‌گوید که مصونیت دین و مذهب هر فرد در یک جامعه حق بنیادی است، محروم ساختن‌شان از این حق یک عمل نادرست و تبعیض پنداشته می‌شود.

آقای محق در این مورد گفت: "اصل این است که هر شخص باید بتواند که مطابق به مذهب خود عمل کند، اما اگر کار اش به محکمه می‌رسد، باید در آن‌جا در مورد شخص مطابق به مذهب‌اش فیصله شود، به ویژه در بخش احوال شخصیه مانند طلاق، نکاح، ازدواج، وصیت و مسایل دیگر."

برخی مردم در حالی در افغانستان از حذف مذهب‌شان در نهادهای عدلی و قضایی نگرانی دارند که در ۱۲ ماه جوزای سال جاری انتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا هنگام رونمایی گزارش سالانۀ وزارت خارجۀ امریکا از آزادی‌های مذهبی در جهان در یک نشست خبری نگرانی کرد که پس از حاکم شدن دوباره طالبان در افغانستان شرایط در برابر آزادی‌های مذهبی رو به خراب شدن است.