ظفر الدین: اگر مواد خوراکی ارزان نشود اولاد هایم از گرسنگی می‌میرند

ظفر الدین ۳۵ ساله در کنار جاده‌ای در شهر فیروزکوه مرکز غور غرفه دارد و چپس می‌فروشد.

او به رادیو آزادی گفت که روزانه ۱۰۰ تا ۱۲۰ افغانی درآمد دارد اما به علت افزایش نرخ مواد اولیه نمی‌تواند مخارج خانواده هفت نفری‌اش را تامین کند: " از وقتی که طالب‌ها آمده مثل که دنیا به دیگر روی شده. واقعیت این است که کار و بار ضعیف است. باور کنید حالا از خرچ خانه قرضدار می‌برآیم."

او می‌گوید روزی که صد افغانی یا بیشتر از آن کار کند به خانه اش سودا می‌برد اما روز بعدی که کار نمی‌کند حیران می ماند چه کند: "همین قدر وسع ندارم که به خانه خود خرچ و مصرف به اولادهای خود ببرم. فردا روز اگر مردم از گرسنگی می‌میرند و اگر فرزند من بمیرد بدنامی آن برای ما می‌رسد یا برای دولت این چه قسم دولت است."

ظفر الدین به دلیل افزایش نرخ مواد اولیه و درآمدی کمی که دارد نگران از دست دادن آینده کودکانش است: "امروز رفتیم از همسایه خود ۲۰۰ افغانی قرض کردیم به خانه خرچ بردیم باور کنید امیالی بچه‌گکم مکتب میره یک لنگ بوتش است دیگر لنگ بوتش کنده (پاره) است. ریشه (ریسمان) را به بوتش بسته می‌کند تا مکتب می‌رود و پس تا خانه بیاید. همین قدر ندارم که یک جوره بوت برای‌ شان بگیرم. مثال اگر قیمت‌ها ادامه داشته باشد و کار هم نباشد از گرسنگی اولادهایم می‌میرند."

جاوید رنجبر ۲۸ ساله یک باشنده دیگر غور که مسئولیت سنگین تامین مخارج خانواده یازده نفری را دارد با ظفر الدین همسرنوشت است.

او به رادیو آزادی گفت که حیران مانده چطور به خانواده‌اش غذا تهیه کند چون بگفته‌ای او نرخ مواد اولیه چند برابر افزایش یافته است: "حتیٰ نمی‌توانیم کرایه همین غرفه را پیدا کنیم و سر ما تاوان می‌ماند. ما خو به مشکلات گرفتار هستیم واقعیت مدت‌ها می‌شود. حداقل از نگاه خرچ و مصرف خانه، ما یک خرچ و مصرف درست نداریم که حداقل خرچ و مصرف به اولاد‌ها درست رسیدگی نمی‌شود. و اوقات را یک وقت بخور و یک وقت نخور همی‌رقم تیر می‌کنیم، مواد اولیه مثل برنج و روغن قیمتش زیاد بلند است."

او همچنان به علت افزایش در نرخ مواد خوراکی، نگران آینده فرزندانش است: "حالا از سرنوشت بی‌سرنوشت شدیم چونکه به اندازه که ما باید خرچ و مصرف کنیم و به اولادها رسیدگی نمی‌شود. اگر یک وقت نان داشته باشیم یک وقت یا دو وقت دیگر نان نداریم و اگر اینطور ادامه داشته باشد همه از گرسنگی می‌میرند."

شهاب الدین ایثار استاد فاکولته اقتصاد به این باور است که سقوط نظام جمهوریت و بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان باعث بلند رفتن نرخ مواد اولیه در این ولایت شده است: "تغییر نظام و نبود یک برنامه منظم و دقیق بر کنترل و ارزیابی و هماهنگ سازی نرخ‌ها با کشورهای منطقه و بازار‌های داخلی بوده از نزدیک به یک سال به این‌طرف که نظام افغانستان تغییر کرد تاجران و سرمایه گذاران بر صادر کردن و وارد کردن مواد دچار تشویش و نگرانی شدند و این باعث شد تا بازار در افغانستان بخوابد و قیمت‌ها روز به روز افزایش پیدا کند."

در این حال عبدالملک عزیزی مدیر انجنیری شهرداری حکومت طالبان در غور در صحبت با رادیو آزادی پذیرفت که نرخ مواد اولیه به گونه سرسام آور بلند رفته اما به گفته او طالبان بر بازار کنترل دارند: "غور تولیدات خار و بار آن کم است تنها گندم و گوشت و مواد ارتزاقی مکمل از بیرون می‌آید و مواد نفتی متأسفانه در کل به افغانستان از بیرون میاید. اما کنترل داریم دوامدار روزانه هفته‌وار نرخ‌نامه ترتیب می‌کنیم و نرخنامه نصب می‌کنیم از تطبیق نرخنامه هم ما نظارت و کنترل می‌کنیم. اما می‌پذیریم که نرخ‌ها بلند است. اصولاً باید رُبع ‌وار (سه‌ماه) نظارت کنیم و این حالت نورمال آن است."

پس از خروج نیروهای خارجی از این کشور و سقوط نظام جمهوریت به دست طالبان در ماه آگست پارسال، کمک‌های مالی جهان به افغانستان کاهش چشمگیری یافت و اقتصاد این کشور نیز دچار مشکل شد.