وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی حکومت سرپرست طالبان میگوید پس از تصویب طرح ثبت و انگشتنگاری یا بایومتریک سیم کارتها از سوی کابینه، اکنون تلاشها برای نهادینه سازی این کار آغاز شده.
عنایتالله الکوزی سخنگوی وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی حکومت طالبان میگوید، این نهاد طرح ثبت و انگشتنگاری سیم کارتها را با شرکتهای مخابراتی نیز در میان گذاشته است: "وزارت مخابرات تصمیم گرفته است که سیم کارتها را ثبت و بایومتریک کند کابینه طرح را تایید کرده و به وزارت مخابرات و اداره ملی احصاییه دستور داد تا این طرح را به تدریج عملی سازد ما طرح را با شرکتهای مخابراتی شریک کرده و نظرشان را گرفتیم."
هرچند وی جزئیات بیشتر را در مورد این طرح با رادیو آزادی در میان نگذاشت اما گفت که این کار را برای جلوگیری از سوء استفادهها و جمع آوری دقیق ۱۰ درصد مالیه از سیم کارتهای فعال انجام میدهند.
طرح ثبت و انگشتنگاری سیم کارتهای وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی به تاریخ ۱۸ دلو سال جاری از سوی کابینۀ حکومت طالبان تأیید شد.
کابینه طالبان به وزارت مخابرات و ادارۀ ملی احصائیه و معلومات دستور داد تا مطابق طرح جامع در ثبت سیم کارتها و انگشتنگاری دارندگان آنها اقدام کنند.
اداره ملی احصائیه و معلومات میگوید آمادۀ همکاری کامل در این کار است.
محمد حلیم رافیع سخنگوی این اداره در مورد به رادیو آزادی گفت: "دیتای که در چاپ تذکرههای الکترونیکی وجود دارد ما از آن معلومات میدهیم که نام شخص نام پدرش، آدرس و سکونت اصلی و فعلی شخص وجود میداشته باشد که به کمک این معلومات میتوانند که سیم کارتها را تأیید کند."
وی گفت که این معلومات ابتدایی است زیرا هنوز طرح نهایی نشده است، ممکن برخی موارد دیگر هم در آن اضافه شود.
این تلاشی است که نظام پیشین چندین بار برای عملی کردن آن گام برداشت اما به نتیجۀ مطلوب نرسید.
اینکه چرا؟ از ایمل مرجان معین پیشین وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی پرسیدم، او گفت: "برای ثبت و راجستر سیم کارتها بودجه کافی وجود نداشت بخاطری که پیش برد این پروسه توسط به حدود ۱۵میلیون دالر ضرورت دارد، این پروسه از لحاظ تخینکی مشکل ندارد اما موضوع بودجه مهم است."
آقای مرجان در حالی از نبود بودجه برای ثبت و انگشتنگاری سیم کارتها در حکومتهای پیشین سخن میگوید که نهادهای بینالمللی میلیونها دالر کمک به افغانستان واریز میکردند.
اما اکنون که حکومت طالبان در مقایسه با حکومتهای پیشین پول زیادی هم در اختیار ندارد چهگونه میتواند این کار را انجام دهد؟
رادیو آزادی برای دریافت نظر حکومت سرپرست طالبان تلاش کرد، اما هیچ مقامی دستیاب نشد. در اینحال ایمل مرجان معین پیشین وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی گفت: "کمیسیون انتخابات حدود دو میلیون ماشین را برای بایومتریک خریداری کرده بود حالا وزارت مخابرات، اداره اترا و احصاییه مرکزی میتواند از این ماشینها استفاده کند."
شرکتهای مخابراتی از آغاز فعالیتهایشان در افغانستان تاکنون در راستای مهار فروش سیمکارتهای ثبت ناشده گامهای پر شتاب نبرداشته اند.
اکنون سیمکارتها در تمامی بخشهای کشور بیآنکه نیازی به ثبت باشد وجود دارند حتا روی کراچیهای دستی به فروش میرسند.
به اساس معلومات وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی همین اکنون پنج شرکت مخابراتی به شمول شرکت دولتی سلام در افغانستان فعالیت دارند.
شرکتهای مخابراتی افغان بیسیم، روشن، ام .تی .ان و اتصالات از شرکتهای غیردولتی اند که با خدمت رسانی مخابراتی به مردم از چندین سال به اینسو در افغانستان فعالیت دارند.
مسئولان شرکت مخابراتی اتصالات از اقدام وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی ستایش کرده و آنرا یک گام مهم در زمینۀ قانونمند شدن بیشتر خدمات مخابراتی میداند اما توضیح نمیدهد که خود چرا تاکنون این کار را عملی نکرده است.
کفایتالله نبی خیل مسئول بخش ارتباطات شرکت اتصالات در مورد به رادیو آزادی گفت: "این یک اقدام بسیارخوب است که سیم کارتها راجستر میشود این کار از سوء استفادهها جلوگیری میکند."
مردم نیز از موجودیت سیم کارتهای غیر راجستر شده در بازارها انتقاد دارند و میگویند افراد استفاده جو با استفاده از همین سیم کارتها سبب اخلال امنیت و مزاحمت به خانوادهها میشوند.
نسیم باشنده کابل است. او میگوید که سیم کارتهای غیر راجستر شده در بازار افزایش یافته: "هر شخص که بخواهد برای کسی مزاحمت خلق کند از همین سیم کارت استفاده میکند."
صبور باشنده دیگر کابل نیز از این اقدام حکومت سرپرست طالبان استقبال میکند: "ما خوش استیم که این سیم کارتها جمع آوری شود و از طریق شرکتها به اساس تذکره و یا کارت هویت توزیع شود تا استفاده کننده سیم کارت مشخص باشد."
به اساس معلومات وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی همین اکنون بیست دو نیم میلیون سیم کارت فعال شرکتهای مخابراتی در سراسر افغانستان وجود داشته که از این میان بیش از ده میلیون نفر از اینترنت استفاده میکنند.