با روی کار آمدن حکومت طالبان بیش از یک هزار و ۸۰۰ خانم تجارتپیشه در ولایت هرات از فعالیت‌های شان دست کشیده‌اند.
از این میان ۳۰۰ زن جواز کار داشتند و در بخش تجارت‌های کلان مصروف بودند و بیش از ۱،۵۰۰ زن دیگر به‌گونه غیر رسمی در بخش تجارت‌های کوچک و متوسط فعالیت داشتند.
با توقف فعالیت تجارتی این زنان، نزدیک به نه هزار زن و دختر در هرات کارهای‌شان را از دست داده‌اند و خانه‌نشین شده‌اند.
صدیقه تمسکی ۱۵ سال پیش کار و بار خود را به امید گسترش تجارت و صادرات ابریشم افغانستان آغاز کرد، اما پنج ماه می‌شود که فعالیت‌های تجارتی او متوقف شده‌است.
تمسکی ۶۰ ساله مسئول شرکت دنیای ابریشم است و در قسمت ساختن پارچه‌های ابریشمی در هرات فعالیت داشت. او می‌گوید با متوقف شدن کار و بارش، ۵۳ کارمند به‌شمول ۱۳ مرد بی‌کار شده‌اند.
به‌گفته خانم تمسکی، با روی کار آمدن حکومت طالبان و وضع محدودیت بر فعالیت‌ها و حضور زنان در جامعه، مشتریان خود را از دست داد و ناگزیر به متوقف شدن فعالیت‌هایش شده‌است.
او می‌افزاید: "با آمدن امارت اسلامی نقش خانم‌ها در جامعه کمتر شده‌است و حمایت‌های قبلی هم نیست و مردم با بحران اقتصادی مواجه شده‌اند و به همین علت کار و بار ما متوقف شده‌است."
اما برخی از زنان با وجود محدودیت‌ها و چالش‌ها به کار و بار شان در هرات ادامه می‌دهند. لایقه حیدری ۲۵ ساله یکی از آن‌هاست.
او که مصروف تجارت در بخش صنایع دستی است، می‌گوید که نسبت به گذشته مشتریان خود را از دست داده و تجارت او تا ۷۰ درصد کاهش یافته است.
خانم حیدری می‌گوید: "اجازه داده شود که زنان کار کنند، وظیفه داشته باشند و صنایع دستی خود را در بازارها عرضه کنند، چه بازارهای داخلی و چه بازارهای خارجی و نمایشگاه‌ها تا ما زنان بتوانیم سر پای خود ایستاد شویم و به خانواده‌های خود کمک کنیم."
پس از به قدرت رسیدن طالبان ۳۰۰ زن تجارتپیشه که جواز کار داشتند و بیش از ۱،۵۰۰ زن دیگر که به‌گونه غیر رسمی در هرات مصروف تجارت‌های کوچک و متوسط بودند، از فعالیت‌های تجارتی دست کشیده‌اند.
مریم جامی الاحمدی رئیس پیشین اتاق تجارت و صنایع زنان در حوزه غرب با تأیید این موضوع می‌گوید که این زنان در بخش‌های صنایع دستی، برداشت و پروسس زعفران، پروسس میوه‌جات، زنبورداری، مرغ‌داری مصروف تجارت بودند.
به‌گفته او، با متوقف شدن فعالیت‌های تجارتی زنان تجارتپیشه در ولایت هرات، نزدیک به نه هزار زن شاغل بی‌کار شده‌اند.
او افزود: "با آمدن نظام جدید و دولت جدید کاملاً تجارت زنان به حالت تعلیق درآمد و شمار زیادی از این خانم‌ها به کشورهای همسایه و کشورهای اروپایی مجبور شدند که فرار کنند و در کنار آن، عده‌ای که در افغانستان مانده اند تا هنوز کار و بار آنان آغاز نشده است."
ریاست تجارت و صنایع ولایت هرات می‌گوید که حکومت طالبان از کارهای تجارتی زنان پشتیبانی می‌کند.
به‌گفته محمد زبیر دین‌پرور رئیس تجارت و صنایع طالبان در هرات، اتاق تجارت و صنایع زنان در این ولایت دوباره فعال شده‌است.
به‌گفته او، قرار است دفتر سازمان ملل متحد برای ۱۷۰ زن تجارتپیشه در هرات پول نقد کمک کنند تا بتوانند کارو بار شان را رونق بدهند. به‌گفته او، قرار است برای هر یک از این زنان، پنج هزار دالر امریکایی پول نقد داده شود.
آقای دین‌پرور می‌گوید: "امارت اسلامی به خصوص وزارت صنعت و تجارت در پی این است که کارهای خانم‌ها را رشد بدهیم و به این سلسله ما اتاق‌های زنان را پس فعال کردیم و خانم‌های متشبث کار می‌کنند."
بی‌کار شدن زنان تجارتپیشه بخشی از بحرانی است که پس از روی کار آمدن حکومت طالبان در افغانستان به میان آمد. در شش ماه گذشته بیشتر زنان و دخترانی‌که در نهادهای حکومتی و خصوصی کار می‌کردند بی‌کار و خانه‌نشین شده‌اند.
با بی‌کار شدن این زنان اقتصاد خانواده‌ها به شدت آسیب دیده‌است. اکنون مشخص نیست که سرنوشت تجارتپیشه و کار هزاران زن مانند صدیقه تمسکی در زیر حاکمیت حکومت طالبان در افغانستان چه خواهد شد؟
