اخراج اجباری پناهجویان افغان از ایران افزایش یافته است

صدها مهاجر اخراجی از وسط دو کانتینر نیروهای سرحدی ایران و طالبان وارد افغانستان می‌شوند.

پرچم‌های ایران و طالبان بر کانتینرها در سرحد اسلام قلعه، نقطۀ مرزی میان ایران و افغانستان، در اهتزاز است.

عبدالاحمد ۴۱ ساله باشندۀ ولایت کاپیسا یکی از این مهاجران اخراجی است.

نیروهای امنیتی ایران او را به تازگی در شهر تهران، پایتخت ایران از سر کار با لباس کارگری دستگیر کرده و به کشورش برگردانده اند.

او سه ماه پیش برای کار کردن به ایران رفت و اکنون ناگزیر است که دست خالی به خانه‌اش در ولایت کاپیسا برگردد.

او در گفت‌وگو با رادیو آزادی از مقام‌های ایرانی شکایت کرد:‌ "این کشور همسایه ما دست ما را نمی‌گیرد. در حالی که کشورهای غربی که همسایه ما نیستند، دست ما را می‌گیرند و به ما کمک می‌کنند. ایران همسایه ما هم است. اما ما را کمک نمی‌کند و سر افغان‌ها ظلم می‌کند و رد مرز می‌کند."

مهاجران اخراجی افغان از ایران از آنچه شکنجه و اخاذی سربازان ایرانی در جریان دستگیری و مسیر انتقال به افغانستان می‌خوانند، شکایت دارند.

ضیاء الحق ۲۵ ساله باشنده ولایت بلخ می‌گوید که سه ماه در یک شرکت ایرانی کار کرد اما صاحب کارش به جای دادن دستمزد، او را به پولیس معرفی کرد.

به گفته ضیاءالحق، برخورد برخی از نیروهای امنیتی ایران با مهاجران افغان «توهین آمیز و غیر انسانی» است:‌ «وقتی کار می‌کنیم، پول ما را معطل می‌کنند. من خودم در شرکت کار کردم، اما پول من را نداد. پول دستمزد را به راحتی نمی‌دهند. در مسیر راه سربازان ایرانی چندین بار از ما پول گرفتند و گفتند که شما را رسانده ایم و تلاشی نکرده ایم به ما شیرینی بدهید. وقتی که از دادن پول خود داری کردیم در مسیر راه چندین بار به زور ما را مجبور به خرید کردند.»

در یک ماه گذشته روند اخراج مهاجران افغان از ایران افزایش یافته است.

عبدالله قیومی آمر اداره مهاجرین طالبان در بندر اسلام قلعه می‌گوید که روزانه از دو هزار و ۵۰۰ تا سه هزار و برخی روزها تا پنج هزار مهاجر اخراجی از ایران وارد هرات می‌شوند.

به گفته او، برخی از این مهاجرین از سوی سربازان ایرانی شکنجه می‌شوند:‌ "ردمرزی‌ها اشخاصی استند که بسیار آسیب پذیر اند. لت‌و‌کوب شده اند، این طور اشخاصی پیش ما آورده شده که پاها و دست‌های‌شان میده بوده در کراچی و ویلچر آورده شده اند."

مقام‌های ایرانی در مورد اظهارات افغان‌های اخراجی چیزی نگفته اند، اما سردار جلال ستاره یکی از قوماندانان مرزی ایران به خبرگزاری دانشجویان ایران "ایسنا" گفته که تعدادی از مردم ستمدیده افغانستان برای ورود به ایران به مرزهای شرقی مراجعه می‌کنند که با کمال تکریم واحترام با اتباع افغانی برخورد می‌شود.

مقام‌های محلی طالبان در هرات می گویند که اتهام‌ها در مورد شکنجه مهاجران افغان در ایران را بررسی و به آن رسیدگی می‌کنند.

شیراحمد عمار مهاجر، رئیس ارتباط خارجۀ طالبان در هرات در این مورد بیشتر گفت: "حرکاتی را که تبعیضی باشد و یا حرکاتی که قصدی باشد که کدام مهاجر ما در آنجا آزار شده باشد و برایش دشنام داده شده باشد، بررسی می‌کنیم و به آن رسیدگی می‌کنیم. هیئتی که قبلاً از ایران به کابل آمده بود، ریاست مهاجرین با آنها صحبت کرد که همان رویه و روش انسانی که با هر مسلمان و هر بشر لازم است، با مهاجرین ما هم داشته باشند. چون مهاجرین ما بیشترین مشکلات را دارند و ما بیشترین مهاجر را داریم."

بر بنیاد یک گزارش ملل متحد در سال ۲۰۲۱ میلادی، سه میلیون و ۶۱۶ هزار افغان در ایران به سر می برند که از این میان، ۵۸۶ هزار دارای ویزای قانونی، ۷۸۰ هزار پناهنده و دو میلیون و ۲۵۰ هزار تن فاقد اسناد قانونی استند.

کارشناسان سیاسی افغان درمورد خروج اجباری مهاجران افغان از سوی حکومت ایران چه می‌گویند؟

احمد سعیدی یکی از کارشناسان افغان در این مورد گفت: "از روزی که طالبان به افغانستان آمده اند، از مجموع نفوس افغانستان ده درصد‌شان به ایران رفته و یا در حالت رفتن استند، مخصوصاً از حوزه غرب. بناءً ایران به خاطر مشکلات اقتصادی که دارد مجبور می‌شود که مهاجرین را مسترد کند و از طرف دیگر، تشویش دارد که گروه‌های تروریستی و اشخاص تخریب کار در بین‌شان نباشند."

حکومت ایران در حالی اخراج مهاجرین افغان را افزایش داده که پس از تسلط دوباره طالبان در افغانستان، بیکاری و فقر به طور کم پیشینه افزایش یافته و سازمان ملل متحد هشدار داده است که میلیون‌ها نفر در این کشور به خطر گرسنگی و حتی مرگ رو‌به‌رو هستند.

مهاجران اخراج شده همانند عبدالاحمد، اکنون به علت افزایش میزان بیکاری و ناداری در افغانستان، با آیندۀ ناروشن مواجه اند.