فوزیه کوفی عضو هیئت گفتوگو کنندۀ دولت افغانستان روند مذاکرات صلح را زمانگیر میداند و به پیچیدگیهای این روند اشاره میکند.
بانو کوفی سهشنبه شب در بحث آنلاینی که از سوی نهاد "مشارکت جهانی برای صلح" برگزار شده بود، صحبت میکرد، بحث روی چگونگی نظام آینده، مشارکت سیاسی و آتشبس را از مسایل پیچیدۀ اجندای اصلی گفتوگوهای صلح میداند.
فوزیه کوفی میگوید که جهان باید در برابر این روند بیحوصله نشود: "اگر دنیا در برابر وضعیت افغانستان بیحوصله شود و بدون تضمینی برای موفقیت روند صلح از افغانستان بیرون شوند و طالبان خود را در جنگ و در مذاکره برنده احساس کنند تعهدی برای پیروزی وجود نداشته باشد و ما به جنگ جدید برویم سناریوی منفی است."
این نگرانیها در حالی مطرح میشوند که پیش از این مقامهای امریکایی گفته اند که تا میانههای ماه جنوری سال آینده نیروهای امریکایی در افغانستان به دوهزاروپنجصد تن کاهش خواهند یافت.
سرمنشی ناتو و وزیر دفاع جرمنی نیز از کاهش بیدرنگ نیروها در افغانستان اظهار نگرانی کرده اند.
این عضو هیئت گفتوگو کنندۀ حکومت افغانستان میگوید حالا هر دو طرف گفتوگوها روی فهرستی از اولویتهایشان برای آغاز بحثها روی اجندای اصلی کار میکنند.
او میافزاید که بحث روی چگونگی تأمین آتشبس از اولویتهای هیئت مذاکره کنندۀ حکومت افغانستان است.
مورد دیگری را که بانو کوفی از آن گپ میزند نیاز برای تشکیل شورای مصالحۀ ملی است تا به گفتۀ او این شورا بستری را برای انسجام سیاسیون در کشور فراهم کند.
پیش از این صدیق صدیقی سخنگوی ریاست جمهوری گفته است که در بارۀ تشکیل این شورا هیچ اختلافی وجود ندارد.
برخورد جو بایدن در تناسب با دونالد ترمپ عقلانیتر خواهد بود
در همین حال محمدعمر داوودزی نمایندۀ ویژه رئیس جمهور برای پاکستان که در همین بحث حضور داشت، باور دارد که ادارۀ جو بایدن رئیس جمهور منتخب ایالات متحده امریکا تصمیمهای منطقی تری در بارۀ روند صلح افغانستان خواهد گرفت.
او باور دارد که ادارۀ جو بایدن تلاش خواهد کرد تا گفتوگوهای صلح افغانستان به نتیجۀ مطلوب برسند: "نظر شخصی من این است که با آمدن بایدن تلاشها در بارۀ صلح بیشتر و وسیع خواهند شد اما برخوردش در تناسب با ترمپ عقلانیتر خواهد بود، بر عقل و مشوره استوار خواهد بود - مشوره در داخل امریکا و مشوره با متحدان امریکا مشول افغانستان. بنابرین مشورهها زیاد خواهند بود و فیصلهها عقلانیتر."
آقای داوودزی نقش پاکستان را در روند گفتوگوهای صلح مهم میداند و میگوید که بدون همکاری این کشور رسیدن به یک صلح پایدار و دایمی بعید است.
او میافزاید که پاکستان از افغانستان خواسته است تا خواستهایش را به شمول روند صلح در فهرستی به پاکستان بدهد تا آن کشور روشن سازد که در کدام موارد تا کجا میتواند همکاری کند.
ما صلح را ضرورت افغانستان میدانیم اما نه به معنای این که جمهوریت از بین برود
با این حال دو اشتراک کنندۀ دیگر این نشست محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان و جمعه خان همدرد رئیس شوراهای اتحاد حزب اسلامی افغانستان – اولی بر حفظ جمهوریت و دستاوردهای ۱۹ سال گذشته تأکید میکند و دومی باور دارد که هنوزهم رهبران سیاسی به یک اجماع واحد در بارۀ گفتوگوهای صلح نرسیده اند.
محمدمحقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان گفت: "ما صلح را ضرورت افغانستان میدانیم اما نه به معنای این که جمهوریت از بین برود، حقوق مردم از بین برود. صلح باید به گونۀ باشد که تمامی جهتهای سیاسی، قومی و زبانی بتواند در آن فضا زندگی کنند و عزت داشته باشند."
جمعه خان همدرد رئیس اتحاد شوراهای حزب اسلامی افغانستان گفت: "اگر این اجماع مربوط مردم افغانستان باشد در این شک نیست که مردم صد در صد خواهان پایان جنگ و تأمین صلح هستند. اما متاسفانه اینجا اجماع سیاسی وجود ندارد."
گفتوگوهای صلح میان افغانان در ۲۲ ماه سنبله در دوحه آغاز شد. سرانجام پس از دونیم ماه بحث روی طرزالعمل، محمدنعیم سخنگوی دفترسیاسی طالبان در قطر به روز هشتم ماه قوس به رسانهها گفت که طرزالعمل گفتوگوها نهایی شده است و یک کاپی آن به دولت قطر به عنوان تسهیل کنندۀ گفتوگوها داده شده است اما حکومت افغانستان تأکید میکند که هنوزهم مقدمۀ این طرزالعمل به بحث و وضاحت بیشتر نیاز دارد.
راتب نوری