رئیس پارلمان ارمنستان در واکنش به اعلامیۀ وزارت خارجهی افغانستان، به تازگی گفته است که پارلمان این کشور از سازمان پیمان امنیت جمعی به گونهی رسمی تقاضا کرده تا عضویت افغانستان بهعنوان ناظر در این سازمان را لغو کند.
وزارت خارجهی افغانستان روز دوشنبه گفت که منطقهی نگورنو قرهباغ بهعنوان بخشی از خاک آذربایجان در سطح بینالمللی به رسمیت شناخته شدهاست.
این اعلامیه همچنان خواهان "پایان اشغال" این منطقه از سوی ارمنستان شدهاست.
درگیریها میان نیروهای ارمنستان و آذربایجان هفتهی گذشته در این منطقه آغاز شدهاست.
اما این بار اول نیست که افغانستان به نحوی در این جنگ، از آذربایجان حمایت میکند.
در سال ۱۹۹۴ نیز زمانیکه نیروهای دو کشور با هم درگیر بودند، گلبدین حکمتیار که در آن زمان صدراعظم ناراض دولت مجاهدین بود، افراد حزب اسلامی را به حمایت از آذربایجان برای مشارکت در این جنگ فرستاد.
محمد یونس ۴۸ ساله یکی ازین افراد است که ۲۶ سال پیش از سوی حزب اسلامی به جنگ آذربایجان فرستاده شده بود.
او در آن زمان از طریق پاکستان به ایران رفت و بهگفته خودش، با یک پرواز ویژه با ۳۰۰ جنگجوی دیگر از زاهدان به باکو رفت.
او دلیل رفتن به آذربایجان را "جهاد در برابر ارمنستانیها" و "به دست آوردن پول" عنوان میکند.
وی میگوید: "هدف اصلی من از رفتن به آذربایجان جهاد بود و در کنارش پول نیز به دست میآوردم، حالا هم زمینه مساعد شود میخواهم بروم به آنجا و در برابر غیر مسلمانها بجنگم و از مسلمانهای آذربایجان دفاع کنم."
محمد یونس قصههای از جنگ با ارمنستانیها دارد. میگوید که چندین نفر از افغانها در آن جنگ کشته شدند و نیز شماری از ارمنستانیها توسط آنها اسیر شده بودند.
محمد یونس افزود: "یکی از بچهها به نام بشیر از نجراب بود، ارمنیها با تانکها آمده بودند، از نزدیک تپه بالای ما فیر میکردند، راکتچیهای ما سعی میکردند تا هدف را بزنند، در همین جریان ارمنیها راکتچی ما (بشیر) را هدف قرار دادند، اما با آن هم ما عقبنشینی نکردیم و در برابر شان جنگیدیم. هشت نفر شان را اسیر گرفتیم تا با افغانهای خود تبادله کنیم."
او یکی از قطعات کوچک جنگجویان حزب اسلامی را در آذربایجان رهبری میکرد و ماهانه تا ۲۵۰ دالر به دست میآورد.
میگوید، با جیب خالی به آذربایجان رفته بود و زمانیکه پس از شش ماه به افغانستان برگشت، ۱۷۰۰ دالر داشت.
حزب اسلامی افغانستان به رهبری گلبدین حکمتیار میگوید، در آن زمان بنا به درخواست وزیر خارجهی آذربایجان، گلبدین حکمتیار حدود ۵ هزار نیرو به آذربایجان فرستاد تا با ارمنستانیها بجنگند.
بهگفتهی همایون جریر از اعضای ارشد این حزب، در آن زمان گلبدین حکمتیار "صدراعظم" افغانستان بود.
آقای جریر میگوید: "دلیل اینکه آذربایجان اصرار داشت تا نیروهای حزب اسلامی به آنجا برود این است که وزیر دفاع آن وقت آذربایجان در جنگهای اتحاد شوروی در افغانستان حضور داشت و جنگ نیروهای حزب اسلامی را دیده بود، آذربایجان حالت اضطراری داشت و میخواست یک کمک برایشان پیدا شود تا جلو پیشرفت نیروهای اشغالگر ارمنی را بگیرند."
جریر میگوید، رفتن نیروهای این حزب سبب شد تا آذربایجان پیشروی کند و ارمنستان ناگزیر به "آتشبس و گفتوگو" شود.
بهگفتهی این عضو حزب اسلامی حکمتیار، از میان ۵ هزار نیروی که به آذربایجان رفته بودند، ۵۰ تا ۷۰ نفر شان کشته شدند و اکثریتشان دوباره به افغانستان برگشتند.
او تأیید کرد که شمار اندک این نیروها در آذربایجان باقی ماندند و در همانجا ازدواج کردند.
گلبدین حکمتیار نیز امروز پیش از ادای نماز جمعه در کابل در بارهی فرستادن نیرو در سال ۱۹۹۴ به آذربایجان صحبت کرد، او گفت که با رفتن نیرو آذربایجان در وضعیت خوبی در برابر ارمنستان قرار گرفته بود.
آقای حکمتیار میافزاید: "هرچند ما در وضعیت سختی قرار داشتیم، فیصله کردیم که میشود برخی مهاجرین افغان در ایران در حمایت آنها بروند، یک تعداد مهاجرین رفتند و موفقیتهای خوبی به دست آوردند، این موفقیت تا زمانی دوام کرد که مسئولین ارمنستان روی آتشبس توافق کرد."
درگیری میان نیروهای ارمنستان و آذربایجان هفتهی گذشته در منطقهی تحت منازعهی نگورنو قرهباغ بار دیگر آغاز شد و در این درگیریها تا حال دهها تن کشته شدهاند.
برخی از کشورها و سازمانهای بینالمللی از جمله اتحادیه اروپا خواستار توقف فوری جنگ میان این دو کشور شدهاند.