انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در یک پژوهش تازه‌اش زیر نام (آموزش و سیاست؛ ریشه‌یابی رادیکالیسم دینی در نصاب معارف افغانستان) موضوع دخالت دین و سیاست را در نظام و نصاب درسی معارف افغانستان به بررسی گرفته است.
در این پژوهش از روش تحقیق کیفی کار گرفته شده و محقق آن روی ۱۴۴ کتاب درسی معارف افغانستان تحقیق کرده است.
بر اساس یافته‌های این پژوهش نصاب درسی معارف افغانستان متاثر از رادیکالیسم دینی است و مواردی وجود دارد که دانش‌آموزان را به گونۀ مستقیم و غیرمستقیم افراطگرا و بینادگرا به بار می‌آورند.
نویسندۀ این پژوهش ادعا می‌کند که در پیوند به تثبیت این ادعایش بیش از ۵۰ مورد آموزه‌ها را در نصاب درسی معارف افغانستان دریافته است.
بر بنیاد یافته‌های این پژوهش، ترویج و تبلیغ اندیشه گریزی در نصاب معارف افغانستان به گونۀ جدی مشهود است و به جای عقلانیت و اندیشه‌ورزی بیشتر روی روی یقین و باور تمرکز شده است.
در بخشی از این تحقیق آمده است، نصاب معارف افغانستان از منظر فلسفۀ آموزش و پرورش و جامعه شناسی سیاسی غیر تخصصی تدوین گردیده و کار تخصصی معارف بیشتر با تحت تاثیر قرار گرفتن از دین و سیاست به گونۀ جدی تضعیف شده است.
شهیر سیرت، پژوهشگر انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در نشستی که در کابل به منظور ارایه‌ی یافته‌های این پژوهش برگزار شده بود، گفت: "این پژوهش بیشتر از ۵۰ آموزه‌یی را که در پی ترویج رادیکالیسم دینی اند، در نصاب معارف شناسایی کرده و مورد تحلیل قرار داده است. این آموزه‌ها دانش‌آموزان را به گونه‌ی مستقیم و غیرمستقیم افراطگرا، رادیکال و بنیادگرا به بار می‌آورد."
پژوهشگر این تحقیق با اشاره به کتاب‌های درسی معارف گفته است که حتا کتاب‌های ادبیات زبان هم با حمد و نعت آغاز شده که توصیف خدا و پیغمبر است، در حالی که کتاب‌های درسی کشورهای که از لحاظ آموزش و پرورش پیشرفته اند، با موضوعات آموختن و تفکر و نوشتن آغاز می‌شوند.
این پژوهش با اشاره آموزه‌هایی که در کتاب درسی معارف در پیوند به اصطلاحات چون جهاد، اخلاق اسلامی و غیره آمده است، گفته است که این آموزه‌ها بیشتر ترویج کنندۀ رادیکالیسم دینی است و ذهنیت دانش‌آموزان را به سوی تقسیم انسان‌ها به خودی (مسلمان) و غیر خودی (غیرمسلمان) سوق می‌دهد.
در این پژوهش همچنان به اشکال، نمادها و تصاویر کتاب‌های درسی اشاره شده که از آن‌ها به عنوان ترویج کنندۀ خشونت و رادیکالیسم دینی یاده شده است.
در همین حال فریده بیکزاد، عضو کمیسیون امور دینی، فرهنگی، معارف و تحصیلات عالی مجلس نمایندگان به رادیوی آزادی گفت که تمام موارد در افغانستان متاثیر از آموزه‌های دینی است و نصاب معارف هم مستثنا از این امر نیست.
به گفتۀ بانو بیکزاد، نصاب معارف افغانستان ترویج کنندۀ افراطیت است و آن گونه که آنان توقع دارند، این نصاب تهیه نشده است.
در این پژوهش پیشنهاد شده است که باید نصاب معارف بازبینی، بازاندیشی و بازنویسی شود و موضوعات و مسایل سیاسی به ویژه امور مربوط به فاشیسم قبیله‌یی از نصاب معارف برداشته شود.
همچنین در این پژوهش پیشنهاد شده که باید موارد رادیکالیسم دینی از نصاب درسی برداشته شود و آموزه‌های دینی ویژۀ کتاب درسی دینی شود.
رادیو آزادی خواست دیدگاه وزارت معارف افغانستان را هم در پیوند به یافته‌های این پژوهش داشته باشد، اما مسئولان این وزارت حاضر به پاسخگوی نشدند.
