عید سعید فطرِ امسال اولین عیدی است که در میان شیوع ویروس کرونا فرا میرسد.
تأثیر ویروس، این عید را نسبت به عیدهای گذشته متفاوت ساخته و آمادگی مردم برای تجلیل از آن را نسبتاً کمرنگ کرده است.
مشعوف: نه لباس تهیه کردهام و نه هم شیرینی خریداری کرده ام.
فیروز مشعوف باشندۀ شهر هرات است. او به رادیو آزادی گفت که به عید آمادگی نگرفته."با توجه به شیوع بسیار گستردۀ ویروس کرونا درهرات، در این عید هیچ آمادگی نگرفتهام، نه لباس تهیه کردهام و نه هم شیرینی خریداری کرده ام. فکر میکنم که این عید بسیار متفاوت است و به نظر من بهتر است که احتیاط کنیم و تا حد امکان دید و بازدید را کمتر کنیم و اگر آنرا از بین ببریم خیلی بهتر میشود."
بشیراحمد باشندۀ شهر قندوز با مشعوف هم نظر است. او به رادیو آزادی گفت که از بهر شیوع ویروس کرونا، تصمیم گرفته که به عید آمادگی نگیرد و در این ایام خجسته جای نرود: "واقعاً گسترش ویروس کرونا یک اندازه تشویش و نگرانی را در بین مردم به بار آورده و مردم قسمیکه سالهای دیگر آمادگی میگرفتند، در این عید آمادگی نگرفته اند و شخصاً خودم هنوز هیچ گونه آمادگی برای تجلیل از عید نگرفته ام و ترجیح میدهم که در چنین وضعیت بحرانی و خراب باید از خانه بیرون نشوم."
اما در این میان کسانی هستند که به عید آمادگی گرفته اند.
احمد واسط فیضی باشنده شهر قندهار یکی از آنها است: "آمادگی گرفته ایم. ما قبلاً هر سال به دیگر ولایتها سفر داشتیم و امسال اگر قرنطین دُور شود، به هرات میرویم، پلان میله را گرفته ایم و برای تهیه لباس و رسم و رواج نیز آمادگی داریم. به خانۀ دوستان خواهیم رفت."
تأثیرات اقتصادی ویروس کرونا
محدودیتهای که به هدف جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا در افغانستان وضع شده، اقتصاد مردم را بیش از پیش خراب کرده.
عید با پیسه میشود.
رحیم الله باشندۀ شهر کابل است.
این پیر مرد، همه روزه به مندوی کابل می رود تا بار مردم را انتقال بدهد و یک مقدار پول به دست آرد. اما وی از نبود کار شکایت میکند و میگوید که بنابر مشکل اقتصادی به عید آمادگی نگرفته است: " در صورتیکه پیسه و کار نباشد، چگونه آمادگی بگیرم، وقتیکه نتوانی کالا، گوشت و دیگر چیزها بخری از چی عید کنی، عید با پیسه میشود."
در این میان دکانداران شکایت دارند که خراب شدن وضعیت اقتصادی مردم کارشان را ضربه زده است.
یکی از دکانداران شبرغان گفت: "خرید هیچ نیست، قرنطین که نبود فروش بود، حالا وضعیت مردم خراب شده و بازار به کلی نیست."
عدۀ دیگر اما میگویند در برخی از بازارهای کابل باوجود شیوع ویروس کرونا جنب و جوش فراوان است.
حکومت افغانستان به هدف جلوگیری از انتشار ویروس کرونا، طرح قرنطین کابل را در ماه مارچ روی دست گرفت و یک سلسله محدودیتها را در سایر ولایتها نیز به اجرا گذاشت.
اما به نظر میرسد که باشندگان پایتخت کابل، قرنطین را مراعات نکرده و ازدحام در شهر بار دیگر افزایش یافته است.
- توصیههای صحی
داکتر شفیقالله همت رئیس آگاهی عامۀ وزارت صحت عامۀ افغانستان از مردم میخواهد که در عید نکاتِ اساسی را رعایت کنند:
در روزهای عید در خانه بمانید.
" اول کوشش کنید که از خرید میوۀ خشک برای عید خودداری کنید زیرا استفادۀ مشترک از میوه میتواند باعث سرایت ویروس کرونا شود. اگر برای ادای نماز عید به مسجد میروید، از دیگران دو متر فاصله را رعایت کنید. در روزهای عید در خانه بمانید و از رفتن به خانههای اقارب و دوستان و دعوت آنها به خانۀ تان جداً خودداری کنید."
در روز نخست عید صدها هزار نفر در افغانستان برای ادای نماز عید به مساجد میروند.
مولوی محمد حمیم حمیدی مشاور وزارت ارشاد، حج و اوقاف افغانستان به رادیو آزادی گفت، افرادی که میخواهند نماز عید را در مساجد ادا کنند، باید مقررات صحی را مراعات کنند: "چونکه ویروس کرونا رو به افزایش است و عید سعید فطر هم نزدیک شده، خواست علما از تمام مسلمانان متدین این است که به جاهای مزدحم نروند، رهنمایی وزارت صحت را رعایت کنند. کسیکه به نماز عید میرود باید از ماسک و دستکش استفاده کند، جای نماز با خود داشته باشد و فاصله را نیز رعایت کنند."
مسلمانان در جهان، همه ساله با ختم ماه رمضان، از عید سعید فطر تجلیل میکنند. اما در عید امسال، مردم در افغانستان و برخی دیگر از کشورهای اسلامی از بهر شیوع ویروس کرونا در قرنطین هستند.
این بیماری ویروسی نشانههای مانند تب، سرفۀ خشک ، تنگی نفس و سستی و بیحالی را به همراه دارد.
شمار مبتلایان در افغانستان به بیش از ۸ هزار نفر رسیده، بیش از ۱۸۰ تن جان باخته و صدها نفر هم شفایافته اند.
رفتن به خانههای نزدیکان و دوستان، دست فشردن، رو بوسی و بغل کشی از سنتهای معمول عید است. اما مقامهای صحی اکنون توصیه میکنند که مردم به خاطر جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا به عوض دست دادن با دیگران، دستانشان را با صابون بشویند، به جای بغل کشی، از یکدیگر حداقل یک متر فاصله بگیرند و به عوض رفتن به خانۀ نزدیکان و دوستانشان در خانۀ خود بمانند.