شماری از باشندگان و مقامهای محلی در ولسوالیهای مرزی ولایت بدخشان میگویند که در نتیجه اعمار دیوار استنادی و افراز تکرها از سوی کشور تاجیکستان بالای دریای آمو، آب بسوی افغانستان آمده و صدها جریب زمین زراعتی و دهها خانه مسکونی را تخریب کرده است.
به گفته باشندههای ولسوالیهای مرزی این ولایت، تغییر مسیر دریای آمو، دهها جنگل و بیشتر خاک افغانستان را مربوط به تاجیکستان ساخته و آب دریا، سرک حلقوی ۹ ولسوالی مرزی بدخشان را در چندین قسمت تهدید به نابودی میکند.
ولایت بدخشان در شمال شرق افغانستان یکی از ولایتهای است که با سه کشور چین، پاکستان و تاجیکستان مرز مشترک دارد. این ولایت افغانستان بیشتر از ۸۰۰ کیلومتر مرز مشترک با بدخشان تاجیکستان دارد.
دریای آمو مرز میان افغانستان و تاجیکستان را مشخص کرده است. طغیان این دریا همه ساله سبب تخریب صدها هکتار زمین زراعتی در افغانستان میشود.
میرزاقل پیمان ولسوال شغنان به رادیو آزادی گفت، به دلیل اعمار دیوار استنادی و افراز تکرها در مسیر دریای آمو از سوی کشور تاجیکستان و نبود دیوار استنادی از سوی افغانستان، مسیر آب به سوی افغانستان آمده که از یک سو بیشتر جنگلات و خاک افغانستان مربوط تاجیکستان شده و از سوی دیگر سبب تخریب زمینهای زراعتی و خانههای مسکونی در شغنان شده است.
او گفت: "از دهه هفتاد به این سو کشور دوست تاجیکستان در مسیر دریای آمو دیوار استنادی ساخته و تکرها افراز کرده و آب را بسوی افغانستان تغییر مسیر داده است، افراز تکر خلاف پالیسیهای بینالمللی است، آب دریای آمو صدها هکتار زمین ما را به بستر دریا مبدل کرده و جنگلات ما را نابود کرده است."
زمان الدین باشنده قریه ده مرغان ولسوالی شغنان میگوید که طغیان امسال دریای آمو سه هکتار زمین زراعتی آنان را به بستر دریا مبدل کرده و دهها درخت مثمر و غیر مثمر را نیز باخود برده است.
او گفت: "زمینهای زراعتی ما در لب دریای آمو است، در این زمینها همه ساله ما گندم و جو کشت میکردیم اما امسال آب زیاد شده و تاجیکستانیها در هر قسمت از طرف خودشان تکر زدند آب بسوی ما آمد و سه جریب زمین ما را برد."
از سوی هم محمد ذکریای سودا والی بدخشان با نگرانی از طغیان دریای آمو در فصل گرما به رادیو آزادی گفت دریای آمو نه تنها در ولسوالی شغنان خسارات به مردم وارد کرده، بل در هشت ولسوالی مرزی دیگر این ولایت نیز خسارات هنگفت وارد کرده است.
او افزود: "به دلیل نبود بودیجه کافی و عدم توجه حکومت محلی و حکومت مرکزی وقت، ما موفق نشدیم دیوار استنادی در مسیر دریای آمو ایجاد کنیم، انشاالله تلاش میکنیم و در سال آیند شما شاهد آغاز کار دیوار استنادی خواهید بود."
در همین حال مجیب الرحمن کریمی سرپرست وزارت انکشاف دهات افغانستان تخریبات دریای آمو را در ولسوالیهای مرزی بدخشان تأیید کرد اما به رادیو آزادی گفت که بزودی کار اعمار دیوار استنادی در ولسوالیهای مرزی بدخشان آغاز میشود: "ما نقاط آسیب پذیر را دیدیم، از ولسوالی شغنان زیاد نیست، ۸ کیلومتر است، انشاالله در آینده نزدیک کارهای تخنیکی این دیوار آغاز خواهد شد و کارهای عملی آن در بودیجه آینده گرفته خواهد شد."
این باشندگان میگویند در صورتیکه حکومت در این قسمت توجه جدی نکند به دلیل تحکیمات کشور تاجیکستان، مسیر دریا به طرف ولسوالیهای مرزی بدخشان و تخار آمده و سبب خسارات بیشتر خواهد شد.