عدم مصونیت غذایی از بحرانهای شدیدی است که زندگی بسیاریها را در افغانستان به مشکل روبرو کرده و آنان را نسبت به زندگی مصون و آیندۀ مطمین بیش از هر زمان دیگر نگران ساخته است.
هرچند عدم مصونیت غذایی از مشکلات عمدۀ باشندهگان ولایت بدخشان از سالهای گذشته بدینسو بهشمار میرود اما افزایش نا امنیها، خشکسالی، تغییر اقلیم و کاهش کمک نهادهای کمک کننده به افزایش بحران عدم مصونیت غذایی افزوده و منجر به نگرانی مردم نسبت به ادامۀ زندگی گردیده است.
جغرافیای دشوار گذر، نبود راههای مواصلاتی به شماری از ولسوالیها، بلند بودن بهای مواد غذایی، خشکسالی، افزایش روز افزون نا امنیها، پاین بودن کیفیت حاصلات زراعتی و شکنندهگیهای وضعیت سیاسی و اجتماعی از عمده ترین علتهای اساسی در بوجود آوردن عدم مصونیت غدایی بهشمار میروند.
ابراهیم ۳۲ ساله باشنده ولسوالی زیباک ولایت بدخشان به رادیو آزادی می گوید که کمبود زمینهای زراعتی، خشکسالی و نا امنی سبب شده است تا او نتواند مواد اولیۀ مورد نیاز برای فرزندانش را فراهم کند.
ابراهیم میگوید، بیشتر زمینها در بدخشان للمی استند و عدم بارندهگی در سال روان باعث کاهش در محصولات زراعتی آنان شده است.
وی گفت: "در بدخشان زمین آبی نیست بسیاری از مردم للمی کار هستند، امسال خشکسالی بود للمی چیزی نشد، مردم چیزی ندارند و ضعیت مردم بسیار خراب است؛ خودم یک دهقان هستم هر سال للمی می کاشتیم اما امسال که خشکسالی بود چیزی نشد و نگران زمستان هستم که خوراک فرزندانم را چگونه فراهم کنم چون هیچ عایدی دیگر غیر از دهقانی نداریم."
ابراهیم میگوید، نبود راه های مواصلاتی در شماری از ولسوالیهای بدخشان، افزایش نا امنی، خشکسالی، عدم همکاری نهادهای کمک کننده و بیکاری سبب عدم مصونیت غدایی شده و زندهگی آنان را در تنگنا قرار داده است.
وی گفت: "در اینجا کار نیست، فقر است، ولایت دور دست و کوهستانی میباشد، سرک ندارد، مواد در اینجا بسیار قیمت است، بر بازار کنترول وجود ندارد و از توان مردم خریدن مواد بالا است؛ از یکطرف جنگ است راههای بعضی از ولسوالیها بسته است، ما موادی را که در مرکز بدخشان یک هزار افغانی ما آنرا در ولسوالیها تا یک هزار و هشتصد و دو هزار افغانی خریداری میکنیم، سالهای پیش خوب بود که مؤسسات کمک میکردند اما حالا این کمکها کم شدهاست.
از سوی هم نصیراحمد احمدی آمر امور زراعتی ریاست زراعت بدخشان به رادیو آزادی میگوید، این اداره ارزیابی را از وضعیت مصوینت غذایی در بدخشان انجام داده که نگران کننده است.
هر چند آقای احمدی آمار مشخصی از مردان و زنان و کودکانی را که به عدم مصونیت غدایی مواجه اند ارائه نمیکند اما میگوید، بیشتر از شصت درصد از باشندهگان بدخشان با عدم مصونیت غذایی روبرو اند که اگر تدبیری سنجیده نشود بحران عدم مصونیت غذایی مشکلات زندهگی مردم را گستردهتر میسازد.
وی میگوید: "بیشتر از شصت فیصد مردم بدخشان به غذای کافی دسترسی ندارند و در فقر زندهگی میکنند، دلیلش چیست که هنوز هم مردم به غذای دسترسی ندارند؟مشکل عمده ناامنی است که مردم نمیتوانند به شکل درست کار و فعالیت کنند، در بدخشان زمین آبی خیلی کم است اکثریت زمینهای ما للمی است حاصلات خوبتر ندارد، ما بیشترین زمینهای زراغتی را در ولسوالی واخان داریم که فصل کشت ما در اونجا خیلی کم است."
با این حال مسئولان صحت عامۀ بدخشان میگویند که در پی افزایش عدم مصونیت غذایی در این ولایت میزان مرگ و میر مادران نیز افزایش یافته است.
داکتر نور خاوری رئیس صحت عامۀ بدخشان به رادیو آزادی میگوید، میزان مرگ و میر مادران در بدخشان به ۶۵۰۰ فی صد هزار میرسد که علت آن عدم مصونیت غذایی مادران میباشد.
وی گفت: "در بدخشان ۶۵۰۰ فی صد هزار رقم مرگ و میر مادران را داریم که این تعداد ارتباط به عدم مصونیت غذایی دارد."
مسئولان ادارۀ صحت عامة بدخشان میگویند که برنامه توزیع مواد سوء تغذی که قبلاً از سوی دفتر سازمان غذایی جهان در بدخشان صورت میگرفت، نزدیک به یکسال میشود که متوقف شدهاست.
به گفتة مسئولان ادارۀ صحت عامه بدخشان، توقف توزیع مواد سوء تغذی در این ولایت افزون بر افزایش عدم مصونیت غذایی کودکان بر میزان سوء تغذیه در میان آنها افزوده است.