گذر هفده سال و سفری همراه با چالش‌ها و دستاوردهای رسانه‌های تصویری، صوتی و چاپی در افغانستان کمیته مصونیت خبرنگاران افغانستان نقش رسانه‌ها را در این همه سال‌ها در کار اطلاع رسانی، رشد دموکراسی، مبارزه برای تامین حقوق بشر، نقد و بررسی کارنامه‌های حکومت و جامعه جهانی، آموزش، تحلیل اوضاع کشور و حتی انگیزه دادن مردم برای شرکت در روند‌های سیاسی تاثیرگذار می‌خواند.
صدیق‌الله توحیدی رئیس اجرایی این کمیته در مراسم بزرگداشت از روز جهانی مطبوعات به قربانی‌های که خبرنگاران و رسانه‌ها از بهر تامین دموکراسی و عدالت اجتماعی پرداخته اند اشاره می‌کند.
او افزود:
"در حراست از این ساعت که از گردش باز نماند همه ما به شمول حکومت مسئولیت داریم، تروریستان می‌خواهند صداهای افغانستان خاموش شود تا فضای ترس و وحشت در سرتاسر کشور گسترده‌تر شود و این‌ها به اهداف شوم برسند، ما در گزارش‌های ما اصل توازن و بی‌طرفی را رعایت می‌کنیم، اما این‌که خبرنگاران را مرتد می‌خوانند شکی نیست که آن‌ها سر دشمنی دارند."
حال از سوم می روز جهانی مطبوعات در افغانستان در حالی بزرگداشت می‌شود که رسانه‌ها در این کشور سال‌های پُرچالشی را گواه بوده‌اند.
پس از سقوط رژیم طالبان و ایجاد حکومت جدید در افغانستان، صفحه تازه کار در راستای آزادی بیان و رسانه‌ها در کشور باز شد و رسانه‌های تصویری، صوتی و نوشتاری آهسته آهسته آغاز به فعالیت کردند.
تصویب قانون رسانه‌های همگانی افغانستان و تضمین فعالیت‌های رسانه‌های آزاد در قانون اساسی این‌کشور، نخستین گام و راهی برای ایجاد و فعالیت صدها رسانه‌ای آزاد در این کشور هموار کرد.
این کارکردها از قربانی پرداختن خبرنگاران تا تهدید رسانه‌ها هم به دور نماند.
اما پسین سال‌ها به ویژه سال ۲۰۱۵ میلادی رسانه‌ها شاهد چالش‌های گسترده‌یی بودند.
به گفته نهادهای دفاع از حقوق خبرنگاران، تلاش هراس افگنان و استخبارات کشورهای همسایه، غاصبین، فساد پیشه‌گان و زورمندان داخلی برخفه ساختن گلوی آزادی بیان سبب قربانی، فرار به بیرون و یا هم کناره گیری خبرنگاران از فعالیت‌های رسانه‌ای بوده‌است چالشی که حتی به گفته نهادهای رسانه‌ای راه را برای تهدید رسانه‌ها و خبرنگاران از سوی گروه بنام داعش نیز هموار کرد.
در این میان، لت‌وکوب، تهدید و توهین خبرنگاران از سوی نهادهای دولتی و زورمندان و عدم دسترسی رسانه‌ها به اطلاعات از دیگر چالش های بوده که به گفته این نهادها به روحیه خبرنگاران و رسانه‌ها در کشور تاثیرگذار بوده است.
ریحانه رسولی مسئول خبرنگاران زن در شمال افغانستان با اشاره به بی‌پروایی‌های حکومت در برابر رسانه‌ها می‌گوید:
"دولت حمایت درست از خبرنگاران ندارد، ما همه روزه شاهد قتل همکاران عزیز ما بوده‌ایم و حال که روز تا روز با تهدید های روبه‌رو هستیم، دولت حمایت درست از خبرنگاران ندارد، اگر حملات سازمان دهی ادامه یابد، بدون شک بر کارما تاثیر خواهد داشت."
نگرانی از گسترش چالش‌ها در برابر کار رسانه‌ها در کشور در حالی مطرح می‌گردد که، بر بنیاد یافته‌های نهادهای دفاع از حقوق خبرنگاران سه سال پسین خونین‌ترین سال‌ها برای خبرنگاران و پرچالش‌ترین سال‌ها برای رسانه‌ها بوده‌است.
قتل یک خبرنگار در ولایت کندهار، حمله انتحاری که سبب جان باختن ۹ خبرنگار به شمول ۳ خبرنگار رادیو آزادی در شش درک کابل شد و آماج قرارگرفتن خبرنگار بی‌بی در ولایت خوست از رویدادهای مرگبار تنها در یک هفته گذشته بوده‌است.
- اما پاسخ حکومت بر این همه انتقاد‌ها و تعهد برای تامین امنیت رسانه‌ها و خبرنگاران چه است؟
عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه افغانستان می‌گوید که حکومت برای حفظ دستاوردهای آزادی بیان متعهد است و تامین امنیت خبرنگاران در اولویت کاران آنان قرار دارد.
او افزود:
"در مسیر آزادی بیان افغانستان مسیر طولانی را آمده‌است، در وضیعتی که افغانستان قرار دارد از لحاظ حق آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات یک وضعیت خوبی است، قابل اصلاح است ضرورت به کار بیشتر است و در این شکی نیست و انشاالله در این حق مردم باز نگری صورت نخواهد گرفت."
با این همه در حال حاضر ۱۲۰۲ رسانه ثبت وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان است که از این میان،۳۰۲ رسانه تصویری و متباقی رسانه‌های چاپی و رادیوها استند.
به گفته این وزارت پروسه راجستر ۶۶۸ رسانه دیگر ادامه دارد، اما آنچه نهادهای دفاع از حقوق رسانه‌ها بر آن اشاره می‌کنند هم اکنون فعالیت بسیاری از این رسانه‌ها به ویژه در ولایات از بهر نداشتن بودجه و مشکلات مالی، فعالیت‌هایشان را متوقف شده‌است.
دفتر هیئت معاونت سازمان ملل یا یوناما در افغانستان می‌گوید از رسانه‌های این کشور حمایت می‌کنند.
رینو دی تیل نماینده یوناما در کابل گفت:
"ملل متحد آگاه است که افغانستان یکی از خطرناکترین کشورها برای کار خبرنگاران و رسانه‌ها است و ما برای حفاظت از خبرنگاران، حمایت از رسانه‌ها و مبارزه با معافیت تعهد می‌کنیم."
در این میان، فهیم دشتی رئیس اتحادیه ملی ژورنالیستان افغانستان تاکید می‌ورزد که اگر به چالش‌ها و بی‌پروایی‌ها در برابر خبرنگاران و رسانه‌ها پایان داده نشود تهدید‌ها بیشتر شده و سال‌های آینده سال‌های خوبی برای کار رسانه‌ها در کشور نخواهد بود.
