وزارت دفاع افغانستان طرحی را تطبیق میکند که بر بنیاد آن نیروی تازه زیر نام اردوی محلی تشکیل خواهد شد.
مقامات این وزارت میگویند برای تأمین امنیت بهتر و دفع حملات مخالفان مسلح از هر کار شیوه ممکن استفاده خواهند کرد و تشکیل اردوی محلی نیز جزء تلاشهایاست که این وزارت روی دست دارد.
محمد رادمنش معاون سخنگوی این وزارت روز شنبه «۱۱ حمل ۱۳۹۷» در صحبت با رادیو آزادی گفت، این وزارت در نظر دارد در گام نخست بیشتر از پنجهزار تن را در صفوف نیروهای اردوی محلی جذب کند و در مراحل بعدی، شمار این نیروها به بیشتر از ۳۰ هزار تن افزایش خواهد یافت.
وی میگوید:
"اینها افرادی استند که مسئوولیت شان را در گذشته در برابر وطن شان ادا کردهاند و ما به آنها نیاز داریم، کسانیکه موسفیدان و متنفذین واقعی استند این افراد را تضمین میکنند که در صفوف اردوی محلی وظایفشان را انجام دهند یا نه، بر علاوه در اردوی ملی بخش کشف و استخبارات داریم."
آقای رادمنش میگوید، روند جذب افراد در چوکات نیروهای محلی با ثبت نام بیشتر از دو صد تن از ولایت لغمان آغاز شده و این روند به ولایتهای دیگر نیز گسترش خواهد یافت.
رادمنش همچنان میگوید، این نیروها زیر رهبری نیروهای اردوی ملی فعالیت خواهند کرد و روند استخدام آنان مانند سربازان اردو خواهد بود.
به گفته وزارت دفاع، نیروهای محلی در بخشهای جابجا خواهند شد که از سوی نیروهای اردوی ملی پاکسازی شده باشند.
با این همه، به تشکیل این نیروها در حالی تصمیم گرفته شدهاست که به تازهگی واحد نیروهای امریکایی متشکل از ۱۰۰۰ تن برای آموزش و مشوره دهی بیشتر به نیروهای نظامی کشور وارد افغانستان شدهاند.
سکات جکسون، قوماندان واحد جدید نظامیان امریکایی گفتهاست این واحد از نظامیان امریکایی، در بخشهای مختلف افغانستان به ویژه ولایتهای هلمند، پکتیا، کندهار و بلخ جابجا شدهاند.
به گفته این مقام نظامی امریکایی، مأموریت این واحد تازه نفس، تقویت نظامیان افغانستان، آموزشهای حرفهای نظامی برای ۳۰ هزار تن از این نیروها و پشتیبانی آنان در میدانهای نبرد خوانده شدهاست.
با این همه، حدود ۸ سال پیش و با شدت گرفتن جنگ در افغانستان، جنرال دیوید پیترویس با کارگیری از تجربۀ عراق، برنامۀ ملیشهسازی در افغانستان را به عنوان یک راه حل چالشهای امنیتی روی دست گرفت و دولت افغانستان این طرح را بنام پولیس محلی افغان تصویب کرد.
این نیروها در سال ۲۰۱۱ به گونۀ رسمی زیر نام نیروهای محلی ایجاد و بیشتر در مناطق شمال کشور فعالیت میکردند؛ اما با گذر زمان و با شهره شدن به "اربکیها "آنان به نقض گستردۀ حقوق بشر، آزار و اذیت مردم، تجاوز جنسی، دست داشتن با گروههای مخالف مسلح دولت و باج گیری از مردم متهم شدند.
اکنون عزیز رفیعی رئیس مجتمع جامعه مدنی افغانستان در پیوند به تشکیل اردوی محلی به نگرانیهای همسان اشاره میکند.
آقای رفیعی میگوید این طرح وزارت دفاع افغانستان برای این کشور خطر آفرین است و تشکیل اردوی محلی نه تنها به چالشهای امنیتی در کشور کمک نخواهد کرد، بلکه به حضور ملیشههای افزوده خواهد شد که به نقض حقوق بشری متهم بودهاند.
وی گفت:
"هر گونه فکر برای ایجاد اردوی محلی و گروههای قومی تباهی و پارچه شدن ملت را به بار میآورد، این تبانی در گذشته نمونههایش به بدترین شکل و بدترین تعریف تجربه شدهاست، هر نوع زمینه سازی به ایجاد گروههای قومی یا محلی سبب تنشهای بیشتر در درون جامعه افغانستان خواهد شد."
اما به راستی چه نیازی به حضور چنین تشکیل محسوس بودهاست و حضور نیروهای اردوی محلی به تأمین امنیت مناطق پاکسازی شده از حضور طالبان تأثیر گذار خواهد بود؟
محمداگل مجاهد یکی از کارشناسان نظامی میگوید، نیازی به حضور چنین نیروها در کشور نیست.
او نیز به این باور است که در کنار دیگر چالشها از حضور چنین نیروها بیشتر زورمندان و حتی مقامهای دولتی به سود خود شان بهرهگیری خواهند کرد.
وی افزود:
"شما تجربه ملیشه سازیها را در کشور دارید که سبب سقوط حکومت شد، نگرانی وجود دارد که افراد زورمند، افرادیکه فراقانونی عمل میکنند و توسط زورمندان سیاسیون و برخی از نمایندهگان ما در آن بخشها جابجا شوند و از چنین نیروها به نفع خود شان استفاده کنند."
آقای مجاهد پیشنهاد میکند که به جای چنین تشکیل حکومت افغانستان باید به تجهیز، آموزش و امکانات بیشتر به نیروهای اردوی ملی بکوشد.
با این همه، وزارت دفاع نگرانیها را در این زمینه بیجا میخواند و میگوید نیروهای اردوی محلی همانند نیروهای اردوی ملی از نیروهای کادری و حرفهای گزینش میشوند.
نظیفه محبوبی