فقر تعلیمی پدیده یی که شماری از نمایندهگان مردم در ولسی جرگه و فعالان زن، وزارت معارف را در مهار کردن آن ناکام میخوانند.
برخی از اعضای کمیسیون تحصیلات عالی و معارف ولسی جرگه میگویند وزارت معارف با وجود بدست آوردن میلیونها دالر؛ بجای این که برای بهبود بخشیدن و زمینه سازی برای فراگیری آموزش بهتر دختران کار می‌کرد، با گذر هر روز رفتن دختران به مکتب کاهش مییابد که به گفته آنان این ضربه جبران ناپذیر به پیکر معارف است.
حمیرا ایوبی یک عضو این کمیسیون روز پنجشنبه به رادیو آزادی گفت، نظارت که آنان از وزارت معارف انجام دادهاند، نشان دهنده فساد گسترده و عدم مدیریت درست بوده و که این وزارت نتوانسته برای افزایش شاگردان دختر زمینه سازی کند.
او افزود:
"اگر این وزارت مدریت قوی میداشت بسیار برنامهها را با مصرف بسیار کم و حتا با هیچ مصرفی بخاطر جذب دختران روی دست میگرفتند، بسیار از سازمانهای استند که هم اکنون با وزارت معارف کمک میکنند؛ اما اینها نمیتوانند دونرها را باورمند سازند که ما چنین برنامهها را برای جذب دختران روی دست داریم، فساد زمینه بزرگ دیگری است و آنچه ما میبینیم کار در وزارت معارف وجود ندارد."
خانم ایوبی به این باور است که میزان علاقه مندی دختران به رفتن به مکتب در مقایسه به سالهای گذشته کاهش یافتهاست و این وزارت بجای اینکه با ایجاد مکتب و اعمار ساختمانها به مسیرهای طولانی رفت و آمد دختران پایان دهد و یا نیازمندیهای شاگردان را در نظر داشته باشت، میلیونها دالر کمک را بیجا هزینه کرده و یا هم از سوی این وزارت حیف و میل شدهاست.
وی میگوید به علت موجودیت فساد و ناکارایی، حتا موسساتی که بخاطر تشویق دختران برای رفتن به مکتب پیش از این شماری از خانوادهها را کمک میکردند نیز به این حمایت هایشان پایان دادهاند.
این انتقادها در حالی از وزارت معارف صورت میگیرد که این وزارت یک هفته پیش گفته‌است که ۲.۴ میلیون کودک دختر در افغانستان از تعلیم محروم استند.
به گفته این وزارت ۵۰ درصد مکاتب افغانستان تعمیر ندارند، در ۳۳ درصد مکاتب دسترسی به آب وجود ندارد و نیز ۶۰ تا ۷۰ درصد دختران دورۀ لیسه را به پایان نمی‌رسانند که این همه سد راه دسترسی دختران به مکاتب شمرده می‌شود و ریشه در نا امنیها دارد.
این در حالیست که دیدبان حقوق بشر هفته جاری با نشر گزارشی گفته‌است که تلاشهای حکومت افغانستان و کمک کننده‌گان بین‌المللی برای آموزش دختران در افغانستان در سالهای اخیر به طور قابل ملاحظه کاهش یافتهاست.
اما شبکه زنان افغان میگوید اگر وزارت معارف کمبود بودجه و یا نا امنیها را بهانه یی قرار میدهد که سبب بی بهره ماندن دختران از آموزش شدهاست بیجاست زیرا به گفته این شبکه، وزارت معارف نتوانستهاست زمینههای بهتر را برای کاهش میزان بی علاقهگی خانوادهها در فرستادن دختران شان به مکتب انجام دهد.
سمیرا حمیدی رئیس اجرایی این شبکه به رادیو آزادی میگوید وزارت معارف میتواند با امکانات اندک از طریق تبلیغات در رسانهها و مساجد، ذهنیت خانوادهها را برای رفتن دختران شان به مکتب تغییر داده و آنان را در این زمینه تشویق کند و اگر نا امنی بهانه یی کاهش علاقه دختران و هراس خانواده‌های آنان شدهاست پس چرا یک کودک پسر میتواند در همان ولایات به مکتب برود.
او افزود:
"با تاسف که برای تعلیم و تربیه دختران میلیونها دالر مصرف شده، حمایت بسیار جدی وجود نداشتهاست، حق دسترسی دختران به آموزش در اولویت معارف نبودهاست، در هفده سال گذشته این وزارت ناکام بودهاست در این زمینه، در ولایت بامیان که هیچ نا امن نیست، اما ما میبینیم که این وزارت هیچ نوع کاری را انجام نداده تا دختران به مکتب بروند."
با همه انتقادها فساد در وزارت معارف و مصرف نشدن درست بودجه آن، این وزارت بازهم از کمبود بودجه سخن میزند.
کبیر حقمل رئیس نشرات این وزارت میگوید برای حل این مشکلات وزارت معارف در پلان استراتژی خود که برای پنج سال ساخته شدهاست، به آموزش دختران توجه خاص کرده و همکاری علمای دینی و تشویق خانوادهها برای رفتن دختران شان به مکتب بخشی از این استراتژی است.
وی افزود:
"تا هر اندازه یی که اوضاع امنیتی برهم میخورد دختران به همان اندازه جرات نمیکنند که از خانه بیرون شوند، فکر نمیکنم که در قرن ۲۱ خانواده یی باشد که به اهمیت علم پی نبرد و دختران شان را به مکتب نمانند، ولی صدر مشکلات نا امنی است و اگر ما دارای آسایش و رفاه اجتماعی باشیم، درصدی کسانیکه دختران شان را به مکتب نمیفرستند به صفر تقرب خواهد کرد."
با آنکه این وزارت معارف موجودیت چهل درصد شاگردان دختر را در مکاتب کشور یک دستاورد میخواند؛ اما سمیرا حمیدی به تلاشهای بیشتر در این زمینه تاکید میورزد.
وی میگوید بی بهره ماندن نیمی از پیکر جامعه که دختران استند، میتواند در تمامی بخشها به این کشور زیانبار باشد.
نظیفه محبوبی
