جنگ جاری در افغانستان، مشکلات اجتماعی، ظرفیت‌های پایین کاری، فرار سرمایه از کشور، موجودیت فساد در ادارات دولتی سبب بیکاری شده و این مسئله تأثیر ناگوار روی فقر نیز دارد.
شماری از افغانان از ولایات مختلف کشور می‌گویند، با آنکه در بخش‌های مختلف تحصیلات دارند، اما سال هاست که بیکار هستند.
آنان از حکومت می‌خواهند تا زمینه‌های کاری را برای آنان مساعد سازد در غیر آن جوانان بخاطر پیدا کردن لقمه نان با مخالفین مسلح یکجا می‌شوند.
وی افزود:
" نامم سلمان است، بیکاری زیاد شده، در گذشته کار‌ها زیاد بود کسیکه اگر تحصیلات پایین هم داشت بیکار نبود، امروز برای لیسانس و ماستر کار پیدا نمی‌شود برخی از جوانان با صفوف مخالفین مسلح یکجا شده‌اند."
"نامم ریاض است، با افزایش بیکاری فقر نیز بیشتر گردیده‌است خواست ما از حکومت اینست که برای جوانان فرصت‌های کاری را مساعد سازد که با کار، فقر هم از بین برود."
چندی قبل رئیس جمهور غنی در حاشیه نشست عمومی وزرای خارجه سازمان ملل گفته است که از صد افغان ده تن آنان می‌توانند در روز سه وقت نان گرم بخورند و برای کودکان‌شان زمینه تحصیلات عالی را فراهم نمایند.
محمد اشرف غنی گفته است از صد افغان ۴۰ تن آنان قسمی زندگی می‌کنند که دو وقت نان در روز می‌خورند و برای کودکان‌شان زمینه آموزش تا سطح لیسه را فراهم می‌کنند.
آقای غنی همچنان گفته‌است که از صد افغان ۲۰ یا ۳۰ تن آنان قسمی زندگی می‌کنند که تنها یک وقت نان بدست آورده می‌توانند و کودکان شان تنها به سطح ابتدائیه درس خوانده می‌توانند و بقیه افغان‌ها نه نان بدست آورده می‌توانند و نه هم کودکان‌شان به مکتب رفته می‌توانند.
به اساس احصائیه اخیر بانک جهانی که حکومت افغانستان هم آنرا تأیید کرده در افغانستان ۱.۹ میلیون افغان واجد شرایط کار، بیکار هستند.
در عین حال، رئیس اتحادیه ملی کارگران افغانستان می‌گوید، همه ساله چهارصد هزار جوان واجد شرایط کار در گروه جوانان بیکار اضافه می‌شوند که این یک مشکل جدی است.
معروف قادری رئیس این اتحادیه در صحبت با رادیو آزادی گفت، ۴۰ درصد افغانان زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
وی افزود:
"۱۵میلیون افغان واجد شرایط کار در افغانستان زندگی می‌کنند که برخی آنان در ادارات دولتی و شماری دیگر آنان در سکتور خصوصی مصروف کار و متباقی بیکار هستند، دو رقم بیکار هستند یکی بیکار آشکار و دیگر به گونه مخفی بیکار است، بیکار مخفی آنست که یک فرد در یک ماه ۷۰۰۰ افغانی معاش میگیرد و نیاز‌های اولیه وی را هم تکمیل نمیکند و زیر خط فقر زندگی می‌کند که این رقم ۴۰ درصد افغانان را تشکیل می‌دهد."
از سوی هم کمیسیون صحت کار و کارگران ولسی جرگه نیز بخاطر افزایش فقر در کشور ابراز نگرانی می‌کند.
عبدالقادر قلاتوال یکتن از اعضای این کمیسیون از حکومت میخواهد تا زمینه‌های کاری را برای جوانان در کشور فراهم نماید تا فقر از بین برده شود.
وی می‌گوید:
" بیکاری به اوج اش رسیده، این طبیعی است که بیکاری جوانان را به صفوف مخالفین مسلح می‌کشاند یا آنان به مواد مخدر رو می‌آورند و یا هم به فساد‌های دیگر مبتلا می‌شوند که این مسایل خود بار دوش جامعه و حکومت است و لازم است تا حکومت قوه جذب را در کشور تقویت نماید تا جوانان بیکار به کار گماشته شوند و سطح بیکاری در کشور کاهش یابد."
استاد محمد اکبری یک تن دیگر از اعضای ولسی جرگه می‌گوید، اقدامات ضعیف از سوی حکومت بخاطر ایجاد کار برای جوانان و فساد اداری از جمله عوامی اند که سطح فقر و بیکاری را در کشور بیشتر ساخته است.
وی افزود:
" حکومت در راستای مبارزه با فساد ناکام است و فساد سبب فقر شده و فقر سبب بیکاری."
از سوی هم سرپرست وزارت کار و امور اجتماعی موجودیت فساد در ادارات دولتی را پذیرفته اما تأکید می‌کند که حکومت افغانستان تلاش‌های جدی را در این راستا آغاز کرده‌است.
فیض الله ذکی سرپرست این وزارت می‌گوید، بخاطر از بین بردن فقر و بیکاری در کشور یک کمیته برای جوانان در چوکات حکومت ساخته شده‌است.
آقای ذکی گفت:
" یک کمیته هم بنام کمیته اشتغالزایی برای جوانان در چوکات دولت ساخته شده رئیس صاحب اجرائیه شخصاً مسئولیت این کمیته را گرفته است و وزارت کار و امور اجتماعی هم البته در کنار شان است به حیث سکرتریت و پیشبرد امور اولیه کمیته را انجام می‌دهد و چندین وزارت و ادارات ذیربط هم شامل آن است."
آقای ذکی می‌گوید، تا دو ماه آینده به هدف ایجاد برنامه همه جانبه اشتغالزایی در کشور کنفرانس ملی در کابل برگزار می‌شود تا سطح فقر و بیکاری کاهش یابد.
با این همه سید الرحمن عمران یکتن از کارشناسان اقتصادی می‌گوید، حکومت بخاطر از بین بردن فقر و بیکاری در کشور باید برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی زمینه سرمایه گذاری در کشور را فراهم نماید.
وی افزود:
" هر قدر که در یک کشور سرمایه گذاران داخلی و خارجی سرمایه گذاری نمایند به گونه طبیعی نقش مهم را بخاطر از بین بردن بیکاری و فقر دارد."
وزارت کار و امور اجتماعی می‌گوید، رهبران حکومت در تلاش اند که میزان بیکاری در کشور کاهش یابد تا زندگی مردم بهبود یابد.
گزارش: فرشته ندا
