طی ۱۵ سال گذشته با وجود مصرف میلیون‌ها دالر در بخش مبارزه با کشت کوکنار در افغانستان این‌کشور هنوز هم در جمع بزرگ‌ترین کشور‌های تولید کننده تریاک در سطح جهان به حساب می‌آید و بیش از ۸۰ درصد تریاک جهان را تولید می‌کند.
شماری از اعضای کمیسیون مبارزه با مواد مخدر ولسی جرگه افغانستان به این باورند که کشت کوکنار در این‌کشور رو به افزایش است و حکومت افغانستان در جریان ۱۵ سال گذشته در جلوگیری از آن ناتوان بوده‌است.
نقیب الله عضو این کميسیون به رادیو آزادی گفت، با افزایش ناامنی‌ها در افغانستان زمینه کشت کوکنار نیز مساعد شده و این بته بیشتر در مناطقی کشت می‌شود که از کنترول دولت افغانستان خارج است.
وی گفت:
"هر چند مبارزه بر ضد کشت کوکنار دست آورد‌های داشته اما به صورت کلی این یک پروسه ناکام است، این‌ها ( ادارات مربوطه) نتوانستند که در این مدت با امکانات فراوان فیصدی کشت کوکنار را کاهش دهند، بر عکس افزایش نیز یافته‌است."
اما این تنها حکومت افغانستان نیست که در راستای محو کشت کوکنار مبارزه می‌کند بلکه کشور‌های جهان بخصوص امریکا از سال ۲۰۰۲ بدین سو در بخش مبارزه با کشت، تولید، قاچاق و استعمال مواد مخدر در افغانستان میلیون‌ها دالر به مصرف رسانیده‌است.
به اساس آخرین سروی، در سال ۲۰۱۶ میلادی کشت کوکنار در افغانستان ده درصد و تولید تریاک ۴۳ درصد نظر به سال قبل آن افزایش یافته‌است.
یافته‌های وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان نشان می‌دهند که در جریان سال جاری نیز در ۲۱ ولایت این‌کشور در بیشتر از دوصد هزار جریب زمین کوکنار کشت شده‌است.
در همین حال معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله افغانستان می‌گوید که طرح و برنامه‌های مبارزه با مواد مخدر باید بازنگری شوند.
سید مهدی کاظمی سخنگوی این اداره به رادیو آزادی گفت:
" برای محو کشت کوکنار به نیروی نظامی نیاز است تا با قوت کامل به محل کشت کوکنار فرستاده شود تا شاهد کاهش کشت باشیم. متأسفانه برنامه‌های محو کشت کوکنار، چنانکه انتظار می‌رفت آن‌گونه نبوده‌است و شاهد محو بیشتر کشت‌زار‌های کوکنار نیستیم."
آقای کاظمی ابراز نگرانی می‌کند که در جریان همین سال با افزایش کشت کوکنار در افغانستان تولید و قاچاق مواد مخدر نیز افزایش خواهد یافت.
از سوی دیگر وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان با آن‌که از تلاش‌ها در این راستا سخن می‌زند اما ناامنی‌های موجود در این‌کشور و گراف بلند تقاضای مواد مخدر را در بازار‌های جهانی از عمده‌ترین عوامل می‌خواند که روند مبارزه با کشت کوکنار را در افغانستان با چالش مواجه ساخته‌است.
محمد حنیف دانشیار سخنگوی این وزارت می‌گوید که جهت مبارزه با پدیده مواد مخدر در افغانستان باید اجماع جهانی به وجود آید.
وی افزود:
" کشت و تولید مواد مخدر که در افغانستان صورت می‌گیرد به اساس نیازمندی مردم افغانستان نیست بلکه مارکیت مواد مخدر کشور‌های جهان است و مسیر امن قاچاق آن کشور‌های منطقه است، این پدیده به یک کار مافیایی جهانی مبدل شده‌است."
شماری از کارشناسان افغان نیز برای مبارزه با مواد مخدر بر همکاری جدی جامعه جهانی تأکید می‌ورزند.
میرزا محمد یارمند معین پیشین وزارت امور داخله افغانستان می‌گویند، با توجه به این که تریاک و دیگر مواد مخدر در افغانستان به اساس تقاضای بلند مارکیت‌های جهانی تولید می‌شود و منابع مالی گروپ‌های جنگی به حساب می‌آید، نیاز است تا جهان در کنار افغانستان ایستد و در بخش مبارزه با این پدیده صادقانه همکاری نماید.
وی می افزاید، حکومت افغانستان نیز باید بدیل مناسب کشت کوکنار را به دهاقین افغان فراهم سازد.
گزارش: عبادالله حنان زی
