زنان فابریکه نساجی در شهر نیویارک در سال ۱۸۵۷ بخاطر بدست آوردن حقوق و کرامت انسانی‌شان دست به اعتراض و راهپیمایی زدند.
این روز به مثابه روز آغاز مبارزه برعلیه ظلم استبداد، استثمار و تبعیض نژادی در برابر زنان خوانده شده‌است.
اما مبارزه زنان عدالت خواه در این جا پایان نیافت.
در سال ۱۹۰۸میلادی یعنی ۵۱ سال بعد هزارها زن این فابریکه یکبار دیگر بخاطر بدست آوردن حقوق‌شان و بر علیه ظلم و استبداد در برابر زنان در جامعه دست به اعتراض زده و مظاهره کردند.
در این اعتراضات حدود ۱۳۰ زن زندگی‌شان را از دست دادند، طوری که در برخی گزارش‌ها آمده‌است که این زنان از سوی مالکین فابریکه سوختانده شده و بعداً این رویداد یک حادثه عنوان گردید.
دو سال بعد یعنی در سال (۱۹۱۰ میلادی) بیش از صد زن از هفده کشور جهان بخاطر بدست آوردن حقوق‌شان تجمع کرده و برای حفظ حقوق انسانی زنان یک قطعنامه را صادر کردند.
شروتی اپدیهای سرپرست سازمان ملل متحد در بخش زنان در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"در سال ۱۹۱۰ میلادی یک خیزش بزرگ زنان ایجاد گردید و در سال ۱۹۱۴ زنان در جرمنی بخاطر خواستن حقوق زنان در تمام جهان دور هم جمع شدند چیزی که تا آن زمان داده نشده بود، این دقیقاً هشتم مارچ بوده به همین خاطر این روز رسماً بنام روز جهانی زن مسمی گردید."
ملل متحد برای اولین بار هشتم مارچ روز بین‌المللی زن را به گونه رسمی در سال ۱۹۷۵ تجلیل کرد که تا حال در بسیاری از کشورهای جهان از آن تجلیل می‌گردد.
هدف از تجلیل این روز مصون بودن حقوق انسانی و بینادی زنان و ایجاد زمینه کار و تعلیم برای آنان در جامعه می‌باشد.
هشتم مارچ روز همبستگی زنان برای اولین بار در سال ۱۳۴۶ در افغانستان تجلیل گردید.
این روز به اثر تلاش‌های اناهیتا راتب زاد اولین سفیر زن در افغانستان در تالار (سازمان دیموکراتیک زنان افغانستان) با مراسم شاندارتجلیل گردید
شهلا فرید یک عضو شبکه زنان افغانستان در مورد گفت:
"اناهیتا راتب زاد که یکی از زنان افغان است برای اولین بار بخاطر تجلیل از هشتم مارچ اقدامات کرد و عملاً این روز در افغانستان تجلیل شد بعد از حاکمیت حزب دیموکراتیک خلق افغانستان در زمان حکومت مجاهدین و رژیم طالبان این روز را کسی بنام هشت مارچ نمی‌شناخت."
هر چند از پانزده سال اخیر به این طرف از این روز با برگزاری نشست‌های بزرگ و سخنرانی مقامات بلند پایه تجلیل می‌گردد اما به باور شماری از فعالان زن و اعضای ولسی جرگه تجلیل از این روز بیشتر جنبه نمایشی داشته و میان حرف و عمل فاصله زیاد وجود دارد.
فوزیه کوفی نماینده مردم بدخشان در ولسی جرگه می‌گوید که حقوق و ارزش زنان با دادن شعارها و برگزاری نشست‌های سمبولیک بر آورده نمی‌شود بلکه نیاز است تا در این خصوص اقدامات عملی صورت گیرد.
وی افزود:
"از این روز در سراسر کشورهای جهان بخاطر تجدید تعهد به زنان تجلیل می‌شود و در افغانستان طوری که قبلاً یاد آور شدم به حیث یک مسئله نمایشی تجلیل می‌شود و من یقین دارم که تنها تجلیل با محفل و سخنرانی می‌تواند جنبه نمایشی این مسئله را بیرون سازد در حالیکه در کشوری که پس از چهل سال جنگ، بی‌عدالتی و عمده‌ترین قربانی که زنان داده بدون برخوردهای سیاسی و سلیقه‌یی برای حقوق زن ضرورت داریم."
به باور برخی از فعالان زن، ظلم و ستم‌های فعلی در برابر زنان در کشور تنها یک منبع نداشته بلکه برخی منابع فرهنگی، سیاسی و اقتصادی نیز وجود دارد.
آنان می‌گویند، با گذشت زمان هنوز هم فرهنگ و کلتور در افغانستان اصلاح نشده در حالیکه فرهنگ‌ها با گذشت زمان باید اصلاح شوند.
شماری از زنان به این باور اند که هنوز هم در جامعه ذهنیت‌ها بر خلاف تجلیل از روز همبستگی زنان وجود دارد.
فتانه حسن زاده یک عضو نهاد فرهنگی و اجتماعی تساوی در این مورد می‌گوید:
"ما در افغانستان با دو نوع مخالفین مواجه هستیم مخالفین که می‌فهمند ولی عمداً بخاطر مشارکت زنان مخالفت می‌کنند با این روز که شامل انسان‌های با سواد و نکتایی دار حکومتی هم می‌شود و یک تعداد که منافع شان را با حضور زنان در خطر می‌بینند و یک تعداد از لحاظ مذهبی خیلی افراطی برخورد می‌کنند با این مسئله."
فعالان زن می‌گویند که تنها خشونت کنندگان در برابر زنان مرد‌ها نیستند، بلکه ذهنیت‌های هم وجود دارد که زنان رانسبت به مردان کوچک جلو می‌دهند و به گفته این فعالان زن برخی زنان نیز با داشتن چنین ذهنیت می‌خواهند آنرا بالای دیگر زنان تحمیل کنند.
به باور آنان، این ذهنیت در مورد زنان در طی قرن‌ها ایجاد گردیده و به همان اندازه کار نیاز دارد تا دوباره از بین برده شود.
جاوید حسن زاده
