با حملات هوایی اسرائیل در بیروت، پایتخت لبنان، کلکینهای خانۀ زکار کیشیشیان بهشدت میلرزد. این مرد ۵۶ ساله میگوید: «نمیداند که بمبها چقدر نزدیک خانۀ آنها فرود خواهند آمد.»
او گفت، «باید دعا کنیم که زنده بمانیم.»
کیشیشیان در مزهر، شهرکی که کمی بیرون از بیروت موقعیت دارد، زندگی میکند. او یکی از اعضای ۱۵۰هزار نفری جامعۀ مسیحی ارمنی لبنان است.
جنگ اسرائیل بسیاری از لبنانیهای ارمنیتبار را با انتخاب دردناک روبهرو کردهاست: ماندن و قبول کردن خطر مرگ و یا ترک کشوری که آن را خانۀ خود میدانند.
کیشیشیانِ موسیقیدان متولد بیروت میگوید که در اینجا حداقل صد سال سابقه دارند. او گفت که رها کردن جامعه، فرهنگ و داراییهایشان خیلی سخت است.
عملیات زمینی و حملات هوایی اسرائیل که گروه حزبالله را هدف قرار میدهد، آسیب زیادی به غیرنظامیان وارد کردهاست.
حزبالله یک گروه مسلح و حزب سیاسی است که کنترل بسیاری از بخشهای جنوب لبنان را در دست دارد.
مقامهای لبنان میگویند که از ۲۳ سپتمبر بیش از ۲۳۰۰ نفر، عمدتاً غیرنظامیان، کشته شدهاند و اضافه از یک میلیون و دوصدهزار تن دیگر یعنی یکپنجم جمعیت این کشور بیجا شدهاند که بزرگترین بیجا شدن مردم در تاریخ لبنان است.
بیشتر در این باره: پاپ فرانسیس خواستار «آتشبس فوری» در درگیریهای شرق میانه شدبخش کوچکی از لبنان چندقومی و چندمذهبی با حدود پنجونیم میلیون جمعیت در امان مانده است.
طیارههای جنگی اسرائیلی هزاران حمله را در بیروت و دیگر شهرهای بزرگ لبنان انجام داده.
کیشیشیان، همسرش و یک پسر دوازدهسالهاش بهندرت به بیرون خانۀ خود میروند.
آنها در شهرکی عمدتاً ارمنینشین در شمالشرق بیروت زندگی میکنند.
کیشیشیان میگوید که روزانه بیشتر از پسرش دلجویی میکند و کوشش میکند که به او اطمینان بدهد که این وضعیت موقتی است.
کیشیشیان به پسر خود میگوید که او قبلاً تجربیات مشابهی را پشت سرگذشتانه و زنده مانده؛ اما به گفتۀ کیشیشیان در حقیقت وی از این وضعیت نگران است.
این مرد میگوید که جنگ اسرائیل در لبنان فقط علیه حزبالله نیست، گروهی که ایالات متحده بهعنوان یک سازمان تروریستی میشناسد و اتحادیۀ اروپا فقط شاخۀ نظامی حزبالله را شامل لیست سیاه کردهاست.
او گفت که همه مردم عادی، اطفال و بزرگسالان قربانیان این جنگاند.
کیشیشیان افزود، «ما همه قربانی این همه اقدامات غیرانسانی هستیم. خانههای شهروندان عادی ویران میشوند.»
وحشت جنگ
یسایی هواتیان، ساکن روستای عنجر در ۶۰ کیلومتری شرق بیروت، فکر میکرد که در خانۀاش در امان است.
این قریۀ عمدتاً ارمنینشین به صدها تنِ که از بمباران اسرائیل در جنوب لبنان گریختهاند پناه داده است؛ اما هواتیان ۶۴ساله میگوید که جنگ اکنون در چند قدمی این روستا رسیده است.
او افزود که صدای انفجارها به گوش میرسد و این انفجارها بسیار نزدیکتر از آنچه پیشبینی میکردند است. هواتیان میگوید که این وضعیت به آنها از وحشت جنگ یادآوری میکند.
هواتیان: صدای انفجارها به کوش میرسد و این انفجارها بسیار نزدیکتر از آنچه پیشبینی میشد است.
عنجر یک قریۀ تاریخی محبوب گردشگران است و فقط چند کیلومتر از گذرگاه اصلی مرزی با سوریه فاصله دارد.
در حملات هوایی اسرائیل در چهار اکتوبر، گذرگاه مسنا هدف قرار گرفت و در نتیجه سرک به روی ترافیک بسته شد.
اسرائیل ادعا کرده که حزب الله از این مسیر مرزی برای انتقال اسلحه استفاده می کرد.
حدود ۵۰۰هزار نفر طی سه هفتۀ اخیر از این گذرگاه عبور کردهاند. بسیاری از این افراد، پای پیاده، کودکان و اموالشان را با خود گرفته و از خشونتها در لبنان فرار کردهاند.
هواتیان، متولد عنجر، از جنگ داخلی لبنان بین سالهای ۱۹۷۵ و ۱۹۹۰ و از جنگ بین اسرائیل و حزبالله در سال ۲۰۰۶ زنده مانده است. او میگوید که جنگ فعلی متفاوت است:
«من شاهد جنگها و درگیریهای مسلحانۀ زیادی در لبنان بودهام؛ اما هرگز به این گستردگی تخریب یا حملات علیه جمعیت غیرنظامی را ندیدهام.»
هواتیان: مناطق جنوبی لبنان کاملاً ویران شدهاست.
او با اشاره به جنگ جاری اسرائیل در غزه میگوید، به نظر میرسد که صحنههای جنگ در حال تکرار است.
کریستین تانیلیان سرکیسیان، هماهنگکنندۀ یک موسسۀ غیردولتی در بیروت است. این موسسه از اعضای محروم جامعۀ ارمنی در لبنان حمایت میکند.
تانیلیان سرکیسیان میگوید که طی هفتههای اخیر قصههای دلخراش زیادی از خانوادههای آسیبپذیر شنیده است:
«مادرانی که ما با آنها کمک کردهایم به ما گفتند که چگونه کودکانشان از شوک، بیخوابی و استفراغ ناشی از فشار روحی رنج میبرند.»
این زن ۴۷ساله با شوهر و سه فرزندش در شرق بیروت زندگی میکند، منطقۀ نسبتاً امن در دامنۀ کوههایی که در نزدیک شهر قرار دارد.
او گفت که بمباران اسرائیل در شهر پرنفوس بیروت همه را تحتتأثیر قرار داده است. این شهر دوونیم میلیون نفر جمعیت دارد.
تانیلیان سرکیسیان میگوید، «جنگ شاید بهگونۀ مستقیم علیه ما {جمعیت ارمنی} نباشد و شاید ما هدف اصلی نباشیم.» او افزود:
«اما ما در هفتههای اخیر بهگونۀ مداوم در وضعیت هشداردهنده زندگی کردهایم. شهر ما فلج شده و هرجومرج در اطراف ما وجود دارد.»
تانیلیان سرکیسیان نگران است که تشدید جنگ اسرائیل در لبنان او و خانوادهاش را مجبور به فرار از این کشور خواهد کرد.
این خانواده در صورت ترک لبنان به ارمنستان خواهد رفت. او گفت، «لبنان کشور من است و جامعۀ ارمنی برای ساختن زندگی ما در اینجا سخت مبارزه کرده است.»