نیمروز به عنوان ولایت گرمسیر افغانستان، اقلیم مناسبی برای کشت و زراعت دارد و در گذشته در کنار کشت های رایج، در بخشهای از این ولایت کوکنار نیز کشت میشد.
دهقانان در نیمروز میگویند که امسال به دستور حکومت طالبان بر زمین های که در گذشته کوکنار کشت میکردند، نیز حاصلات بدیل آن را کشت کردند، اما به دلیل کمبود آب این حاصلات آنان از بین رفت.
سورگل، دهقان در نیمروز که زمین یک زمیندار را برای کشت و زراعت به اجاره گرفته، میگوید که چند ماه شده از بند کمالخان برای آبیاری زمینهای وی آب نرسیده است:
" عملاً میبینید که مردم کشت کرده اند، اما سه ماه شده که برای آبیاری آن آب را رها نکرده اند، اگر زمین را با آب شور آبیاری کنم هم کشت از بین میرود و هم به زمین ضرر میرساند. خواهش ما از مقامها این است که اگر در بند آب موجود باشد، به اندازه آب را رها کند که مردم مزارع خود را آبیاری کنند."
حاصلات پنبه در نیمروز
در حال حاضر در ولایت نیمروز پنبه دانه، جواری، گندم، باغهای خٌرما، انار و ترکاری به عنوان بدیل کوکنار کشت میشود.
بسم الله، دهقان دیگر در نیمروز شکایت دارد که با وجود دست کشیدن از کشت کوکنار، حاصل بدیل آن برایش زیان بار بوده است:
" مشکل ولایت نیمروز آب است، اگر آب زراعتی باشد هر میوه که با منطقه گرمسیر سازگار باشد، در اینجا حاصل میدهد. ببینید، ریاست زراعت به ما امسال جواری داد و آن را کشت کردیم، پنبه دانه کشت کردیم، اما چون آب نیست خُشک شد."
عبدالرضا، دهقان دیگر هرچند از منع شدن کشت کوکنار راضی است، اما نبود زمینه ترویج کشت بدیل وی را متضرر ساخته است.
"حال که اقلام دیگر را کشت میکنیم حاصلات بهتری میدهد، اگر آب باشد در ولایت نیمروز انار، انگور سر درخت، خرما، ترکاری و گندم حاصل خوب میدهد. ما با کمبود آب روبرو استیم."
در گذشته بخش قابل ملاحظه یی از زمین های زراعتی به کشت کوکنار در نیمروز اختصاص یافته بود اما حالا بسیاری از دهقانان به کشت بدیل رو آورده اند.
مسوولان محلی حکومت طالبان در نیمروز میگویند که آنان از نزدیک با دهقانان کار میکنند تا زمینه ترویج و رشد کشت های بدیل کوکنار را فراهم سازند.
مولوی شیراحمد رفیع، رئیس زراعت و مالداری ولایت نیمروز به رادیو آزادی گفت که دهقانان از برخی کشت های بدیل کوکنار عاید خوبی بدست آورده اند:
" در ولایت نیمروز مردم بیشتر به کشت کنجد و پنبه رو آورده اند که حاصل و بازار بهتر دارد و دهقانان از عاید آن راضی اند، امراض نباتی و آفات آن هم کمتر است."
حکومت طالبان دو سال پیش با منع کشت کوکنار با دهقانان تعهد کرد که کشت های بدیل را در اختیار آنان قرار خواهد داد، اما حال با گذشت بیشتر از دو سال، تا حال کشت مناسب بدیل در اختیار دهقانان قرار داده نشده است.
دهقانان شکایت دارند که در کنار نبود کمک در بخش کشت بدیل، منابع کافی آب زراعتی نیز برای شان ایجاد نشده است.
گزارش: حفیظ الله نورزاد