مردم در کابل می‌گویند که فرهنگ کتابخوانی و ارزش کتاب در مقایسه با سال‌های گذشته، به‌گونۀ چشم‌گیری کاهش یافته است. برخی از نویسندگان و شهروندان افغانستان می‌گویند که به دلیل شرایط نامطلوب اقتصادی، مردم کمتر به خرید کتاب توجه می‌کنند و در عین حال، ارزش کتاب به‌شدت نزول کرده است.
فردوس قاسمی، جوان ۲۳ ساله ساکن کابل، یکی از افرادی است که روزانه دو تا سه ساعت را به مطالعه اختصاص می‌داد. اما اکنون به دلیل مشکلات اقتصادی، به جای مطالعه، برای یافتن نان حلال تلاش می‌کند. او می‌گوید که علاقه زیادی به مطالعه داشت، اما اکنون نه توان خرید کتاب دارد و نه وقتی برای مطالعه.
"قبلاً کتاب‌های متنوعی می‌خریدم و مطالعه می‌کردم چون توانایی اقتصادی‌ام اجازه می‌داد. علاقه زیادی به کتاب خواندن داشتم و وقت مشخصی را به آن اختصاص می‌دادم. اما حالا دیگر نمی‌توانم."
او در ادامه می‌گوید:
"بعد از این که حکومت تغییر کرد و حکومت امارت آمد، مجبور شدم کار کنم. در خانه من و یک برادرم کار می‌کنیم. این پول به مصارف روزمرۀ ما بسنده نیست که ما مشکلات خود را با آن رفع کنیم، توان این را ندارم که کتاب خریداری کنم."
بیشتر در این باره: حکومت طالبان۵۰ هزار جلد کتاب را از کتابفروشی ها و مراکز انتشارات کابل جمع آوری کردندفرحت رحمان، فعال اجتماعی، می‌گوید که در شرایط کنونی افغانستان، کتاب ارزش خود را از دست داده و مردم به دلیل بسته شدن مکتب‌ها و پوهنتون‌ها برای دختران، از مطالعه دلسرد شده‌اند. او در گفت‌وگو با رادیو آزادی بیشتر گفت:
"با به وجود آمدن حکومت دوبارۀ طالبان و بسته شدن مکاتب و دانشگاه‌ها به روی دختران، مردم دلسرد شدند و کتاب کاملاً ارزش خود را از دست داد. من چند روز قبل در صفحۀ فیسبوک سر زدم، متوجه یکی از هموطنان ما شدم که به یک کتاب‌خانۀ سر می‌زند تا چند جلد کتاب خریداری کند. در شروع، این هم‌وطن ما نگران قیمت کتاب است، اما بعداً دریافت می‌کند که کتاب‌ها به قیمت ده، پانزده و بلندترین آن به بیست افغانی به فروش می‌رسد."
این در حالی است که بیش از سه سال از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان می‌گذرد و هیچ بهبودی در وضعیت اقتصادی مردم مشاهده نمی‌شود. بسیاری از جوانانی که در دوران جمهوریت مخلوع به کتابخوانی علاقه‌مند بودند، اکنون در جستجوی نان حلال برای خانواده‌های خود هستند.
یک مرکز مطالعه کتاب (کتابخوانی) در هرات
بر اساس گزارش اخیر سازمان جهانی نظارت بر گرسنگی، نزدیک به ۱۲.۴ میلیون افغان تا ماه اکتبر با ناامنی غذایی روبرو خواهند شد.
اسماعیل لشکری، یکی از مسئولان چاپخانه‌های کتاب، می‌گوید که در دوران جمهوریت، کارشان رونق داشت و مردم بیشتر کتاب می‌خریدند، اما با بازگشت طالبان، کار و بارشان کاهش یافته است.
"مطالعه و کتابخوانی متأسفانه در افغانستان از بسیار سال‌های دور و دراز پیامد خوب و مثبتی نداشته. اما در بیست سال اخیر در حکومت گذشته بهتر شده بود به دلیل این که نسل جوان دوباره به دانشگاه‌ها راه یافتند و دانشگاه‌ها منبع انتشار علم بودند. با آمدن نظام امارت و تغییر رژیم چون دانشگاه به روی دختران بسته شد، این باعث شد که یک مقدار کتابخوانی از این بعد صدمۀ بسیار شدید ببیند."
مصاحبه کنندگان: بسته شدن مکاتب و پوهنتون‌ها برای دختران، ارزش و جایگاه کتاب در جامعه را کاهش داده است.
فرحت رحمان هشدار می‌دهد که ادامه این وضعیت پیامدهای ناگواری خواهد داشت.
"مردم به‌خاطر شرایط بد اقتصادی، جنگ و بی‌روزگاری نمی‌توانند که کتاب مطالعه کنند و این سبب می‌شود که جامعه بیشتر تاریک شود و این نشانه خوبی نیست. اگر به این موارد توجه صورت نگیرد، افغانستان در آینده یک کشور کاملاً تاریک و هیچ نقطۀ روشنی نخواهد داشت.