پس از واکنش‌های شدید در شبکه‌های اجتماعی در پیوند به سیاه کردن عکس‌های امان‌الله خان، پادشاه پیشین و بانی استقلال افغانستان و خان عبدالغفارخان، از جمله پیشگامان فلسفۀ عدم تشدد، روز گذشته شماری از جوانان، رنگ سیاه را از روی عکس امان‌الله خان پاک کردند.
در ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی نشر شده، دیده می‌شود که دو جوان توسط پارچه‌ای رنگ سیاه عکس را پاک می‌کنند.
باشنده‌گان تورخم: سیاه کردن عکس امان‌الله خان، کار طالبان است
سیاه کردن تصاویر امان‌الله خان و پاچا خان به‌عنوان بی‌احترامی به هویت و تاریخ افغانان عنوان شده است.
شماری از باشنده‌گان شهرک تورخم مدعی‌اند که کارمندان ادارۀ امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان این عکس‌ها را سیاه کرده‌اند. اما آنان به دلیل مشکلات امنیتی از صحبت با رادیو آزادی در این باره خودداری کردند. اما یک باشنده ننگرهار که او هم نمی‌خواهد به دلیل مشکلات نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت:
"کاری که طالبان در شهرک تورخم کردند و بر عکس‌های غازی امان‌الله خان و پاچا خان رنگ سیاه انداختند کار خوبی نکردند. شاه امان الله خان به افغانستان استقلالیت آورد و پاچا خان تمام عمر برای اتحاد پشتون‌ها مبارزه کرده است."
بیشتر در این باره: چرا طالبان در برخی از ولایات اجازه ندادند مردم از روز استقلال افغانستان تجلیل کنند؟یک باشندۀ دیگر ننگرهار هم که نمی‌خواهد از او در گزارش نام گرفته شود ادعا می‌کند که پیش از این هم کارمندان امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان عکس‌های احمدشاه بابا، بنیان‌گذار افغانستان امروزی و شمار دیگری از شخصیت‌های علمی و نویسنده‌گان را از جاده‌های عمومی حذف کرده‌اند.
شماری دیگر از باشنده‌گان شهر جلال‌آباد هم به رادیو آزادی گفتند، اخیراً این عملکرد با تصاویر نصب شدۀ بازیکنان کریکت در جاده‌ها نیز صورت گرفته است. اما مسئولان حکومت طالبان در ننگرهار در این مورد به پرسش‌های رادیو آزادی پاسخ ندادند.
بیشتر در این باره: با برگشت طالبان، شماری از هنرمندان اهل نقاشی دست به خودسانسوری زده اندشماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی و شماری از مقام‌های پیشین هم این عملکرد را نکوهش کردند.
زردشت شمس، دیپلومات پیشین و معین پیشین وزارت اطلاعات و فرهنگ در زمان نظام جمهوری پیشین در صفحۀ ایکس خود نوشته است که بی‌احترامی به شخصیت‌های بزرگ بی‌احترامی به خود است و بدون از دست دادن حیثیت خود در میان مردم هیچ سود دیگری ندارد. او به رادیو آزادی گفت:
"شاه غازی امان‌الله خان و پاچا خان آن دو شخصیت بزرگ تاریخ افغان است که افغانان لر و بر آنان بسیار احترام دارند. این دو کسانی‌اند که شخصیت‌شان به تاریخ افغان ثابت است. اگر هرکس به شخصیت آنان حمله کند، اصلاً به خود بی‌احترامی می‌کند و در میان مردم نسبت به آنان نفرت زیاد می‌شود."
امان‌الله خان پادشاه تجددخواه افغانستان، در سال ۱۹۱۹ پس از مرگ پدرش، حبیب‌الله خان، به سلطنت رسید و بلافاصله استقلال کامل افغانستان را از بریتانیا اعلام کرد.
حنیف اتمر، وزیر خارجۀ نظام جمهوری پیشین هم در توییتر خود این عملکرد را نکوهش کرده و این را بی‌احترامی به هویت افغانان و تاریخ افغان‌ها دانسته است. افراسیاب ختک، نویسنده و آگاه امور سیاسی هم در صحبت با رادیو آزادی می‌گوید، این کار هرکسی که است روی خود را سیاه کرده است.
"سیاه کردن عکس‌های غازی امان‌الله خان و پاچا خان اصلاً سیاه کردن روی خود است. هرکس این کار را کرده روی خود را سیاه کرده، بخاطریکه این دشمنی با افغانیت و پشتونوالی است و باز انجام این کار در نزدیک تورخم، خوشحالی چه کسی است؟"
از ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان هم در این مورد پرسیدیم، اما او تا زمان نشر این گزارش به پرسش‌های ما پاسخ نداد. اما لطف‌الله خیرخواه، معین وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان از این اقدام دفاع کرده است.
وی در صفحۀ ایکس «توئیتر سابق» خود نوشته است که موضوع امان‌الله خان و پاچاخان نیست بلکه هدف مجسمه است و اگر مجسمه کدام رهبر طالبان باشد هم مردم همین‌گونه آن را سیاه می‌کنند. اما به گفتۀ مسئولان پیشین شاروالی تورخم، این‌ها مجسمه نه بلکه تصاویری است که به افتخار صد سالگی استقلال افغانستان به وسیلۀ سنگ با دست‌تان یک خانم ساخته شده‌اند.
Your browser doesn’t support HTML5
شاه امان الله نخستین مکتب دختران را ایجاد کرد٬ وضعیت معارف از کجا به کجا رسیده است؟
امان‌الله خان پادشاه پیروز جنگ سوم افغان انگلیس در سال ۱۹۱۹ بود که در نتیجۀ آن استقلال سیاسی افغانستان را دوباره به دست آورد و افغانان به وی لقب غازی را داده‌اند. خان عبدالغفارخان هم که به فخر افغان هم مشهور بود یکی از پیشگامان فلسفۀ عدم تشدد بود. این دو در مرکز شهر جلال آباد ننگرهار دفن اند و به دلیل محبوبیت زیادشان عکس‌هایشان به حمایت نظام جمهوری پیشین و یا به گونۀ شخصی در شماری از ولایت‌ها نصب شده است.