ملاله یوسفزی، برنده جایزه صلح نوبل، ضمن نکوهش اقدامات طالبان در برابر زنان، از جامعه جهانی خواسته است که به گفته او آپارتاید جنسیتی را به عنوان جنایت علیه بشریت بشناسد. یوسفزی این را در سخنرانیاش به مناسبت دهمین سالگرد مرگ نلسن ماندلا روز سهشنبه، پنجم دسمبر در جهانسبورگ بزرگترین شهر در افریقای جنوبی گفت.
به اساس تعریف ملل متحد، آپارتاید جنسیتی به تبعیض جنسی اقتصادی و اجتماعی در برابر افراد به دلیل جنسیتشان اطلاق میشود.
خانم یوسفزی در این نشست گفت که در ماه اگست ۲۰۲۱، پس از به قدرت رسیدن حکومت طالبان بیش از ۸۰ فرمان از جمله ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم و در پوهنتون را صادر کردند و به گفته او فوراً ظلم سیستماتیک علیه دختران و زنان را آغاز کردند.
ملاله یوسفزی افزود: "طالبان میگویند که ظلم کردن بالای زنان و دختران مسئله دین است. پس اجازه بدهید تا به طور واضح بگویم که این نهتنها که یک بهانه است، بلکه این حقیقت نیست. عالمان مسلمان بیشتر کشورها به شمول افغانستان این را واضح ساخته اند که اسلام از حق تعلیم و کار زنان انکار نمیورزد، ولی طالبان علاقهی به واقعیت ندارند، آنها به حفظ قدرت علاقه دارند و برای توجیه عملکردشان از فرهنگ گرفته تا امنیت هر نوع بهانه میکنند."
ذبیحالله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان به سؤالات رادیو آزادی در مورد این اظهارات ملاله یوسفزی پاسخی نداد.
ملاله یوسفزی گفت که مردم آفریقای جنوبی برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی بهعنوان یک جنایت در سطح بینالمللی مبارزه زیادی کردند و تلاشهای آنها بعدها مورد توجه بسیاری در جهان قرار گرفت، اما بهگفته وی، آپارتاید جنسیتی هنوز تأیید نشده است.
خانم یوسفزی افزود: "اکنون فرصت انجام این کار را داریم و در چهارچوب منشور جدید سازمان ملل متحد آپارتاید جنسیتی باید به درستی تعریف شود."
شماری از فعالان حقوق بشر و زنان نیز خواهان به رسمیت شناختن تبعیض جنسیتی یا آپارتاید جنسیتی علیه زنان و دختران در افغانستان هستند.
پریسا مبارز، فعال حقوق زن و رئیس جنبش زنان تخار به رادیو آزادی گفت: "جهان باید اپارتاید جنسیتی و نقض حقوق بشری که به طور خیلی گسترده در افغانستان جریان دارد را به رسمیت بشناسد و فشارهای جدی بالای عملکردهای طالب داشته باشد تا باشد که طالبان از این عملکرد زشتشان دستبردار شوند."
تمنا زریاب پریانی فعال حقوق زن که برای به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی همواره دست به تحصن و اعتصاب غذایی زده، به رادیو آزادی گفت: "جهان میداند که اپارتاید جنسیتی در افغانستان حاکم است و زنها بخاطر جنسیتشان از حقوق انسانیشان محروم استند و زندگی انسانی از پیششان سلب شدهاست. به خاطر همین است که ما کمپاین و یا خیمه تحصن را تحت عنوان به رسمیت شناسی اپارتاید جنسیتی حاکم در افغانستان به راه انداختیم و از جهان به ویژه سازمان ملل متحد خواستیم تا این آپارتاید را به رسمیت بشناسند."
ملاله یوسفزی، برنده جایزه صلح نوبل و از فعالان آموزش دختران همچنان میگوید که قبل از حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان، زنان در پستهای بلند و وزارتخانهها بودند، آزادانه سفر میکردند و دختران در هر سنی فوتبال و کریکت بازی میکردند و به مکتب میرفتند، اما پس از آمدن طالبان، زنان و دختران از بسیاری از حقوق خود محروم شده و محدودیتهای زیادی بالای آنان وضع شدهاست.
ممنوعیت رفتن به پارکهای تفریحی، کلب های ورزشی، حمامهای زنانه و منع سفر در مسافتهای طولانی بدون محرم از جمله این محدودیتها است.
اما طالبان همواره مدعی شدهاند که حقوق زنان را در چهارچوب شریعت اسلامی دادهاند، ادعایی که دختران افغان و جامعه جهانی آن را نمیپذیرند.