افغان ویتنس، یک گروه حقوقی مستقر در بریتانیا می‌گوید که از زمان حاکمیت طالبان در افغانستان، آزار و اذیت زنان فعال سیاسی در افغانستان از طریق فضای مجازی "آنلاین" به گونۀ قابل توجهی افزایش یافته است.
افغان ویتنس روز دوشنبه با نشر گزارش از نتایج یک بررسی مدعی شد که نوشتن پست‌های توهین آمیز، تهدید و آزار و اذیت آنلاین زنان فعال سیاسی از ماه جنوری تا دسمبر سال ۲۰۲۱ تا مدت زمان مشابه در سال ۲۰۲۲، ۲۱۷ درصد یعنی سه برابر افزایش را نشان می‌دهد.
بر اساس این گزارش، افغان ویتنس با استفاده از میتود تحقیق مشابه انجام شده در میانمار، اطلاعات ۷۸ هزار پست را در بیش از ۱۰۰ حساب ایکس یا توییتر سابق مربوط به زنان فعال در افغانستان در دورۀ زمانی مشخص تحلیل کرده و با ۶ زن فعال حقوق زن صحبت کرده و سپس این یافته‌ها را شریک کرده است.
براساس یافته‌های این بررسی، پست‌های توهین آمیز علیه زنان شامل عبارات جنسی با محتوای مستعجن و عکس‌های غیراخلاقی و تهدید به تجاوز جنسی، اتهامات بی‌بند و باری به دلیل شکستاندن هنجارهای فرهنگی و دینی، اتهام کارمند غرب بودن و اتهام ساختن پرونده برای درخواست پناهندگی به کشور دیگر عنوان شده است.
افغان ویتنس دریافته که خشونت‌های فضای آنلاین "به شدت جنسی" بوده و بیش از ۶۰ درصد از پست‌ها در سال ۲۰۲۲ حاوی عباراتی مانند "فاحشه" یا "روسپی" است.
فرانچسکا جنتایلی، پژوهشگر ارشد این پروژه، گفته که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، رسانه‌های اجتماعی از محلی برای بیان اجتماعی و سیاسی به انجمنی برای آزار و اذیت و سرکوب، به ویژه علیۀ زنان تبدیل شده‌اند.
گزارش افغان ویتنس مدعی است که بازرسان این نهاد دریافته اند که افراد رده پایین طالبان و کاربران رسانه‌های اجتماعی طرفدار طالبان اغلب پشت پست‌های توهین‌آمیز بوده اند.
از ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در بارۀ ادعاهای مطرح شده در این گزارش پرسیدیم، اما او تا زمان نشر گزارش پاسخی ارائه نکرد.
در همین حال شماری از فعالان حقوق زن که در رسانه‌های اجتماعی نیز فعال هستند، بر این باور اند که زنان افغانستان در حال حاضر در اجتماع حضور ندارند و در فضای مجازی و آنلاین نیز در تلاش حذف آنان هستند.
زرمینه پریانی، یک تن از آنان می‌گوید که او و دیگر زنان معترض به دلیل خواستن حق‌شان در فضای آنلاین، مورد توهین، تحقیر و تهدید قرار گرفته اند:
"برای من شنیدن فحش آنها عادی شده است، تنها ما نیستیم حتا مردان هم اگر صحبتی بیان کند برای خواهر و مادرشان فحش‌های جنسی داده می‌شود."
همزمان وژمه سادات، یکی دیگر از فعالان حقوق زن به رادیو آزادی گفت، هنگامی که زنان در رسانه‌های اجتماعی برای حقوق‌شان دادخواهی می‌کنند، افراد مخالف با دشنام مخالفت‌شان را بیان می‌کنند:
"زمانیکه زنان در مورد موضوعات مهم و اساسی اظهار نظر می‌کنند، به حریم خصوصی آنها احترام گذاشته نمی‌شود و این سبب می‌شود که برخی از زنان از حضور در رسانه‌های اجتماعی صرف نظر کنند. چون تنها نظریات منفی نه بلکه داو و دشنام هم برایشان گفته می‌شود."
پریسا مبارز، یک تن از زنان معترض می‌گوید که آنان برای خودشان و دیگر زنان اعتراض می‌کنند، اما این گونه نظریات بر روحیۀ زنان تاثیر می‌گذارد:
"یک تعدادی از کسانی که آگاهی دارند، تشویق می‌کنند اما برخی که افکار طالبانی دارند متاسفانه حرف‌های زشت را بیان می‌کنند. که این بر روحیه زنان معترض تاثیر می‌گذارد."
این در حالی است که پس از روی کار آمدن طالبان در سال ۲۰۲۱، آنها حضور زنان در اجتماع را منع کردند و بسیاری از زنان از طریق رسانه‌های اجتماعی در فضای آنلاین به اعتراض و دادخواهی می‌پردازند.
اما نظر به نتایج تحقیقات افغان ویتنس، زنان در فضای اجتماعی نیز مورد تحقیر و توهین قرار می‌گیرند.
افغان ویتنس یک پروژۀ جمع‌آوری اطلاعات است که توسط مرکز غیرانتفاعی تاب‌آوری اطلاعات اداره می‌شود و در بخش جمع آوری و سنجش اطلاعات مربوط به وضعیت حقوق بشری، امنیتی و سیاسی افغانستان فعالیت می‌کند.
بررسی: پست‌های توهین آمیز علیه زنان فعال افغان در فضای مجازی سه برابر بیشتر شده است
عکس از آرشیف