بنیاد فردریش ایبرت که در بخش تأمین عدالت و تحقق دیموکراسی از چند دهه به این سو در اتحادیۀ اروپا فعالیت دارد، جایزۀ حقوق بشر سال ۲۰۲۳ این بنیاد را به شهرزاد اکبر، آخرین رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر جمهوری مخلوع افغانستان اعطا کرده است.
این بنیاد که مقر آن در شهر مونیخ (مونشن) جرمنی است، روز شنبه با نشر اعلامیهای از کارکردهای قبلی و کنونی بانو اکبر استقبال کرده و گفته است که او به عنوان صدایی بیطرف برای دموکراسی و حقوق بشر، از طالبان و همچنین دولت افغانستان و جامعۀ جهانی در سالهای جمهوری اسلامی افغانستان انتقاد کرده است.
بنیاد فردریش ایبرت همچنان افزود که در حال حاضر بانو اکبر به عنوان رئیس سازمان حقوق بشری رواداری با اطمینان از پایبندی به حقوق بشر، از حقوق همه افغانها دفاع میکند.
این جایزه سالانه به فعالان حقوق بشر داده میشود.
بنیاد فردریش ایبرت گفته که این جایزه در ۲۸ نومبر در مراسمی با حضور برخی از مقامهای رسمی آن کشور به شهرزاد اکبر اهدا خواهد شد.
شهرزاد اکبر از فعالان حقوق بشر افغانستان و رئیس سازمان روداری که برندۀ این جایزه شناخته شده، روز یکشنبه در صحبت با رادیو آزادی گفت:
"امید من اینست که بتوانم با استفاده از این فرصت دوباره یکبار در آلمان بحث وضعیت حقوق بشری در افغانستان، وضعیت حقوق زنان و دختران و همچنان وضعیت مدافعان حقوق بشر را که در داخل افغانستان و در منطقه بسر میبرند و بعضیشان منتظر جابجایی به آلمان هم هستند، در مجموع با استفاده از این فرصت در مورد وضعیت حقوق بشری و مدافعان حقوق بشر صحبت کنم."
شماری از فعالان حقوق بشر و حقوق زنان در افغانستان با استقبال از اعطای این جایزه از جامعۀ جهانی میخواهند تا به وضعیت مردم افغانستان به ویژه زنان افغان رسیدگی همه جانبه کنند.
آزاده جویا، یکی از این فعالان به رادیو آزادی گفت:
"این جوایز که خصوصاً به فعالین افغانستان که صدای عدالتخواهی زنهای افغانستان را به جهان بلند میکنند، وانمود میکند که جهان متوجه مردم افغانستان است، همین قسم که جوایز برای زنان مبارز افغانستان اعطا میشود، از جامعۀ جهانی خواهان این هستیم که به تمام امور زندگی مردم افغانستان به خصوص زنان این کشور رسیدگی همه جانبه انجام دهند."
اما حکومت طالبان همواره ادعا کرده که حقوق بشری تمام افغانان به ویژه زنان در افغانستان در چارچوب شریعت اسلام تأمین است.
این در حالی است که پیش از این دفتر هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) با نشر گزارشی نزدیک به سه ماه قبل اعلام کرد که طالبان از زمان تسلط به قدرت در افغانستان، بیش از ۸۰۰ مورد نقض حقوق بشری علیه اعضای حکومت پیشین انجام داده اند که شامل قتلهای فراقانونی، بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و بدرفتاری و تهدید میشود.
اما حکومت طالبان این گزارش یوناما را رد کرده است.
همچنان بر اساس ادعاها ژولیا پارسی، ندا پروانی و منیژه صدیقی، از جمله زنان معترض، رسول پارسی استاد پیشین پوهنتون، محمدعمر نهضت، تحلیلگر مسایل سیاسی و برخی فعالان دیگر در بازداشت حکومت طالبان بسر میبرند، اما حکومت طالبان تا کنون بازداشت آنان را تأیید یا رد نکرده است.
یکی از بستگان ندا پروانی که نخواست نام و صدایش در گزارش نشر شود، به رادیوآزادی گفت که پروانی و شوهرش تا کنون در بازداشت بسر میبرند و تلاشها برای رهایی آنها بینتیجه بوده است.
از زمان به قدرت رسیدن دوبارۀ طالبان در افغانستان در آگست ۲۰۲۱ ممنوعیت بر کار و تحصیل زنان وضع شده و آنها از بیشتر حقوق اجتماعی، سیاسی و فرهنگیشان از جمله رفتن به پارکهای تفریحی، ورزشگاهها، سفر بدون محرم در مسیرهای طولانی و رفتن به حمامهای عمومی زنانه محروم ساخته شده اند.