بیش از ۶۰ نهاد حقوق بشری و مدنی: ملل متحد به وضعیت حقوق بشری در افغانستان رسیدگی کند

اعتراض شماری از زنان در کابل. عکس از آرشیف

شصت و سه سازمان‌ حقوق بشری و مدنی با نوشتن یک نامۀ سرگشاده از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواسته اند تا به موارد نقض حقوق بشر در افغانستان رسیدگی فوری کند.

مدافعان حقوق بشر و نهادهای جامعۀ مدنی در داخل و خارج از افغانستان که امضا کنندگان این نامه اند، بر ضرورت فوری ایجاد یک مکانیزم تحقیق مستقل، اهمیت ادامۀ بحث در مورد سرنوشت زنان و دختران در افغانستان و تمدید مأموریت ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ ملل متحد در امور حقوق بشر افغانستان تأکید کرده اند.

در این نامۀ سرگشاده که به روز دوشنبه، چهارم سپتامبر تهیه شده و در شبکه‌های اجتماعی نشر شده، آمده که در دو سال حاکمیت طالبان در افغانستان نه تنها مدافعان حقوق بشر، خبرنگاران و هنرمندان مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند، بلکه به گفتۀ آنان، شاهد افزایش قتل‌های انتقام جویانه، اعدام‌ها، شکنجه و بدرفتاری، بازداشت‌های خودسرانه و ناپدید شدن اجباری اعضای حکومت پیشین بوده اند.

مواردی که هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) چندی پیش نیز ۸۰۰ مورد آن را مستند کرده بود. اما حکومت طالبان این ادعاها را رد کرده است.

سازمان جهانی علیۀ شکنجه یکی از امضا کنندگان این نامۀ سرگشاده با نشر آن در وب سایتش گفته، ایجاد میکانیزم مستقل تحقیقی برای افغانستان تضمین می‌کند که اکثر موارد نقض حقوق بشری ثبت شوند و به عنوان جنایت مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند، فرهنگ معافیت از مجازات تضعیف شده و به قربانیان و بازماندگان امید دسترسی به عدالت داده شود.

بلال کریمی، معاون سخنگوی حکومت طالبان به پرسش‌ها در این باره پاسخ نداد.

اما حکومت طالبان همواره ادعا کرده که حقوق بشر در افغانستان تأمین است.

اما فرشته رامین از فعالان حقوق بشر با اشاره به منع آموزش و کار زنان و سایر مشکلات می‌گوید، در شرایط فعلی نیاز است تا موردهای نقض حقوق بشری در افغانستان به گونۀ مستقل مستندسازی شده و مورد پیگرد قرار گیرد.

زنان معترض در کابل - عکس از آرشیف

او در صحبت با رادیو آزادی ابراز امیدواری کرد که ترتیب چنین نامه‌ها و توجه به آن بتواند راه حلی را برای مشکلات فعلی افغانستان بگشاید:
"نیاز است تا این مورد مستند سازی شود، زیرا بخاطر نبود نهاد مستقل قضایی طالبان، رسیدگی به نقض حقوق بشر و جرایمی که از سوی افراد مربوط به طالبان صورت می‌گیرد، وجود ندارد، امیدوار هستم که یک سازوکار مستقل بین‌المللی ایجاد گردد تا به قربانیان نقض حقوق بشر برای دسترسی به عدالت کمک کند."

پیش از این ریچارد بنیت، گزارشگر ویژۀ ملل متحد برای حقوق بشر افغانستان در گزارش هایش وضعیت بشری را در این کشور نگران کننده خوانده و بر جمع‌آوری اسناد در مورد نقض حقوق بشر در افغانستان به هدف پایان یافتن به معافیت از مجازات تأکید کرده بود.

نصیر احمد اندیشه

اما نصیر احمد اندیشه، سرپرست نمایندگی دایمی افغانستان در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در جنیوا حدود سه هفته قبل از چگونگی کارکرد ریچارد بنیت انتقاد کرده و ادعا کرده بود که نبود یک میکانیزم منظم نظارتی و گزارش‌دهی که بتواند به گونۀ همه جانبه پاسخگو باشد، تا هنوز وجود ندارد.

قرار است ۵۴مین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از ۱۱ سپتامبر تا ۱۳ اکتوبر برگزار شود و نامۀ سرگشادۀ نهادهای حقوق بشری و مدنی به هدف توجۀ اعضای این شورا به وضعیت حقوق بشری افغانستان در این نشست نوشته شده است.