شماری از جوانان نبود کار در افغانستان را یکی از دلایل فرار جوانان تحصیل کرده از این کشور میدانند.
شماری از این جوانان که در برنامه فکر نو با جوانان رادیو آزادی صحبت میکردند،گفتند نبود کار برای جوانان که در رشتههای مختلف تخصص دارند باعث شده است این جوانان افغانستان را ترک گویند و به خارج از کشور پناهنده شوند.
سلیمان عزیزی یکی از این جوانان است.
او میگوید شب و روز تکسیرانی میکرد تا بتواند تحصیل کند و روزی بتواند وظیفه داشته باشد و از آموختههایش استفاده کند.
اما اکنون میخواهد از کشور بیرون شود: "من پوهنتون را با تکسی رانی به اتمام رساندم به امید این که افغانستان را بسازیم و در افغانستان بمانیم تا آخرین لحظه ماندیم، تحولات را دیدیم، جنگ را دیدیم از روزی که پیدا شدهام جنگ بوده است ولی باز هم امیدوار بودیم اما حالت قسمی آمد که حالا دیگر امید برای ماندن نیست که کار میشود و جور میشود."
آغاهما از بانوان جوانیاست که دانش آموختۀ رشتۀ حقوق و علم سیاسی است.
پیش از سقوط کابل به دست طالبان در کنار کار، آموزشهای ماستریاش را در یکی از پوهنتونهای خصوصی پیش میبرد.
او می گوید با آمدن طالبان او و همصنفانش نه تنها که بیکار شده اند بلکه از آموزش نیز محروم شدند: "خیلی برای من درد آور است که نمیتوانم بروم و درسهای خود را ادامه دهم. اکثریت مردم کار و بارشان را از دست داده اند. کسی توانایی پرداخت هزینههای شخصی زندگی خود را ندارد چه رسد به این که هزینه تحصیل برای اولاد و دخترش را پرداخت کند."
این جوانان میگویند که طالبان باید یک حکومت همه شمول را تشکیل دهند و از نیروی متخصص این سرزمین استفاده نمایند تا از فرار جوانان از کشور جلوگیری شود.
با این حال ذبیح الله مجاهد معین وزارت اطلاعات و فرهنگ و سخنگوی حکومت طالبان در صحبت با رادیوآزادی میگوید که مقرریهای تازه خیلی اندک اند و تمامی کادرهای جوان حکومت پیشین هنوزهم مصروف کار در حکومت طالبان اند.
آقای مجاهد گفت: "در تمام وزارت خانههای حکومت ۸ فیصد افراد تازه مقرر شده است و متباقی افراد سابق اند چه جوانان باشند و چه تحصیل کردهها و برای مردمشان خدمت میکنند این حقیقت ندارد که برای کدرهای مسلکی در حکومت جای نیست و دوم در بخش رهبری است ما در بخش رهبری ملحوظات سیاسی را مد نظر میگیریم و دربخشی که مقرری صورت گرفته است همهاش مسلکی بوده."
با فروپاشی حکومت پیشین، روند پناهجویی افغانان به ویژه جوانان یک بار دیگر اوج گرفت.
با پایان روند بیرون شدن کامل نیروهای امریکایی و متحدانش از افغانستان در سیویکم ماه اگست سال روان، آن کشورها نیز شماری از آنانی را که پیشینۀ کاری با دولتهایشان داشتند، با خود انتقال دادند. شمار کسانی را که امریکا از افغانستان انتقال داد نزدیک به ۱۲۵ هزار نفر میرسد-روندی که هنوزهم کم و بیش ادامه دارد.
اما شمار زیادی از مردم به ویژه جوانان به گونۀ قانونی و غیرقانونی رهسپار کشورهای همسایه و از آن مسیر کشورهای اروپایی شده اند. جوانانی که با رادیو آزادی گپ زدند، بیکاری، اوج بحران اقتصادی و افزایش محدودیتهای تازه را از علتهای اصلی ترک کشور میشمارند.