عدم آگاهی، سنتی بودن جامعه و نوعی شرم در مورد پریود ( عادت ماهانه، قاعدگی) در افغانستان از مشکلات عمده به شمار میرود. دختران در ولایت غور میگویند که آنان هیچ آگاهی را در مورد قاعدگی تا اکنون از سوی خانوادهها و نهادهای صحی دریافت نکرده اند. در اولین تجربه از مشاهده خون در دامن شان، به هراس میافتند.
یکی از دختر خانم ها در غور در مورد اولین تجربه عادت ماهانهاش به رادیو آزادی گفت: "مه مکتب میرفتم به وسط راه حالت قاعدگی به من پیش آمد. وقتیکه به این وضعیت من برخوردم به مشکلات برخوردم. چون قبلاً به من گفته نشده بود، مشکلات قاعدگی به دختر خانمها ایجاد میشود. از طرف فامیل به من گفته نشده بود من به تشویش دیگر موضوعات شدم."
سونیا امیری در اولین تجربهاش از دوران عادت ماهوار هراس داشته است. او میگوید که به دلیل بیسوادی فامیل و عدم آگاهی از سوی مسئولان صحی در مکاتب، او در مورد قاعدگی هیچ چیزی را نمیدانسته است.
بانو امیری میگوید که در کنار دیگر مشکلات وی به مشکل روانی در آن زمان نیز دچار شده بود: "به هراس شده بودم که مثلاً من یک کار اشتباه کردم. خیلی به تشویش شدم خیلی مورد استرس و فشار قرار گرفتم. مادر به ما نگفته بود وقتیکه او چیزی نگفت ما هم به یک کلمه که بنام شرم است شرم میخوردیم چیزی نپرسیدم مدتها به این شرم و این استرس من زندگی کردم بالاخره خبر شدن باز هم به ما چیزی نمیگفتند."
سونیا امیری به این سوال رادیو آزادی که این وضعیت چقدر برایش آزار دهنده بود خصوصاً روزهای که این موضوع را از فامیل پنهان میکرد؟
او در جواب گفت: "به من خیلی آزار دهنده بود حتی وضعیت روح روان آدم را تغییر میدهد. آدم به تشویش میشود که اگر پرسان کنم خانواده چه فکر میکنند ما به این فکر بودیم که اگر ما پرسان کنیم شاید آنها دیدگاه شان منفی باشد که دخترها کدام اشتباه کردند. خلاصه من میترسیدم از خانواده چیزی از آنها پرسیده نمیتوانستیم."
سونیا امیری معلوماتش را در این مورد از همصنفی هایش که در خانواده های با سواد بزرگ شده بودند دریافته است. اما تنها سونیا با این مشکلات روبرو نبوده است.
چمن گل ۲۱ سال دارد او نیز میگوید که در اولین تجربهاش از عادت ماهوار ترس داشته است و بعد از بازگو نمودن به مادرش او دریافته است که این موضوع در نزد تمام دختران به وجود میآید.
او میگوید که دوستان زیادی هم دوران او به این مشکلات بر خورده اند و در مورد قاعدگی چیزی نمیدانسته اند: "زمانیکه برای من پیش آمد من یکباره متوجه شدم که همچون حالت به من رخ داده است یک قسم متعجب شدم گریه کردم رفتم پیش مادرم گفتم من هیچ کاری نکردم چرا همچون اتفاق برای من رخ داده است. بعد مادرم گفت این اتفاق برای همه پیش میآید. هر دخترخانم که سن ۱۳ الی ۱۴ سالگی برسد این عادت برایش پیش میآید."
از سوی دیگر داکتران به این باور اند که به دلیل بیسوادی، نبود داکتران زنانه، ناامنیها و کمکاری بخشهای صحی باعث شده است که دختران نوجوان نتوانند معلومات صحی را دریافت نمایند.
مهتاب خالدی که قابلهگی را آموزش دیده است در این مورد میگوید:" دلیل اصلی میتواند بیسوادی مادران، مشکلات امنیتی در ولایت غور باشد چون همه میدانند در بخشهای صحی ما اکثراً مشکلات که داریم داکتران نسایی ولادی کمتر وجود دارد در ولایت غور، قابله های هم که در اطراف و شفاخانه ولایتی کار میکنند آنقدر مسئولیتهای آنان سنگین است که آنان کمتر در بخش آگاهی عامه دسترسی دارند و آنان نظر به مشکلات و نظر به ازدحام کاری شان نمیتوانند برای مادر و دختران جوان معلومات بدهند."
جمعه گل یعقوبی رئیس صحت عامه ولایت غور میگوید که آنان نیز هیچ برنامه آگاهیدهی را در این مورد نداشته اند.
اما نوریه نزهت سخنگو وزارت معارف به رادیو آزادی گفت:" برنامه های آگاهیدهی ما جریان دارد ما ریاست صحی داریم آنها در هماهنگی با برنامه یونیسف این کار انجام میدهند. رهنمود صحی قاعدگی، و دو کتاب دیگر بنامهای سخنگو و کتاب رهنما از طرف یونیسف چاپ شده در همه این سه جلد کتاب در باره قاعدگی به دختران دانش آموز معلومات داده میشود."
داکتران میگویند که اگر موارد بهداشتی را دختران در زمان پریود ( دوران قاعدگی) رعایت نکنند به مشکلات زیادی روحی و روانی و همچنان به مشکلات بی اولادی مواجه خواهند شد.