افغانستان و 'روز پایان دادن به معافیت جرایم دربرابر خبرنگاران'

نقاشی دیواری، تصویر نقاشی‌شده از "شاه مری"، عکاس معرف افغانستان، که به همراه سایر روزنامه نگاران افغان در یک بمب‌گذاری انتحاری هدفمند، در کابل کشته شد.

امروز دوم نومبر، روز جهانی پایان دادن به معافیت جرایم دربرابر خبرنگاران است

شماری از نهادهای حامی رسانه‌های افغانستان می‌گویند که در هفده سال گذشته تنها به پنج پروندۀ خشونت در برابر خبرنگاران رسیدگی شده است.

به گفتۀ آنان، این نشان می‌دهد که معافیت جرایم در برابر خبرنگاران زیاد است.

پیش از این کمیتۀ حفاظت خبرنگاران یا سی پی جی در تازه‌ترین گزارش‌اش گفته است که افغانستان را ششمین کشوری گفته است که در آن به پرونده های قتل‌ خبرنگاران رسیدگی نمی‌شود.

از دوم نومبر به عنوان روز جهانی پایان دادن به معافیت جرایم در برابر خبرنگارن در حالی یاد می‌شود که خبرنگاران افغانستان هنوز هم با خشونت‌های زیادی روبه‌رو اند و به گفتۀ نهادهای پشتیبان رسانه‌ها در موارد زیادی به پرونده‌های این خشونت‌ها نیز رسیدگی نمی‌شود.

عبدالمنان ارغند، خبرنگار کابل نیوز حدود ۱۳ ماه پیش از سوی افراد مسلح ناشناس در کندهار کشته شد.

عبدالمنان ارغند، خبرنگار کابل نیوز که در کندهار به قتل رسید

خانوادۀ ارغند می‌گوید، تا به حال به پروندۀ قتل وی رسیده‌گی نشده است و اگر هم رسیده‌گی شده باشد، به آنان اطلاع داده نشده است.

صبغت‌الله ارغند (برادر عبدالمنان ارغند) به رادوی آزادی گفت: "زمانی که ارغند از سوی افراد مسلح ناشناس به قتل رسید، ریاست جمهوری و دیگر اداره‌های مربوطه به ما اطمینان داده بودند که قاتلان ارغند بازداشت و به پنجۀ قانون سپرده می‌شوند، اما تا به حال هیچ کاری صورت نگرفته و ما هم در جریان نیستیم."

تنها ارغند نیست که به پرونده‌اش رسیدگی نشده، خبرنگاران زیادی در افغانستان هستند که مورد خشونت قرار گرفتند، اما به پرونده شان رسیدگی صورت نگرفته است.

نهاد حمایت‌کنندۀ رسانه‌های آزاد افغانستان (نی) می‌گوید، با آن که از آغاز سال جاری تا به حال خشونت‌ها در برابر خبرنگاران کاهش یافته است، اما با این وجود به پرونده‌های خشونت در برابر خبرنگاران رسیدگی نمی‌شود.

مجیب خلوتگر، رییس اجرایی این نهاد حامی رسانه‌ها به روز شنبه به رادیوی آزادی گفت:"موضوع خشونت علیۀ خبرنگاران افغانستان خبر جدیدی نیست. خبرنگار هر روز مورد لت و کوب قرار می‌گیرد و خلاف قانون کار از وظیفه سبکدوش می شود و این وضعیت برای ما قابل قبول نیست."

مجیب خلوتگر، رییس اجرایی نهاد نی

به گفتۀ آقای خلوتگر، با آن که فعالیت رسانه و ساحۀ کاری خبرنگاران نسبت به گذشته‌ها رو به بهبود است، اما به دلیل ناامنی و مشکلات اقتصادی خبرنگاران هنوز هم مورد خشونت قرار می‌گیرند.

اما کمیتۀ مصونیت خبرنگاران افغانستان می‌گوید، به بسیاری از پرونده‌های خشونت در برابر خبرنگاران که ثبت شده اند، رسیدگی شده است.

وحیده فیضی، عضو این کمیته به رادیوی آزادی می‌گوید، در حال حاضر به پرونده‌های خشونت علیۀ خبرنگاران در مدت ۲ تا ۲۰ روز رسیدگی می‌شود.

بیشتر در این باره: افغانستان 'ششمین کشور بد' در پیگیری عاملان قتل خبرنگاران

"ما می‌پذیریم که در افغانستان مشکلات ناامنی و اقتصادی وجود دارد، اما بررسی کردیم که خشونت علیۀ خبرنگاران نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد کاهش یافته است و به پرونده هایی که به رسیدگی و همکاری نیاز دارد، به وقتش رسیدگی شده است. اما در وضعیت جاری هر قدر که خوشبین هم باشیم، مشکلات باز هم وجود دارد."

به گفتۀ بانو فیضی، به بیشتر پرونده‌های قتل خبرنگاران در سال ۲۰۱۹ رسیدگی شده است.

این در حالی‌است که کمیتۀ حفاظت خبرنگاران (سی‌پی‌جی) در تازه‌ترین گزارش‌اش گفته است که بی‌ثباتی سیاسی، فساد و نبود ارادۀ سیاسی برای رسیدگی به پرونده‌های قتل خبرنگاران از عواملی اند که به پرونده‌های خشونت در برابر خبرنگاران رسیدگی نمی‌شود.

در این گزارش هراس‌افگنان و گروه‌های مسلح بزرگ‌ترین تهدید در برابر خبرنگاران خوانده شده اند.

بر بنیاد این گزارش، در یک دهۀ گذشته نزدیک ۳۲۰ خبرنگار در سراسر جهان کشته شده اند که ۸۶ درصد عاملان این قتل ها مورد پی‌گرد قانونی قرار نگرفته اند.

با این حال جمشید رسولی، سخنگوی لوی سارنوالی افغانستان می‌گوید رسیدگی به پرونده‌های خشونت و قتل خبرنگاران در صدر کار این نهاد قرار دارد.