یافته‌های کمیسیون روابط بین‌الملل ولسی جرگه افغانستان نشان می‌دهند که شماری از دیپلومات‌های افغان حتی سند فراغت مکتب را ندارند.
زمرک پادخوابی رئیس کمیسیون روابط بین‌الملل ولسی جرگۀ افغانستان می‌گوید، شماری از دیپلومات‌های افغان بر اساس شناخت و روابط با مقام‌های حکومتی به خصوص وزارت خارجه تعیین شده‌اند.
آقای پادخوابی روز چهارشنبه در صحبت با رادیو آزادی گفت، بررسی‌های که آنان از وزارت خارجه انجام داده‌اند، نشان می‌دهند که برخی دیپلومات‌های افغان در کشور‌های خارجی حتی مدرک فراغت از صنف دوازدهم را ندارند.
وی گفت:
"متأسفانه اکثر شان سند صنف دوازده را ندارند و در کشور‌های خارجی از افغانستان نماینده‌گی می‌کنند، کسانی مقرر شده‌اند که در حکومت و وزارت خارجه نفوذ دارند. یک دیپلومات سه سال حق دارد که در کشور‌های خارجی وظیفه اجرا کند و بعد از مدت تعیین شده به کشور برگردد تا اشخاص دیگر به جای‌شان مقرر شوند، اما متأسفانه کسانی هم اند که بیش از ۱۰ سال می‌شود دیپلومات اند."
پادخوابی در باره ارقام این دیپلومات‌ها که به‌گفته وی سند صنف دوازدهم ندارند، چیزی نمی‌گوید، اما ادعا می‌کند که برخی اشخاص دیگر خلاف رشته تحصیلی به‌عنوان دیپلومات مقرر شده‌اند.
در حال حاضر افغانستان در بیش از ۷۰ کشور نماینده‌گی سیاسی دارد.
بر اساس ماده ٦٠ قانون کارمندان دولت در وزارت امور خارجه، معيارهاى گزينش و نحوۀ استخدام، داشتن سند تحصيلى حداقل ليسانس ترجيحاً در رشته‌هاى حقوق، علوم سياسى، اقتصاد و تجارت، ژورناليزم، اداره و مديرت و يا ساير رشته‌هاى تخصصى مورد نياز وزارت می‌باشد.
داشتن سند حد اقل ٤٥٠ نمره در امتحان انگليسى (تافل) و يا اقلاً نمره موازى در انگليسى و يا سپرى نمودن امتحان انگليسى مشابه، معيارهاى ديگر گزينش کارمندان وزارت خارجه را تشکيل می‌دهد.
پیش از این هم شماری از اعضای ولسی جرگه افغانستان نسبت به چگونگی مقرری دیپلومات‌های افغان در کشور‌های خارجی انتقاد‌های را مطرح کرده‌اند.
داوود کلکانی معاون کمیسیون روابط بین‌الملل این جرگه پیش از این به رادیو آزادی گفته‌است، وزارت خارجه باید در بخش تعیین دیپلومات‌ها، شایستگی و تحصیلات عالی را در نظر بگیرد.
کلکانی هم‌چنان گفته‌است، آن‌ها پیش از این در باره اسناد و سوابق تحصیلی دیپلومات‌های افغان از وزارت خارجه خواستار معلومات شده‌اند، اما این وزارت از ارائه معلومات در زمینه تا حال خودداری کرده‌است.
اما شکیب مستغنی سخنگوی وزارت خارجه افغانستان روز چهارشنبه «۲۹ حمل ۱۳۹۷» در صحبت با رادیو آزادی گفت، اگر کمیسیون روابط بین‌الملل ولسی جرگه در این باره اسناد و مدارک دارند، آنرا با این وزارت شریک کند.
شکیب مستغنی سخنگوی وزارت خارجه افغانستان
وی گفت:
"اگر در باره موارد مشخص اسناد و مدارک در اختیار دارند، بهتر است که آن را با وزارت امور خارجه شریک بسازند. وزارت امور خارجه همیشه آماده بوده که با کمیسیون‌های روابط بین‌الملل هر دو مجلس شورای ملی کار کند و در مواردی‌که سؤال‌های می‌داشته باشند، قناعت‌شان را فراهم بسازد."
از سوی هم احمد سعیدی یکی از دیپلومات‌های سابق افغانستان و کارشناس مسایل سیاسی در صحبت با رادیو آزادی گفت، بیشتر دیپلومات‌های افغان بدون در نظرداشت اسناد تحصیلی و شایستگی تعیین می‌شوند.
سعیدی می‌افزاید، دیپلومات‌های افغان باید بر اساس شناخت و روابط مقرر نشوند، بلکه بر اساس شایستگی و اسناد تحصیلی تعیین شوند.
گزارش: نصرت پارسا