به اساس بررسی های وزارت صحت عامهء افغانستان، سالانه 53 هزار واقعهء توبرکلوز تشخیص و از جملهء 28 هزار واقعهء که تحت معالجه قرار می گیرد، 68 فیصد آنرا زنان تشکلیل می دهند. به گفتهء صاحب نظران، فقر، بیکاری، عدم رعایت حفظ الصحه، عدم آگاهی از وقایه و تداوی مرض، ازدواج های قبل از وقت دختران، خشونت های خانواده گی و کار های ثقیل مثل قالین بافی مداوم در هوای آلوده و ولادت های پی در پی مادران، عوامل عمدهء مرض سل یا توبرکلوز در زنان افغان شمرده می شود.
نرگس باشندهء منطقهء ده دانای کابل که به بار دوم به مرض توبر کلوز مبتلا شده است گفت:
وضع اقتصادی خوبی نداشته و نمی تواند غدای که لازم است، بخورد، به همین سبب او خیلی ضعیف شده است. او می گوید، در پهلوی اینکه نمی تواند غذای خوبی بخورد، اکثر اوقات از سوی شوهرش لت و کوب می شود.
داکتران می گویند، هر گاه زنانی که مبتلا به توبرکلوز اند، غذاهای خوب نخورند و در هوای پاک تنفس نکنند، وضعیت صحی آنان بد تر شده می رود. البته زنانی که اکثراً مراقب اعضای خانواده و یا اولادش را به عهده دارند، مکروب توبرکلوز به آسانی می تواند به آنها سرایت کند. زهرا باشندهء منطقه ء دشت برچی کابل، یکتن از دخترانی است که او نیز به مریضی توبرکلوز دچار شده است. او افزود: در پهلوی اینکه در شفاخانهء توبرکلوز برای آنان دوا بشکل رایگان داده می شود، ماهانه مقداری مواد خوراکه مثل آرد، لوبیا، روغن و بعضی چیز های دیگر نیز داده می شود.
به گفتهء داکتران، بیشتر زنانی مبتلا به مرض سل یا توبرکلوز را زنان روستایی در مناطق دور افتادهء افغانستان تشکیل می دهند. عمده ترین عامل عقامت زنان نیز داشتن مریضی توبرکلوز است. داکتر لطف الله منظور عضو پروگرام ملی کنترول توبرکلوز در کابل، در مصاحبه یی که با من انجام داده است، در مورد عوامل عمدهء مریضی توبرکلوز نزد زنان افغان و گپ های دیگری را در این زمینه گفت که در این برنامه می توانید بشنوید.
