وزارت خارجه پاکستان روز چهارشنبه، اول ماه حوت به سخنان شارژدافیر حکومت طالبان در رابطه با اخراج اجباری پناهجویان افغان عکس‌العمل شدید نشان داده و گفته است که رفتار پاکستان با پناهجویان افغان «محترمانه» است.
شفقت علی خان، سخنگوی این وزارت، روز چهارشنبه در یک اعلامیه که در وب‌سایت وزارت منتشر شد، گفت، این ادعای مقامات افغان «نادرست» است که گویا با پناهجویان افغان رفتار «نامناسب» صورت می‌گیرد.
او افزوده است: «پاکستان از ده‌ها سال به این‌سو میزبان میلیون‌ها افغان بوده و با وجود کمک‌های محدود جامعه جهانی، برای آن‌ها خدمات تعلیمی و طبی و دیگر تسهیلات را فراهم کرده است.»
علاوه بر آن، پاکستان می‌گوید که برنامه اخراج خارجیان غیرقانونی در سال ۲۰۲۳ آغاز شده و در جریان این پروسه برای جلوگیری از هر نوع رفتار نادرست اقدامات صورت گرفته است.
وزارت خارجه پاکستان افزود که آن‌ها صحبت‌های مفصل با مقامات افغان داشتند تا پروسه برگشت پناهجویان افغان منظم باشد.
در اعلامیه وزارت خارجه حکومت پاکستان از قول شفقت علی خان آمده است: «پاکستان به اندازه توان خود عمل کرده، اما اکنون آزمون حکومت طالبان این است که آیا می‌تواند برای پناهجویان برگشته در داخل کشورشان زندگی و فضای مناسب را فراهم بسازد یا خیر.»
بازی اتهام میان دو همسایه
سفارت حکومت طالبان در اسلام‌آباد روز چهارشنبه، اول ماه حوت در شبکه ایکس (توییتر سابق) خود نوشت که: «مقامات پاکستان به‌طور رسمی هیچ معلوماتی را در مورد اخراج پناهجویان افغان با آن‌ها شریک نکرده‌اند.»
این سفارت از حکومت پاکستان خواسته که موضوع اخراج پناهجویان افغان را روشن کند و اگر این یک عمل انفرادی باشد، جلو آن را خواهند گرفت.
یک روز پیش، کمیشنری عالی ملل متحد در امور مهاجرین روز سه‌شنبه، ۳۰ ماه دلو، از قول مقامات پاکستان خبر داده بود که «تمام افغان‌ها، به جز از آن‌هایی که ویزه معتبر دارند، باید تا آخر ماه فبروری از اسلام‌آباد و راولپندی ترک کنند.»
در این تصمیم، تنها آن عده از پناهجویان افغان که بعد از برگشت طالبان به قدرت به این کشور رفته‌اند شامل نیستند، بلکه آن افغان‌هایی که قبلاً به این کشور رفته و کارت‌های (ای‌سی‌سی) و (پی‌اوآر) هم دارند، نیز شامل می‌شوند.
این سرمایه‌گذاری که افغان‌ها کرده‌اند، همه از بین می‌رود زیرا حکومت تاوان آن را نمی‌دهد.
فریدالله که تقریباً ۳۰ سال در پاکستان زندگی کرده و در شهر پشاور کار و بار دارد، به رادیو آزادی گفت:
«در این‌جا افغان‌ها کار و بار بزرگ دارند. هر کس شش یا هفت دکان دارد. این سرمایه‌گذاری که افغان‌ها کرده‌اند، همه از بین می‌رود زیرا حکومت تاوان آن را نمی‌دهد. ما در ده یا ۱۵ روز نمی‌توانیم تمام سرمایه و کار و بار خود را جمع کنیم.»
به گفته فریدالله، آن‌ها تنها در مورد از دست دادن سرمایه نگران نیستند، بلکه پاکستان افغانان را به کشوری اخراج می‌کند که در آن‌جا کار و بار نیست و پناهجویانی که از قبل رفته‌اند، تا هنوز با مشکلات روبه‌رو هستند.
عبدالرحمن که از پاکستان به کمپ قلندرزی نساجی کندهار برگشته، به رادیو آزادی گفت:
نه به آب پاک دسترسی داریم، نه مسجد داریم، نه مکتب و نه مواد خوراکی کافی.
«این احوال قریه ماست. نه به آب پاک دسترسی داریم، نه مسجد داریم، نه مکتب و نه مواد خوراکی کافی.»
حکومت پاکستان ادعا می‌کند که تنها آن افغان‌هایی را بازداشت می‌کند که اسناد قانونی ندارند.
اما افغان‌های مقیم پاکستان می‌گویند که با داشتن اسناد قانونی، از سوی پولیس پاکستان دستگیر و اذیت می‌شوند.
در چند هفته گذشته، حکومت پاکستان شمار زیادی از پناهجویان افغان را در بسیاری از شهرها از جمله اسلام‌آباد بازداشت کرده و تعدادی آن‌ها را دوباره به افغانستان اخراج کرده است.
در اعلامیه اخیر حکومت پاکستان تلاش شده که به اخراج پناهجویان افغان، یک تصویر از پروسه قانونی و منظم ترسیم شود.
شفقت علی خان در اعلامیه خود نه‌تنها سخنان شارژدافیر سفارت حکومت طالبان در اسلام‌آباد را رد کرده، بلکه این سوال را مطرح کرده که آیا حکومت طالبان می‌تواند به افغان‌های برگشته زمینه زندگی و شرایط مناسب را فراهم بسازد؟
این موقف نشان می‌دهد که پاکستان می‌خواهد جلو انتقادات جامعه جهانی را بر اخراج اجباری پناهجویان افغان از این کشور بگیرد و فشار را بر طالبان بیشتر بسازد تا مسئولیت جذب دوباره پناهجویان را به عهده بگیرد.