تلاش‌های روان برای آغاز احتمالی مذاکرات بین افغانان با امیدواری، تردید و نگرانی دنبال می‌شود.
اعلام آتش‌بس بین حکومت افغانستان و طالبان در روزهای عیدقربان برخی‌ها را امیدوار کرده که ممکن است مذاکرات بین افغانان پس از چند ماه تعلیق آغاز شود.
جایگاه زنان در هر نوع مذاکرات آینده در کجاست؟
برخی از زنان افغان می‌هراسند که مبادا حقوق و دست آوردهای‌شان در ۱۹ سال گذشته در هرگونه مذاکرۀ صلح قربانی شود. اما شماری دیگر محتاطانه خوشبین اند.
اصیلا وردک دیپلومات افغان و از شرکت‌کنندگان در دو کنفرانس صلح در قطر بر حفظ دستاوردهای زنان در مذاکرات صلح تاکید می‌کند.
خانم وردک افزود: "توقع من مانند سایر زنان افغان این است که در پروسه صلح و مذاکرات بین‌الافغانی نقش زنان و قربانیان جنگ باید برازنده، پُررنگ و پُرمفهوم باشد. زنان افغان نمی‌خواهند دست آوردهای چندین ساله‌شان قربانی معاملات سیاسی پشت پرده شود."
نیلوفر ابراهیمی رئیس انستیتوت تحقیقاتی صلح، رسانه و حکومت‌داری خوب است.
او هم در صحبت با رادیو آزادی بر نقش برازندۀ زنان در هر نوع مذاکرات بین افغانان تأکید کرد.
بانو ابراهیمی می‌گوید: "ما زنان افغان توقع زیادی نداریم، فقط همین که تمام دست آوردهای سالهای گذشته ما باید حفظ شود و بعد از امضای موافقتنامه حقوق ما پامال نشود و حقوق مساوی داشته باشیم. زنان بیشتر باید شامل هیئت باشند تا از ما به طور خوب و کامل نمایندگی کرده بتوانند."
هیلی ارشاد، نماینده پیشین مردم کابل در ولسی جرگه و از فعالان حقوق زنان است.
او در صحبت با رادیو آزادی نگرانی‌اش را این گونه بیان کرد: "به نظر من بسیار ناوقت است که طالب را متیقن سازیم تا حقوق ما را برای ما بدهند، به نظر من فعلاً کار خاص برای تأمین حقوق زنان کرده نمی‌توانیم. اما برای نجات وطن از جنگ و نجات کشت و خون اولاد وطن در جنگ، زنان یکبار دیگر قربانی شده‌اند و این قربانی را باید بدهیم."
زنان افغان در دوره پنج سالهای حاکمیت طالبان از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ از حق آموزش و کار در خارج از منزل محروم بودند.
آنان حتی نمی‌توانستند بدون حضور محرم مرد از خانه بیرون شوند.
طالبان قوانین شرعی سخت‌گیرانه‌ای را وضع کرده بودند، از جمله مجازات سنگین مانند قطع دست، دُره زدن و سنگسار.
آیا طالبان موقف‌شان را در مورد زنان تغییر داده‌اند؟
سهیل شاهین سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر اخیراً به رادیو آزادی گفت، در روشنایی اصول اسلامی به حقوق زنان احترام قائل اند که در آن حق تعلیم و کار آن‌ها شامل است.
او افزود که تفصیل آن در جریان گفت‌وگوهای بین افغانان به گفتۀ او طبق"سفارشات علمای کرام" ارائه خواهد شد.
اما برخی از زنان افغان می‌گویند که این اظهارات کلی است.
بعد از سقوط رژیم طالبان در پایان سال ۲۰۰۱ فصل جدید به روی زنان افغان گشوده شد.
در ۱۹ سال گذشته، افغانستان شاهد برگزاری انتخابات، ایجاد پارلمان، رشد رسانه‌ها و تقویت آزادی بیان بوده که زنان در همۀ این امور نقش پُررنگ داشته اند.
پیش از آغاز احتمالی مذاکرات بین افغانان، به تازگی ده‌ها زن افغان کمپاین توییتری را راه انداختند با این پیام که زنان افغانستان به عقب بر نمی‌گردند.
در پیام تازۀ عیدی هبت‌الله آخندزاده رهبر طالبان چیزی در مورد حفظ حقوق زنان در هر نوع گفت‌وگوی بین افغانان دیده نمی‌شود.
حکومت افغانستان و حامیان بین‌المللی‌اش پیوسته بر حفظ دستاوردهای ۱۹ سال گذشته در کشور به ویژه حقوق زنان تأکید کرده‌اند.
